جشنواره عکس “ایران من” که توسط مجموعه نورنگار از سال ۱۳۹۳ پایه‌گذاری شد، یکی از رویدادهای برجسته فرهنگی و هنری کشور به شمار می‌آید. این جشنواره که در ابتدا با نام “جشنواره عکس نورنگار” شناخته می‌شد، پس از چند دوره برگزاری موفق، نام خود را به “ایران من” تغییر داد تا هویت ملی و فرهنگی آن بیش از پیش نمایان شود. هدف اصلی این جشنواره، ترویج هنر عکاسی و حمایت از هنرمندان ایرانی به ویژه نسل جوان است.
- چرا برگزاری جشنواره‌های عکس اهمیت دارد؟
- جشنواره عکس ایران من و پیشگامی در این عرصه
- جشنواره اول: سفر و گردشگری ایران
- جشنواره دوم : جوانان و آیین‌های بومی و محلی
- جشنواره سوم : چهره‌های ایرانی و عکاسی با موبایل
- دوره چهارم: ایران من و بناهای تاریخی
- دوره پنجم: محیط زیست و انسان در طبیعت
- دوره ششم: بازارهای قدیمی و زندگی روستایی
- دوره هفتم : امید به زندگی و عکاسی خلاقانه
- همدلی ایرانیان در قاب‌های هنری
- نتیجه‌گیری
چرا برگزاری جشنواره‌های عکس اهمیت دارد؟
برگزاری جشنواره‌های عکس در هر جامعه‌ای نه تنها به عنوان یک رویداد فرهنگی مهم شناخته می‌شود، بلکه تأثیرات عمیقی بر توسعه هنر عکاسی، شناخت فرهنگ و هویت ملی، و ایجاد بستری برای تبادل ایده‌ها و تجربیات هنری دارد. جشنواره‌های عکاسی، به‌ویژه در کشورهایی که دارای تاریخ فرهنگی و هنری غنی هستند، می‌توانند نقش بی‌بدیلی در معرفی فرهنگ و هنر به دنیا، حفظ و معرفی میراث فرهنگی، و ایجاد انگیزه برای نسل‌های جدید عکاسان ایفا کنند.
جشنواره عکس ایران من و پیشگامی در این عرصه
جشنواره عکس “ایران من” که توسط مجموعه نورنگار از سال ۱۳۹۳ پایه‌گذاری شد، یکی از جشنواره‌های عکاسی برجسته و پیشگام در ایران است که به این اصول توجه ویژه‌ای دارد و در طول هفت دوره برگزاری خود، ثابت کرده است که چگونه می‌تواند به ترویج هنر عکاسی و ارتقای فرهنگی و اجتماعی کمک کند.
- حفظ و معرفی فرهنگ ایرانی: جشنواره عکس “ایران من” از همان ابتدا با هدف معرفی و حفظ فرهنگ و هویت ایرانی آغاز به کار کرد. این جشنواره با انتخاب موضوعاتی چون “آیین‌های بومی و محلی”، “بناهای تاریخی و باستانی ایران”، و “زندگی روستایی” به ثبت و نمایش جنبه‌های مختلف فرهنگ غنی ایران پرداخته است. این رویدادها به عکاسان فرصتی دادند تا از طریق آثار خود، بخش‌هایی از تاریخ، سنت‌ها، و جاذبه‌های گردشگری ایران را به جهانیان معرفی کنند.
- حمایت از جوانان و هنرمندان نوظهور: یکی از ویژگی‌های بارز جشنواره “ایران من”، حمایت از نسل جوان و عکاسان نوظهور است. این جشنواره در هر دوره به دنبال کشف و معرفی استعدادهای تازه و ایجاد فضایی برای رقابت سالم و سازنده است. این رویکرد، به ویژه در دوره‌های مختلف جشنواره، با استقبال چشم‌گیر عکاسان جوان همراه بوده و بستری برای نمایش خلاقیت‌ها و نوآوری‌ها فراهم کرده است.
- پیشگامی در ارتقاء سطح فنی و هنری عکاسی: با توجه به همکاری با داوران برجسته و اساتید برجسته هنر عکاسی، جشنواره عکس “ایران من” همواره در پی ارتقاء سطح فنی آثار بوده است. برندگان این جشنواره‌ها از جوایز معتبر و حمایت‌های ویژه برخوردار شده‌اند و این امر باعث تشویق بیشتر عکاسان به شرکت در این رویدادها و تلاش برای بهبود مهارت‌های خود شده است.
- آگاهی‌بخشی در زمینه مسائل اجتماعی و محیط‌زیست: جشنواره “ایران من” در کنار تمرکز بر مسائل فرهنگی، همواره توجه ویژه‌ای به موضوعات اجتماعی و محیط‌زیستی داشته است. موضوعاتی چون “محیط زیست” و “انسان در طبیعت” در دوره‌های مختلف جشنواره به ثبت رسیدند و نشان دادند که عکاسی می‌تواند ابزار موثری در طرح و ترویج مسائل روز جامعه باشد. این رویکرد، همچنین باعث ارتقای آگاهی عمومی نسبت به چالش‌ها و مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی کشور شده است.
