میکروفن شات گان چیست و چه کاربرد هایی دارد؟
میکروفون شات گان دسته خاصی از میکروفون ها هستند که قابلیت های بخصوص و جالبی را ارائه می دهند که در برخی از مواقع که دیگر میکروفون ها چندان کارآمد نیستند، می توانند از پس ضبط صدای مورد نظر بر بیاییند. میکروفون شاتگان بیشترین کاربرد خودش را زمانی نشان می دهد که شما باید صدای مخاطب خود را از فواصل دور ضبط کنید. اما نحوه کارکرد این دسته از میکروفون ها به چه صورت است؟ چه قابلیت هایی دارد؟ و چه زمانی باید به سراغ آن برویم؟
اولین موضوعی که میخواهیم به آن بپردازیم نام این دستگاه است. نکته جالبی که هر فردی پس از شنیدن نام این میکروفون ها توجه اش را جلب می کند، نام گذاری عجیب آنها است. شاید بتوان گفت که دلیل اصلی این نامگذاری به ظاهر و شکل و شمایل این نوع میکروفون بر گردد. از آنجایی که شکل این نوع میکروفون معمولا تداعی گر و یادآور اسلحه گرم است، این نام را برای آنها انتخاب کرده اند که هم به خوبی در خاطر می ماند و در نوع خود جالب است. پس هروقت که نام این میکروفون را فراموش کردید، نگاهی به ظاهر آن بیاندازید، مطمئن باشید به راحتی اسمشان را به خاطر خواهید آورد.
اما نحوه کارکرد این نوع میکروفون به چه صورت است؟ در حقیقت این میکروفون یک استوانه بلند با شیار های پرتعداد و یکسان در اطراف آن است و در نوک آن نیز محلی برای ورود صدا وجود دارد که صدا را دریافت می کند و به کپسول انتهای میکروفون که محل ضبط صداست می رساند. از آنجایی که میکروفون شاتگان صرفا اصوات وارد شده از زاویه مستقیم را دریافت می کند و کاری به کار صداهای اطراف ندارد، این شیار ها قرار داده شده اند تا بتوانند صداهای اختلال گری که از اطراف وارد می شوند را از بین برده و آنها را حذف کنند. پس در اینجا فهمیدیم که این نوع میکروفون فقط صداهایی از زاویه مستقیم پخش می شوند را دریافت می کند، با توجه به این گفته باید برای ضبط صدای شخص یا محیط آن را به سمت هدف مورد نظرتان نشانه بگیرید. بنابراین نکته دیگری که در مورد میکروفون شاتگان صدق می کند این است که این نوع میکروفون از الگو های قطبی جهت دار پیروی می کند.
الگوی قطبی جهت دار چیست؟
اگر درس های کلاس فیزیک دوران دبیرستان را به خوبی به خاطر بیاورید، این را می دانید که صوت به صورت کروی در میان هوا یا فضا پخش می شود. به طور مثال وقتی شما در مرکز یک اتاق شروع به صحبت کردن می کنید، در واقع صدای شما به صورت کروی پخش و به تمام نقاط اتاق می رسد، بنابراین اگر اتاق مدنظر یک اتاق 4*4*4 متری باشد، صدای شما به طور همزمان به تمامی دیواره ها می رسد. خب حالا میکروفون هندزفری خود را در نظر بگیرید. این میکروفون هر صدایی را که از هر جهتی به آن برسد را دریافت و ضبط می کند. بنابراین در خصوص زاویه ضبط این میکروفون هیچ محدودیتی وجود ندارد. به این دسته از میکروفون ها، میکروفون تمام جهته یا Omnidirectional می گویند که نسبت به هر صدایی از اطراف خود حساس هستند.
اما همچون میکروفون شاتگان میکروفون های دیگری هم در بازار وجود دارند که هرکدام جهت و زاویه متفاوتی از یکدیگر را برای ضبط صدا دارند. در واقع این طور برداشت کنید که هرکدام از این میکروفون ها الگوی جهت دار مختص به خود را دارند.
میکروفون دو جهته
از این نوع میکروفون بیشتر از همه برای گویندگی، خصوصا برای برنامه های رادیویی استفاده می شود. اگر دقت کرده باشید، در برنامه های رادیویی معمولا دو نفر که در مقابل یکدیگر قرار دارند، از یک میکروفون استفاده می کنند که شکل و شمایلی متقارن دارد. نحوه کارکرد این نوع میکروفون به این صورت است که تمامی اصواتی که از زاویه صفر درجه یا مستقیم و زاویه 180 درجه یا پشت دریافت می شوند و دیگر صداهایی که از زاویه های دیگر شنیده می شوند، نادیده گرفته می شوند. از دیگر مزایایی که این نوع میکروفون دارد، این است که می توان به جای استفاده از دو میکروفون، از یک میکروفون دو جهته استفاده کرد و به نوعی در هزینه ها صرفه جویی کرد که اتفاقا، هنگام ضبط، صدای طبیعی تری را نیز به شما تحویل می دهد.
