عکاسی یک زمینه کاری خیلی شلوغ است و به همین خاطر جدا شدن از بقیه عکاس‌ها و دیده شدن در بین آن‌ها کار خیلی سختی است. اما خوشبختانه هزاران نکته وجود دارد که با استفاده از آن‌ها آثار شما از دیگر عکاس‌ها متمایز خواهد شد. یکی از این نکات و تکنیک‌ها استفاده از خطوط هدایتگر در عکاسی است.
خطوط هدایتگر چیستند؟
اول از همه باید به تعریف خطوط هدایتگر بپردازیم. به زبان ساده، خطوط هدایتگر یک تکنیک ترکیب‌بندی عکاسی است که در آن از شکل‌های خطی مثل جاده یا رودخانه برای جلب توجه مخاطب به سوژه‌ی اصلی عکس استفاده می‌شود.
هر موقع ما به یک عکس خاص نگاه می‌کنیم، چشم‌های ما به صورت طبیعی به سمت خطوط موجود در آن کشیده خواهد شد. ما به صورت غریزی خطوط را دنبال خواهیم کرد تا ببینیم به کجا می‌رسند. این خط‌ها چشم ما را به سمت یک سوژه‌ی خاص هدایت می‌کنند.
تکنیک‌های خیلی کمی در عکاسی وجود دارد که به اندازه‌ی این تکنیک اهمیت داشته باشد و به خاطر عکاسی با خطوط هدایتگر را حتما باید در بین کارهایی که انجام می‌دهید داشته باشید.
یادگیری نحوه‌ی استفاده‌ی درست از خطوط هدایتگر کار خیلی آسانی است. اکنون که شما با اصول ابتدایی خطوط هدایتگر در عکاسی آشنا شده‌اید زمان آن رسیده است که نحوه‌ی استفاده از آن‌ها را در تصاویر خودمان نیز یاد بگیریم.
تفاوت مسیر با خط هدایتگر
یادگیری تفاوت استفاده از مسیرها در عکاسی و استفاده از خطوط هدایتگر در عکاسی موضوع خیلی مهمی است. این دو مورد تفاوت خیلی زیادی با هم ندارند. هر دو توجه مخاطب را به سمت یک نقطه‌ی خاص هدایت می‌کنند و برای استفاده از هر دو تکنیک می‌توانید از تجهیزات و تنظیمات یکسان استفاده کنید. تفاوت اصلی که اینجا وجود دارد خیلی ساده است. یک خط هدایتگر شما را به سمت نقطه‌ی خاصی از تصویر هدایت می‌کند اما یک مسیر چشم را به سمت افق می‌کشاند.
برای مثال شما از یک ریل قطار عکاسی می‌کنید که به افق منتهی خواهد شد. در این عکس از مسیر استفاده شده است اما در صورتی که یک زوج روی ریل قطار قرار دهید که با فاصله دورتری از شما دست همدیگر را گرفته‌اند، تمرکز تصویر به جای خط افق به روی آن‌ها منتقل خواهد شد. این عکس با استفاده از خطوط هدایتگر گرفته شده است.
علاوه بر اینکه خطوط راهنما چه خطوطی هستند، استفاده درست از آن‌ها نیز اهمیت خیلی زیادی دارد. قبل از اینکه از منزل خارج شوید و از اولین خطی که دیدید عکاسی کنید، چند دقیقه وقت بگذارید و بایدها و نبایدهای این مهارت عکاسی مهم را یاد بگیرید.
پیدا کردن خطوط هدایتگر
پیدا کردن خطوط هدایتگر برای عکاسی کار خیلی سختی نیست. این خطوط همه جا وجود دارند. از یک پیاده رو که به ایستگاه اتوبوس منتهی خواهد شد تا مدادی که روی میز به سمت تخته سیاه قرار گرفته است را می‌توان به عنوان خطوط هدایتگر شناخت. به همین خاطر می‌توان گفت هرجایی که باشید خطوط هدایتگر نیز وجود دارند.
