آیا کانن و نیکون عقلشان را از دست داده‌اند؟

سال 2018 را می‌توان سال معرفی دوربین‌های جدید نامید. البته نه اینکه در سال های دیگر، دوربین‌های جدید معرفی نمی‌شد. بلکه به این خاطر که دوربین‌هایی که امسال معرفی شدند همگی جزو خاص‌ترین دوربین‌هایی هستند که در طی این سال ها به بازار آمده‌اند. اگرچه دوربین‌هایی مانند سونی A7 III آن‌قدر جدید نیستند و ادامه مدل‌های قبلی خود هستند، اما مشخصاً دوربین‌های نیکون Z6 و Z7 و همچنین این دوربین جدید کانن یعنی سری R این سؤال را در ذهن من متبادر می‌کنند که آیا واقعاً دو شرکت کانن و نیکون بعد از این‌همه سال حضور موفق در بازار دوربین‌های آنالوگ و دیجیتال، واقعاً عقلشان را از دست داده‌اند؟

مقایسه این محصولات را می‌توانید در مقالات زیر بخوانید:

–مقایسه بین دوربین‌های نیکون Z6 و Z7 با دوربین کانن R

–مقایسه دوربین کانن R با سونی A7 III و A7R III

–مقایسه دوربین‌های سونی A7R III و نیکون Z7

–مقایسه دوربین‌های سونی A7 III و نیکون Z6

من می‌توانم به کالاهای عجیب و غریب و افتضاح برند‌های دیگری که در طی این یکی دو سال به بازار آمده‌اند هم اشاره کنم، اما هدف من از این مقاله، توضیح درباره این دو سه دوربین نیکون و کانن است. زیرا این روز‌ها تقریباً هر کجا در اینترنت حرف این دوربین‌هاست و به نظر شاهکار می‌آیند. با کمال ناامیدی باید بگویم که این همه تبلیغات روی بی‌نظیر بودن این‌ها واقعاً برای من مسخره است. البته با هیچ‌یک از آن‌ها هیچ دشمنی ندارم و اتفاقاً در این میان، کمی علاقه بیشتری به نیکون Z6 هم دارم، اما در هر حال نمی‌توانم این همه اشتباه را در همه این دوربین‌ها نادیده بگیرم. در اینجا باید یک توضیح دقیق‌تر بدهم.

منظور من از این‌همه اشتباهات، اشکالات فنی در ساختار این دوربین‌ها نیست. منظور من یک اشکال خیلی بزرگ‌تر است: لنزها.

من سال ها در یک فروشگاه تجهیزات عکاسی کار می کردم و خیلی وقت‌ها با نمایندگان شرکت های سازنده دوربین یا دوستان و آشنایانی که در صنعت عکاسی مشغول به کار بودند درباره محصولات جدید گفتگو می‌کردیم. یادم هست که از چند ماه پیش که شایعات معرفی دوربین‌های بدون آینه نیکون و کانن داغ شد، همیشه بحث بر سر این بود که حالا که این شرکت‌ها نمی‌توانند لنز های قبلی را روی مدل‌های جدید قرار دهند، چه برنامه‌ای برای بدنه های بدون آینه کوچک خود خواهند داشت.

اگرچه هر دو برند، دوربین‌های DSLR بسیار کوچکی را طراحی کرده‌اند، اما همچنان فاصله بلند فلنج در این بدنه‌ها، امکان به کارگیری لنز‌های قدیمی را روی بدنه‌های باریک بدون آینه‌ها نمی‌دهد. به‌هرحال همه ما می‌دانستیم که اندازه بدنه های فول فریم فعلی، امکان کوچک‌تر شدن ندارند و نمی‌توان لنز های EF یا F را بدون مبدل به ترتیب روی این بدنه‌های کانن و نیکون جدید گذاشت. به همین دلیل وقتی دوربین‌های جدید معرفی شدند، همه ما منتظر بودیم ببینیم این برندها چه فکری برای لنز‌ها خواهند کرد.

طبیعتاً خبر خوش در این میان، طراحی مبدل‌هایی بود که هر دو برند تولید کردند و امکان استفاده از لنز های پرتعداد خود را به دوربین‌های جدید می‌دادند. اما در این میان، پای لنز های عجیبی هم به میان آمده است که معلوم نیست دقیقاً چه کاربردی خواهند داشت؟ صادقانه بگویم، لنز‌های Noct برای دوربین‌های Z نیکون و RF 28-70mm f/2 برای کانن R فارغ از بحث تکنیکال و “توانایی” تولید آن برای برند‌های نیکون و کانن، هیچ کاربرد خاصی برای عکاسان ندارد و بیشتر یک کالای تجملی و غیر کاربری است.

بگذارید کمی منطقی به قضیه نگاه کنیم. یک لنز RF 28-70mm با دیافراگم باز f/2 دستکم روی کاغذ فوق‌العاده به نظر می‌رسد. تقریباً همان‌طور که لنز 58mm با دیافراگم f/0.95 ممکن است بی‌نظیر به نظر برسد. اما وقتی لنز Nikon Z 50mm f/1.8 فقط 86 میلی‌متر طول و 415 گرم وزن دارد، آیا لنز Noct با دوبرابر قد (براساس تصاویر) و احتمالاً با وزن دوبرابر یا بیشتر، دلیلی برای استفاده دارد؟ شاید این دیافراگم باز، از دور خیلی وسوسه انگیز باشد، اما واقعاً چقدر کاربرد دارد؟

این دیافراگم قرار است چه کاری برای ما انجام بدهد که با f/1.8 نمی‌توانیم انجام دهیم؟ به قول یکی از همکارانم: “اگر می‌خواهید پس زمینه عکس را محو کنید، دیافراگم لنز، کم تاثیرترین عامل است”. ما تأثیر فاصله کانونی بلند و دیافراگم باز و اندازه بزرگ حسگر را باید به این لیست اضافه کنیم و بعد درباره بوکه تصمیم بگیریم.