کاربرد های میکروفون شاتگان
اصلی ترین کاربرد این وسیله صدابرداری از فاصله دور است. در برخی مواقع، صدابردار یا مسئول ضبط اصوات نمی تواند از فاصله ای به سوژه نزدیک تر شود. این می تواند به دلایلی چون قرار گرفتن در کادر تصویر هنگام فیلمبرداری یا عواملی این چنینی باشد. این جا همان موقعیتی است که باید از میکروفون شاتگان استفاده کرد تا بتوان صدای شخصیت ها یا محیط را از فاصله دور دریافت و ضبط کرد. شاید برایتان سوال شود که چرا در این گونه مواقعی از میکروفون های یقه ای استفاده نمی شود. پاسخ این است که میکروفون های یقه ای هیچ وقت نمی توانند صدایی در حد و اندازه میکروفون های شاتگان تولید ضبط کنند و همیشه میکروفون های شاتگان صدای به مراتب واقع گرایانه و طبیعی تری دارند. از طرف دیگر در صورت استفاده از میکروفون های شاتگان، دیگر نیازی به مخفی کردن آنها نیست و صدابردار به راحتی می تواند با حفظ فاصله، به ضبط بپردازد. نکته ای که در مورد میکروفون شاتگان وجود دارد این است که این نوع میکروفون به دو نوع بلند و کوتاه تقسیم می شود و هرکدام بسته به کارایی خود در مکان و موقعیت متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد. به طور مثال اگر پشت صحنه ساخت فیلم های سینمایی را دیده باشید، متوجه استفاده از نوعی میکروفون بلند شده اید و حالا می دانید که این نوع از میکروفون، همان میکروفون شاتگان است. از طرف دیگر نوع کوتاه این سری میکروفون معمولا متصل به دوربین است و از باتری دوربین تغذیه می کند. این نوع از میکروفون معمولا برای گرفتن گزارش های تصویری استفاده می شود.
تجهیزات تکمیلی میکروفون شاتگان
علاوه بر قابلیت هایی که این نوع میکروفون ارائه می دهد، ویژگی های نیز وجود دارند که به طور مستقیم در این نوع از میکروفون وجود ندارند و باید برای دسترسی داشتن به آنها به تجهیزات جانبی رجوع کنید. این ابزار ها محدودیت های موجود در میکروفون شاتگان را از بین می برند و تجربه ای به نسبت بهتر و بهینه تر را در اختیارتان قرار می دهند که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم:
میله بوم
حتی اگر با این نام آشنایی نداشته باشید، به طور قطع می توانم حدس بزنم که آن را پیش از این دیده اید، اما در کجا؟ درست است. معمولا زمانی که اسم صدابردار به گوشمان می خورد همیشه فردی را به یاد می آوریم که میله بلندی را در دست دارد و حین ضبط فیلم های سینمایی، آن را برای ضبط صدای شخصیت ها در بالای سر آنها گرفته است، به طوری که در کادر دوربین قرار نگرفته باشد. این میله بلند و سنگین، Boom Pole یا میله بوم نام دارد که میکروفون شاتگان معمولا در نقطه انتهای آن قرار دارد و ابزار مهمی برای ضبط صدای افراد و مخصوصا بازیگران حین اجرای نقش می باشد. از آنجایی که این میله وزن بالایی دارد، نحوه گرفتن آن در دستان نیز باید به گونه ای باشد که حین ضبط های طولانی مدت و طاقت فرسا، فرد را بیش از اندازه خسته و آزرده نکند.
بادگیر
ابزار دیگری که برای جلوگیری از نویز به وجود آمده به خاطر وزش باد استفاده می شود، بادگیر است. این وسیله معمولا از جنس خز است که می تواند به خوبی از اختلالاتی که وزش باد، مخصوصا زمانی که بیش از اندازه از کنترل خارج است جلوگیری کند. البته موارد دیگری از بادگیر وجود دارند که از جنس هایی با کیفیت پایین تر استفاده می کنند و منطقا عملکرد نسبتا ضعیف تری در مقایسه با مدل های خز دار دارند.
از آنجایی که دردسر مربوط به وزش باد همیشه و همه جا دامن گیر افراد است، برروی برخی از دوربین های DSLR نیز از این بادگیر استفاده میشود که شاید برای فردی که با این ابزار آشنایی نداشته باشد، عجیب به نظر برسد.
لرزش گیر
میکروفون ها بیشتر از هرچیزی نسبت به یک چیز حساسیت دارند و آن هم لرزش است. فقط کافی است یک میکروفون ذره ای تکان بخورد تا مجموعه ای از نویز ها و اصوات اضافی و آزار دهنده را با خودش به وسط نمایش بکشد. برای جلوگیری از چنین اتفاقی از ابزاری استفاده می شود که می تواند تا جای ممکن از این چنین رخدادی جلوگیری کند. این ابزار در ظاهر اینگونه به نظر می رسد که یک قاب برای میکروفون شاتگان است، اگرچه یکی دیگر از وظایفی که این ابزار دارد، در کنار گرفتن لرزش های گاه و بی گاه، محافظت از میکروفون در برابر لرزش است.