[relatedpost post=”106617″]
لیست زیر برخی از نمونه‌های خطوط هدایتگر هستند که شما می‌توانید در اطراف خودتان پیدا کنید و با استفاده از آن‌ها به تمرین بپردازید:
- جاده
- فنس
- قاب پنجره
- ساختمان‌ها
- ورودی در
- پل
- رودخانه
- خطوط ساحلی
- تیر برق
- ریل قطار
- تپه‌های شنی
- صخره‌ها
- اشعه‌های خورشید
- درخت ها
- موج‌ها
- راهروهای طولانی
- ردیف قفسه‌ها
پس از اینکه شما عادت کنید به دنبال خطوط هدایتگر بگردید، متوجه خواهید شد که در زمان آماده شدن برای گرفتن عکس‌های خودتان نمی‌توانید دنبال این خطوط نگردید. پس از اینکه متوجه شدید به دنبال چه چیزی هستید، استفاده از این خطوط برای شما غریزی خواهد شد و با استفاده از آن‌ها می‌توانید به یک عکاس بهتر تبدیل شوید.
ابتدا صحنه را بررسی کنید
قبل از اینکه به عکاسی بپردازید کمی وقت بگذارید و صحنه‌ی خودتان را بررسی کنید. تمامی خطوط راهنمای موجود در صحنه را بررسی کنید تا بتوانید بهترین روش برای هدایت چشم مخاطب را پیدا کنید. یک نفس عمیق بکشید، ذهن خودتان را پاک کنید، به دقت فوکوس کنید و اطراف خودتان را بررسی کنید. تمامی نقاطی را که چشم‌های شما به سمت آن‌ها کشیده خواهد شد را به یاد داشته باشید. این خطوط هدایتگر ممکن است باعث شگفت زده شدن شما شوند بنابراین آماده باشید خارج از چارچوب‌ها فکر کنید.
یک روش خیلی خوب و آسان برای پیدا کردن خطوط هدایتگر این است که از تجهیزاتی که در اختیار دارید استفاده کنید. در صورتی که داخل منظره‌یاب را نگاه کنید به سادگی می‌توانید خطوط را انتخاب کنید. زیرا منظره یاب صحنه را برای شما دوبعدی خواهد کرد و در نتیجه خطوط هدایتگر به راحتی قابل پیدا شدن هستند. پس از اینکه خطوط هدایتگر را پیدا کردید، باید به این فکر کنید که چطور می‌توانید از آن‌ها به نفع خودتان استفاده کنید تا تاکید تصویر خودتان را تغییر دهید و بهترین عکس ممکن را ثبت کنید.
با استفاده از خطوط هدایتگر در عکاسی، سوژه همیشه مهم‌ترین جنبه‌ی عکس است. صرف نظر از اینکه چطور ترکیب بندی تصویر را انجام خواهید داد، شما باید مطمئن باشید که سوژه بیشترین وزن بصری ممکن را دارد.
[relatedpost post=”148826″]
انواع خطوط هدایتگر
چند نوع خط مختلف وجود دارد که شما می‌توانید از آن‌ها به عنوان خطوط هدایتگر در عکاسی استفاده کنید و احساسات مختلفی را با کمک آن‌ها به مخاطب انتقال دهید. در صورتی که خلاقیت کافی داشته باشید با استفاده از خطوط راهنما می‌توانید احساس اتمسفر واقعی محیط را به خوبی به مخاطب انتقال دهید.
خطوط هدایتگر افقی
این خطوط که به صورت سنتی انتقال‌دهنده‌ی احساس آرامش، صلح و سکون هستند یک انتخاب فوق‌العاده برای عکاسی منظره و تصاویر با آرامش‌تر می‌باشند. این عکس‌ها که معمولا به صورت واید گرفته می‌شوند می‌توانند احساس گشودگی را به مخاطب انتقال دهند و در صورتی که به همراه نورپردازی مناسب از آن‌ها استفاده شود می‌توانند عکس‌های خیلی خوبی برای شما باشند.
خطوط هدایتگر عمودی
از این خطوط بیشتر برای انتقال احساس قدرت، وقار و نیرومندی استفاده خواهد شد. در مواقعی که می‌خواهید یک عکس قوی، مستقیم یا با ابهت بگیرید، این نوع تصاویر انتخاب خیلی خوبی خواهند بود. در عکاسی مد معمولا از این نوع خطوط استفاده خواهد شد تا برای مثال به سوژه اهمیت بصری داده شود.
خطوط هدایتگر مورب
زمانی که می‌خواهید احساس تغییر، حرکت یا جهت را به مخاطب القا کنید، خطوط هدایتگر مورب گزینه‌ی فوق‌العاده‌ای هستند. اغلب اوقات مخاطب خطوط مورب را از پیش زمینه تا پس زمینه‌ی تصویر و از چپ تا راست دنبال خواهد کرد.
