حتی در محصولات یک تولیدکنندهی خاص هم برخی لنزها فقط روی برخی دوربینها کار میکنند. علاوه بر پروتکلهای ارتباطی مختلف این موضوع به فاصله فلنج دوربین بستگی دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا به صورت کامل متوجه شوید فاصله فلنج (Flange Distance) چیست و چرا در دوربینهای مختلف متفاوت است.
فاصله فلنج چیست؟
فاصله فلنج به فاصلهی بین مانت لنز تا سنسور داخل دوربین گفته میشود.
این فاصله در بین تولیدکنندهها و حتی مدلهای مختلف دوربین ممکن است متفاوت باشد. مهمترین فاکتور تعیین کنندهی فاصله فلنج دوربین این است که داخل آن از آینه استفاده شده است یا نه! مکانیسم آینه حداقل فاصله فلنج مورد نیاز یک دوربین را افزایش خواهد داد. در صورتی که مانت لنز (و در نتیجه عنصر پشتی لنز) خیلی نزدیک به سنسور قرار بگیرند، هر بار که آینه باز شود به آن برخورد خواهد کرد.
معمولا در دوربینهای DSLR و SLR که مکانیسم آینه وجود دارد فاصله فلنج حدود 45 میلیمتر است. برای مثال مانت EF کانن بین 40 تا 50 میلیمتر است و مانت F نیکون نیز 46.5 میلیمتر است. مانتهای DSLR دیگر هم تقریبا به همین شکل هستند.
در دوربینهای بدون آینه دیجیتال که مکانیسم آینه وجود ندارد، این فاصله به 20 میلیمتر کاهش مییابد. این فاصله برای مانت E سونی برابر با 18 میلیمتر و برای سیستمهای میکرو سه چهارم نیز برابر با 19.25 میلیمتر است.
تاثیر فاصله فلنج روی فوکوس
لنزهای دوربین خیلی شبیه به چشم ما هستند. در صورتی که لنزها به خوبی نصب شده باشند، میتوانند روی بی نهایت و یا فاصلهی خیلی نزدیک فوکوس کنند.
در اکثر لنزها عمل فوکوس با حرکت عنصر پشتی انجام میشود. برای فوکوس روی فاصله نزدیک، عنصر پشتی در فاصلهی خیلی دورتری نسبت به سنسور قرار میگیرد و زمانی که روی بینهایت فوکوس میکنید، این عنصر به سنسور دوربین نزدیکتر خواهد بود. در صورتی که لنز نتواند به اندازهی کافی به سنسور نزدیک شود، فوکوس کردن روی بی نهایت غیر ممکن خواهد بود و به شدت استفادهی عملی از لنز محدود خواهد شد.
این پدیده تعیین کنندهی این خواهد بود که چه لنزهایی را میتوانید روی چه مانتهایی نصب کنید.
تطبیقپذیری لنزها
فاصله فلنج تعیینکنندهی این خواهد بود که آیا یک لنز خاص را میتوانید روی یک دوربین خاص نصب کنید یا نه!
اساس این کار بدین شکل است: یک لنز را فقط در صورتی میتوانید روی یک دوربین نصب کنید که فاصله فلنج تعیین شده برای آن طولانیتر از فاصله فلنج دوربین مقصد باشد.
البته این موضوع چند تبصره هم دارد. حتی اگر تطبیقپذیری به صورت تئوری ممکن باشد، ممکن است در واقعیت امکانپذیر نباشد. ضخامت آداپتورهای لنز دقیقا به اندازهی تفاوت بین فاصله فلنج دوربین و لنز موردنظر شما است. به همین خاطر این تفاوت باید به اندازهی کافی زیاد باشد تا بتوانید از آداپتور استفاده کنید.
برای مثال شما نمیتوانید یک لنز مخصوص دوربینهای میکرو سه چهارم را روی مانت E سونی نصب کنید زیرا تفاوت فاصله فلنج آنها فقط 1.25 میلیمتر است و ساخت یک آداپتور با این ضخامت به سختی امکانپذیر است. عموما نمیتوانید برای دوربینهای بدون آینه هم آداپتور خاصی پیدا کنید.