از طرف دیگر، همه ما می‌دانیم که دیافراگم باز برای کسانی که در نور کم عکاسی می‌کنند چقدر اهمیت دارد. عکاسان خبری و ورزشی، بیشترین استفاده را از دیافراگم‌های باز می‌برند. اما نه وقتی که به قیمت وزن بالا، فوکوس دستی و قیمت بسیار زیاد باشد.

فکر نکنید این فقط مشکل نیکون است. کانن هم همین مشکل را با RF 28-70mm f/2 دارد. دلایل بسیار کمی برای خرید چنین لنزی وجود دارد. مگر همه تبلیغات کانن و نیکون روی مانت های جدیدشان این نیست که می‌توانند لنز‌های سبک‌تر و کوچک‌تر با دیافراگم‌های بازتر بسازند؟ پس چرا کانن به جای این لنز، یک لنز قابل رقابت با EF 24-70mm f/2.8 سونی سری G Master نمی‌سازد؟ لنز RF 28-70mm f/2 نزدیک 600 گرم سنگین‌تر از رقیب سونی خودش است. آن هم به چه قیمتی؟

به قیمت طول بیشتر، از دست دادن 4 میلی‌متر از فاصله کانونی واید، نداشتن لرزشگیر (در حالی که خود کانن R هم لرزشگیر ندارد!) و صد البته با 800 دلار قیمت بیشتر!

البته در واقع من این اشکال را به کانن و نیکون وارد نمی‌بینم. تصور من این است که خود عکاسان مسبب چنین اتفاق‌هایی هستند. سال‌هاست که عکاسان دوست دارند بدانند f/2 روی یک لنزی مانند RF 28-70mm چه کاربردی دارد، بدون اینکه لحظه‌ای تصور کنند که چنین دیافراگمی چقدر کاربرد دارد یا به چه قیمتی تمام می‌شود. متأسفانه کانن و نیکون هم با نظرسنجی از همین عکاسان، دست به تولید چنین محصولاتی می‌زنند. آن هم در زمانی که باید بیشترین فوکوس خود را روی لنزهایی با کاربرد بیشتر بگذارند.

اگر در زمینه لنز‌های دوربین‌های بدون آینه، پرتعداد و با سابقه بودند، می‌شد این کار را به نوعی ماجراجویی تجاری و سنجیدن سطح بازار نسبت داد. اما اکنون که هر کدام از این دوربین‌ها نهایتاً 3 یا 4 لنز دارند، این کار بیشتر از جنبه کاربردی، نوعی بازاریابی تبلیغاتی برای به رخ کشیدن قابلیتی است که اهداف آن به هیچ وجه محقق نشده‌اند. آن هم با قیمتی که حتی از خود دوربین تولید شده هم گران‌تر تمام شده است.

شاید بهتر باشد این دو برند کانن و نیکون ، زمان و هزینه تحقیق و تولید چنین لنزهایی را روی بهبود کارآیی دوربین‌ها یا تولید لنز‌هایی با کاربرد بیشتر و قیمت ارزان‌تر کنند.

در این راه نمونه‌های موفقی را هم دیده‌ایم. سونی و فوجی، دو برندی هستند که در این سال‌ها، بدون این ماجراجویی‌های تبلیغاتی، محصولات بسیار مناسب‌تری را روانه بازار کرده‌اند.

به عنوان یک توضیح اضافی هم باید بگویم که خود من سال‌هاست که یکی از دوربین‌های بدون آینه فوجی (Fujifilm X-T2) را دارم و در اغلب موارد از آن به جای دوربین‌های DSLR نیکون خودم استفاده می‌کنم. همان‌طور که در مقاله هم گفتم، در طی این مدت نسبت به Z6 نیکون هم علاقه‌مند شده‌ام و فکر می‌کنم مانت Z در نیکون، هر چند تعداد محدودی لنز دارد، اما این لنز‌ها (به جز Noct) به هدف دوربین‌ها و لنز‌های بدون آینه بسیار نزدیک‌تر شده است.

اینکه بتواند وزن و اندازه و قیمت تولید لنز‌ها را کاهش دهند همان کاری است که نیکون به خوبی از پس آن برآمده و متأسفانه، کانن با عدم ارائه لرزشگیر روی بدنه دوربین خودش، احتمالاً راه خود را برای همیشه سد کرده است.

در حال حاضر، دوربین‌های کانن R و نیکون‌های Z6 و Z7 نسبت به مدل‌های DSLR کانن و نیکون مانند D850، D750 یا 5D Mark IV، چندان کار بیشتری انجام نمی‌دهند. بنابراین اگر قرار باشد امکاناتی مانند کوچک‌تر شدن اندازه و ارزان تر شدن لنز‌ها را نادیده بگیریم، عملاً دیگر مزیتی برای خرید آن‌ها باقی نمی‌ماند به جز اینکه خودمان را در مخمصه لنز‌های قدیمی و مبدل‌های جدید بیندازیم.

مترجم: امیر یاری