بنابراین در زمان استفاده از این خطوط باید برای تاثیرگذاری بیشتر سوژه را در ابتدا یا انتهای این خطوط قرار دهید. همچنین باید به یاد داشته باشید که در مورد خطوط مورب، جهت حرکت خط هم ممکن است روی تجربه‌ی بصری تاثیرگذار باشد.
خطوطی که از سمت چپ بالای تصویر به سمت چپ پائین تصویر حرکت می‌کنند آرامش بیشتری دارند اما خطوطی که به سمت بالا حرکت می‌کنند در صورت کادربندی درست، احساس ناراحتی و تنش را منتقل خواهند کرد.
خطوط هدایتگر ضمنی
این خط‌ها وجود فیزیکی ندارند و با کمک فاکتورهای دیگر ایجاد می‌شوند. برای مثال چشم انسان یک خط ضمنی است. وقتی از پشت سر یک نفر عکاسی می‌کنید، ممکن است توجه مخاطب به جایی که او نگاه می‌کند جلب شود.
خطوط هدایتگر متقاطع
استفاده از خطوط متقاطع می‌تواند به نفع یا به ضرر شما باشد. از طرفی در صورتی که مراقب نباشید این خطوط می‌توانند به صورت کامل جریان تصویر شما را به هم بریزند اما در صورتی که با دقت از آن‌ها استفاده کنید شما می‌توانید با افزایش تنش در یک تصویر و یا افزودن یک عنصر سردرگمی باعث جذابیت تصویر شوید.
خطوط هدایتگر خمیده
به صورت کلی خطوط خمیده بیشتر از خطوط صاف طبیعی به نظر می‌رسند. از این خطوط اغلب اوقات در عکس‌های طبیعت برای برجسته نشان دادن آثار دیدنی استفاده خواهد شد.
[relatedpost post=”117681″]
خطوط همگرا
این خطوط برای برجسته نشان دادن طبیعی سوژه خیلی کاربرد دارند. وقتی که دو خط به یکدیگر می‌رسند، چشم‌های ما روی همان نقطه تمرکز خواهند کرد. در صورتی که یک صحنه دو عدد خط همگرا داشته باشد، بهترین نقطه برای قرار دادن سوژه جایی است که این خطوط به هم می‌رسند.
روش‌های خیلی زیادی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها شما می‌توانید از خطوط راهنما برای خلق تصاویر فوق‌العاده زیبا استفاده کنید و مطمئن شوید که تصاویر شما دیده خواهند شد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
- از خطوط راهنما برای ایجاد حس بصری جهت و حرکت از یک طرف تصویر به طرف دیگر استفاده کنید. برای مثال می‌توانید یک نوزاد که چهار دست و پا حرکت می‌کند را در یک طرف تصویر و یک بزرگسال را هم در سمت دیگر آن قرار دهید تا گذر عمر از جوانی تا پیری را نشان دهید.
- استفاده از خطوط همگرا در دو طرف تصویر و قرار دادن سوژه روی نقطه‌ای که به هم می‌رسند. این کار چشم بیننده را به سمت سوژه هدایت خواهد کرد و باعث خواهد شد که مخاطب متوجه نقطه‌ی کانونی تصویر شود.
- خلق ترکیب‌بندی‌های دایره‌ای که چشم مخاطب را به صورت مارپیچ در سطح تصویر هدایت خواهد کرد و هیچوقت اجازه نخواهد داد چشم مخاطب از کادر تصویر منحرف شود.
- از ارتفاعات مختلف برای گرفتن یک عکس استفاده کنید و تاثیر خطوط هدایتگر در مکان‌های مختلف روی تصویر را امتحان کنید.
- از نور استفاده کنید. استفاده از نور برای خلق سایه‌های جذاب می‌تواند تاثیر خیلی زیادی رو تصاویر شما داشته باشد.
سخن نهایی
در مقاله امروز شما با انواع مختلف خطوط هدایتگر و نحوه‌ی هدایت چشم مخاطب با استفاده از این تکنیک را یاد گرفتید و می‌توانید عکس‌های خیلی زیبایی با کمک آن خلق کنید. در صورتی که سوال یا نظر خاصی در این مورد دارید، می‌توانید از قسمت نظرات همین مطلب برای ارتباط با ما استفاده کنید. کارشناسان نورنگار در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ خواهند داد.
عالی، ممنون. خسته نباشید.