در واقع وقتی شروع به ویرایش عکس های منظره می‌کنیم، آن‌قدر غرق در کار می‌شویم و چشممان به آن عادت می‌کند که فراموش می‌کنیم کجا باید این کار را متوقف کنیم و از آن دست بکشیم. شاید این یکی از مهم‌ترین دلایلی باشد که رتوش عکسهای پرتره هم گاهی اوقات غیر طبیعی و مصنوعی می‌شوند.
پیدا کردن نقطه‌ای که می‌فهمیم در ویرایش عکس های منظره زیادی روی کرده‌ایم کمی مشکل‌تر از عکس چهره است. چون “طبیعی بودن” در عکس های منظره، آن‌قدرها مشخص نیست و علاوه بر این، اغلب اوقات هرچقدر در ویرایش عکس های منظره، جلوتر میرویم، ظاهری جذاب‌تر پیدا می‌کند. شاید اصلاً به همین دلیل هم هست که تکنیک‌های HDR و ماسک‌های روشنایی، بیشتر از اینکه برای عکسهای پرتره کاربرد داشته باشند، برای عکسهای منظره استفاده می‌شوند. در این مقاله آموزشی می‌خواهیم به سراغ این موضوع برویم و نشانه‌های زیاده‌روی در ادیت عکسهای منظره را بررسی کنیم تا ببینیم چقدر می‌توانیم عکسهای منظره را ویرایش کنیم تا غیر طبیعی به نظر نرسند.
هاله نورانی اطراف خورشید
یکی از اشکالاتی که در ویرایش عکس های منظره پیش می‌آید، زمانی است که رو به خورشید عکاسی می‌کنید. وجود منبع نور شدید خورشید در عکسهای منظره، بازیابی مناطق Highlight شده یا نورهای شدید را بسیار مشکل می‌کند. طبیعتاً چیزی که در اینجا به شما کمک می‌کند تا دامنه پویا یا Dynamic Range عکستان را بالاتر ببرید و بخش های بیشتری را بازیابی کنید، استفاده از فایل خام یا RAW است. اما حتی زمانی که از فایل خام استفاده می‌کنید، باز هم خیلی وقت‌ها نمی‌توان مناطقی که نور شدید دارند را بازیابی کرد.
یکی از تکنیک‌هایی که در این مواقع به کار می‌آید این است که پروفایل پردازش عکس را از Adobe Standard به Adobe Landscape تغییر دهید. پروفایل Adobe Landscape، نسبت به مدل استاندارد پروفایل Flatter یا تخت‌تری است و محدوده بیشتری برای بازیابی نورهای شدید و سایه‌های تند به شما می‌دهد. اگر دکمه نمایش Highlightها را در هیستوگرام ویرایشگر فایل خام ادوبی یا ویرایشگر لایتروم روشن کنید، می‌بینید که وقتی از پروفایل‌های دیگر ادوبی استفاده می‌کنید، محدوده‌های اخطار برای نقاط روشن خیلی بزرگ‌تر هستند. از آنجا که این نقاط نشانگر محدوده‌های نورانی از دست رفته و غیر قابل بازیابی هستند، بازیابی آنها ممکن نیست و طبیعتاً هر چقدر هم مقدار نور تصویر را کمتر کنید، این نقاط بازگردانده نمی‌شوند. به همین دلیل هم اگر در عکس‌هایتان، یک هاله نورانی غیر طبیعی، دورتادور خورشید می‌بینید، به این معنی است که محدوده نورانی را زیادی تاریک کرده‌اید و درواقع در ویرایش عکس زیاده‌روی کرده‌اید.
اما وقتی پروفایل را به Adobe Landscape تغییر می‌دهید، می‌بینید که بلافاصله این محدوده اخطارها کوچک‌تر می‌شوند و ویرایش آنها ساده‌تر می‌شود. بنابراین می‌توانید از این تکنیک برای دستیابی به Dynamic Range بزرگ‌تر استفاده کنید. در این حالت، حتی اگر به همان اندازه قبلی هم تصویر را تاریک کنید، هاله نورانی اطراف خورشید را کمتر می‌بینید و عکس طبیعی‌تر می‌شود.