بین مانت EF کانن و مانت F نیکون فقط 2.5 میلیمتر تفاوت وجود دارد. این فاصله خیلی کوتاه است اما امکان استفاده از آداپتورهای غیرالکترونیکی را به شما میدهد. این بدین معنی است که شما میتوانید از لنزهای نیکون روی دوربینهای کانن استفاده کنید اما امکان کنترل دیافراگم توسط دوربین را از دست خواهید داد و باید به صورت دستی فوکوس کنید. همچنین این اتفاق به صورت معکوس ممکن نیست و شما نمیتوانید یک لنز کانن را روی دوربین نیکون نصب کنید.
همچنین اگر میخواهید از لنزهای قدیمی با عنصر پشتی برجسته استفاده کنید هم خیلی مراقب باشید. ممکن است نیاز باشد لنز را به صورت فیزیکی تغییر دهید تا بتوانید از آداپتور استفاده کنید.
[relatedpost post=”151723″]
آداپتور اپتیکال
در صورتی که میخواهید از لنزهایی استفاده کنید که به خاطر فاصله فلنج کوتاه آنها انجام این کار ممکن نیست، یک گزینه دیگر هم در اختیار شما قرار دارد.
آداپتورهای اپتیکال یک عنصر لنز دارند که فوکوس لنز را برای شما انتقال میدهد. به این ترتیب فوکوس بینهایت در فاصله دورتری نسبت به سنسور انجام میشود. اما مشکلی که این آداپتورها دارند این است که کیفیت اپتیکال تصویر را به شدت کاهش میدهند. این آداپتورها میتوانند وضوح تصویر را کاهش دهند و شما شاهد مشکلات دیگری مثل انتقال رنگ و Fringe نیز باشید. به همین خاطر توصیه میکنیم در صورت امکان از این لنزها استفاده نکنید.
[relatedpost post=”146000″]
نقش دوربینهای بدون آینه
زمانی که بحث تطبیقپذیری لنز به میان میآید، دوربینهای بدون آینه از برتری خیلی زیادی برخوردار هستند. فاصله فلنج این دوربینها خیلی کوتاهتر از تمامی دوربینهای قبلی است و به همین خاطر میتوانید به راحتی هر لنزی که مایل باشید را روی آنها نصب کنید.
مانت E سونی که محبوبترین مانت بدون آینه فول فریم است یکی از پیشروترین موارد در این بخش است. شما میتوانید برای تمام لنزهایی که در یک قرن گذشته به بازار عرضه شدهاند آداپتور مانت E پیدا کنید.
برای لنزهایی که به صورت الکترونیکی کنترل میشود (مثل کانن EF) آداپتورهایی وجود دارد که میتوانند دادههای الکترونیک را انتقال دهند و شما میتوانید از فوکوس خودکار استفاده کنید و دیافراگم لنزهای EF را با استفاده از یک دوربین با مانت E سونی کنترل کنید.
لنزهای قدیمی هم دقیقا به همین دلیل دوباره به بازار عرضه شدند. شما میتوانید لنزی مثل Helios 58mm f/2 را با قیمت خیلی ارزانی تهیه کنید. یک مانت دستی را هم میتوانید با پرداخت مبلغ خیلی کمی تهیه کنید و به این ترتیب یک لنز خاص را روی یک دوربین مدرن خواهید داشت.
در صورتی که میخواهید محل دقیق سنسور را داخل دوربین خودتان پیدا کنید روی دوربین به دنبال یک دایره که داخل آن خط وجود دارد بگردید. این خط محل دقیق صفحهی سنسور را به شما نشان میدهد.
سخن نهایی
دوربینهای متفاوت زیادی وجود دارد که میتوانید از آنها روی سیستمهای دوربین مختلف استفاده کنید و در صورتی که نمیتوانید یک لنز جدید بخرید همیشه روشی وجود دارد که میتوانید از لنزهای قدیمی خودتان استفاده کنید.