دقیقاً مانند همین ویرایش، در مورد بخش های تاریک عکس هم قابل بررسی است. استفاده زیاد از اسلایدر Shadows که تاریکی‌های عکس را روشن‌تر می‌کند، باعث می‌شود تا عکس حالتی HDR به خود بگیرد و خصوصاً در عکس‌هایی که بافت آنها از سایه‌ها ایجاد می‌شود، این کار باعث تخت شدن عکس می‌شود. به عنوان مثال بافت یک صخره، برگ‌های یک درخت، بوته‌های کنار جاده یا هر سوژه دیگری که ماهیت خود را از سایه‌ها می‌گیرد و معمولاً قابل نورپردازی نیست، با روشن کردن زیاد تصویر، غیر طبیعی می‌شود. واضح است که مثلاً ما نمی‌توانیم یک درخت یا صخره را نورپردازی کنیم و چشم انسان به دیدن سایه‌ها در این مناطق بیشتر عادت دارد تا دیدن جزئیات؛ بنابراین بهتر است در چنین مواقعی، اجازه دهیم تا مناطق تیره بیشتر دیده شوند و باقی بمانند.
کنتراست بیش از حد
کنتراست همان چیزی است که می‌تواند عکس های منظره را بسیار زیباتر کند. اما استفاده زیاد از کنتراست، دقیقاً نتیجه برعکس می‌دهد و بسیار خطرناک است. اسلایدر کنتراست در ویرایشگر فایل خام یا حتی فرمان‌های Contrast در منوی Image فتوشاپ و لایه تنظیم کننده Contrast در پنل لایه‌ها، همگی موجب افزایش تیرگی‌ها و روشنی ها می‌شوند. اصولاً استفاده از این گزینه، می‌تواند تمامی جزئیاتی که در بخش‌های تیره و روشن عکس بازگردانده شده است را از بین ببرد. بنابراین، بهتر است خیلی با احتیاط از آن استفاده کنید.
در ویرایش عکس های منظره وقتی مقدار کنتراست را زیاد می‌کنید، همیشه، بیشتر از نقاط روشن، به نقاط تیره عکس دقت کنید. هر کجا که احساس کردید جزئیات و بافت بخش‌های تیره در حال از بین رفتن هستند، همان‌جا باید افزایش کنتراست را متوقف کنید. مگر اینکه واقعاً از روی دلیل و برای هدفی خاص، می‌خواهید جزئیات بخش های تیره را از بین ببرید.
مطلب مرتبط:بهترین شکل استفاده از کنتراست
افزایش بیش از حد Sharpening و Clarity عکس
این شاید معمول‌ترین اشتباه در ویرایش عکس های منظره باشد که بیش از حد ویرایش شده‌اند و همچنین ساده‌تر از باقی اشکالات هم می‌شود آن را تشخیص داد. به ایجاد لبه‌های روشن و مشخص در کناره‌های تاریک عکس Pixel-Peeping می‌گویند و زمانی پیش می‌آید که عکس را بیش از حد شارپ کرده باشید یا از گزینه Clarity خیلی استفاده کرده باشید. این پیکسل‌های نورانی از نزدیک شبیه به یک هاله باریک و روشن در کناره‌های پرکنتراست عکس ظاهر می‌شوند. اگر این اتفاق افتاده است، بهتر است مقدار آن را کم کنید یا دستکم، با استفاده از اسلایدر‌های Radius و Deatil تأثیر شارپ‌سازی روی لبه‌ها را کاهش دهید.
تیرگی دور زیاد از حد یا در مکان نامناسب
ویگنتینگ یا تیرگی دور، یکی از گزینه‌هایی است که می‌تواند تمرکز بر سوژه را در عکسهای منظره افزایش دهد. این گزینه خصوصاً زمانی که زمینه شلوغ و در هم ریخته‌ای در پس زمینه عکس داریم به ما کمک می‌کند تا این شلوغی‌ها را از چشم بیننده دور کرده و نگاه را به سمت چیزی که می‌خواهیم جهت دهیم.
اما استفاده از تیرگی دور، در زمینه‌های روشن، خصوصاً آسمان و همچنین زمینه‌هایی که دارای نور یکدست هستند (مانند دریا) می‌تواند به شدت به چشم بیاید. خیلی از عکاسان حرفه‌ای ترجیح می‌دهند که به جای استفاده از ابزار تیرگی دور که در پنل Effects لایتروم یا Lens Correction در ویرایشگر فایل خام قرار دارد، از یک فیلتر دایره‌ای با تنظیمات نور و رنگ دقیق‌تر استفاده کنند. به این ترتیب، به جای اینکه یک تاریکی یا تیرگی را دورتادور کادر ایجاد کنند، از ابزار Radial Filter با تنظیم تاریکی و تیرگی روی مکان‌های تیره استفاده می‌کنند تا نقاط روشن، چندان تغییر نکنند. برای این کار کافیست که فیلتر دایره‌ای را انتخاب و محدوده تأثیر آن را به جای تأثیر روی inside روی outside قرار دهید. استفاده از این روش، علاوه بر اینکه دیگر شما را مجبور نمی‌کند تا روی همه کادر تأثیر بگذارید، بلکه به شما این امکان را می‌دهد تا مرکز تیرگی را از میانه کادر به کناره‌ها نیز جابجا کنید و روی سوژه‌هایی که در یک سوم طلایی یا نقاط دیگر کادر قرار دارند هم تمرکز ایجاد کنید.
بیشتر بخوانید: چگونگی روشن کردن سایه‌ها در فایل خام
رنگ‌های خیلی غلیظ
شخصاً معتقدم پیچیده‌ترین نشانه‌ای که زیاده‌روی در ویرایش عکس های منظره ممکن است داشته باشند، غلظت بیش از حد و نامتعارف است. زیرا از یک سو، افزایش غلظت رنگ‌ها موجب زیباتر شدن عکس می‌شود و آن را جذاب‌تر می‌کند و از سوی دیگر، نشان می‌دهد که عکس ویرایش شده است و همین مسئله می‌تواند دقت و ظرافت کار عکاسی ما را زیر سؤال ببرد و همه زیبایی عکس را به ویرایش آن مرتبط کند.
در واقع شاید روش خیلی دقیقی برای تشخیص این افراط وجود نداشته باشد. احتمالاً تنها روش ممکن این است که ببینید افزایش غلظت رنگ‌ها باعث از دست رفتن جزئیات تصویر شده است یا خیر. بهترین ترفند برای جلوگیری از این اشکال هم این است که تا حد ممکن از اسلایدر Saturation در ویرایشگر فایل خام یا فتوشاپ و لایتروم بپرهیزید و سعی کنید از روش‌های مؤثر افزایش غلظت رنگ توسط پنل Vibrance استفاده کنید. این اسلایدر دستکم سعی می‌کند غلظت رنگ‌هایی که دارای غلظت یا Saturation بالا هستند را بالاتر نبرد و احتمال بروز خطا را کم می‌کند.
بیشتر بخوانید: چگونه رنگ‌ها را در لایتروم تصحیح کنیم؟
محصولات پیشنهادی:
ما معمولاً بیشتر از هر چیزی، قربانی افزایش غلظت رنگ‌ها می‌شویم و این یکی از نشانه‌هایی است که همواره باعث می‌شود تا عکس های منظره ما، به نظر مصنوعی و غیر طبیعی برسند و تأثیر ویرایش روی آنها بیشتر از خود عکاسی به چشم می‌آید.