- ایجاد فضای تعامل و تبادل هنری: جشنواره عکس “ایران من” با برگزاری نمایشگاه‌ها و کارگاه‌های آموزشی، فضایی مناسب برای تعامل میان هنرمندان و عکاسان فراهم کرده است. این جشنواره، علاوه بر رقابت هنری، فرصتی را برای بحث و تبادل نظر فراهم می‌کند و هنرمندان می‌توانند از این بستر برای گسترش دانش و تجربیات خود بهره ببرند.
در ادامه، نگاهی به مراحل مختلف این جشنواره و تغییرات آن در هفت دوره برگزاری خواهیم انداخت:
با حمایت‌های مستمر نورنگار و انگیزه‌دهی به هنرمندان، این جشنواره همواره در راستای ارتقای هنر عکاسی در ایران قدم برداشته است و چشم‌اندازهای روشن‌تری را برای آینده هنر عکاسی ایران ترسیم می‌کند.
جشنواره اول: سفر و گردشگری ایران
نخستین جشنواره عکس “ایران من” در سال ۱۳۹۳ با موضوع “سفر و گردشگری ایران” برگزار شد. این دوره با استقبال زیادی از سوی عکاسان مواجه گردید و بیش از ۱۴۰۰۰ اثر به دبیرخانه ارسال شد. این جشنواره فرصتی بود برای معرفی جاذبه‌های گردشگری ایران و به نمایش گذاشتن زیبایی‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی کشور.
اهمیت و ارزش این دوره
موضوع “سفر و گردشگری” انتخابی حیاتی بود چرا که ایران به عنوان یک کشور با تاریخ و تمدن غنی، سرشار از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی است که بسیاری از آن‌ها برای مردم دنیا ناشناخته باقی مانده است. این جشنواره به عکاسان این فرصت را داد تا با استفاده از هنر خود، زیبایی‌های ایران را به جهان معرفی کنند و به اهمیت گردشگری داخلی و بین‌المللی بپردازند.
جشنواره دوم : جوانان و آیین‌های بومی و محلی
دومین دوره جشنواره در سال ۱۳۹۴ با موضوع “جوانان و آیین‌های بومی و محلی” برگزار شد. در این دوره، عکاسان به ثبت لحظات و مراسم‌های سنتی ایرانی پرداختند و بر نقش جوانان در حفظ و ترویج آیین‌های بومی و محلی تأکید کردند.
اهمیت و ارزش این دوره
موضوع “جوانان و آیین‌های بومی” نشان‌دهنده اهمیت حفظ هویت فرهنگی ایران و نقش نسل جدید در این روند بود. ایران کشوری با تنوع قومی و فرهنگی است و حفظ آیین‌های بومی یکی از چالش‌های بزرگ این سرزمین به شمار می‌رود. این جشنواره به‌ویژه بر اهمیت مستندسازی آیین‌ها و رسوم محلی به‌وسیله هنر عکاسی تأکید داشت.
جشنواره سوم : چهره‌های ایرانی و عکاسی با موبایل
سومین دوره جشنواره در سال ۱۳۹۵ با تنوع بیشتری برگزار شد و شامل سه بخش اصلی بود: “چهره‌های ایرانی”، “بخش آزاد” و “عکاسی با موبایل”. این دوره شاهد استقبال گسترده‌ای بود که نشان‌دهنده محبوبیت روزافزون جشنواره بود و بیش از ۲۶۰۰۰ اثر به دبیرخانه ارسال شد.
اهمیت و ارزش این دوره
موضوع “چهره‌های ایرانی” برای نمایش وجهه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی ایران انتخاب شد. این بخش تلاش داشت تا تصاویر انسانی و چهره‌هایی از جامعه ایران را به تصویر بکشد. همچنین “عکاسی با موبایل” در این دوره به‌ویژه بر اهمیت عکاسی دیجیتال و قدرت تکنولوژی در دسترس تأکید داشت. این دوره، به عکاسان این امکان را داد که از ابزاری که روز به روز در دسترس‌تر می‌شود، برای خلق آثار هنری استفاده کنند.
دوره چهارم: ایران من و بناهای تاریخی
چهارمین دوره جشنواره در سال ۱۳۹۶ با دو بخش اصلی “ایران من” و “بناهای تاریخی و باستانی ایران” برگزار شد. هدف این دوره، ترویج هویت ملی و معرفی میراث فرهنگی ایران از طریق عکاسی بود. ۳۷۷۰ اثر به دبیرخانه ارسال شد که نشان‌دهنده توجه ویژه به موضوع فرهنگ و تاریخ ایران بود.
اهمیت و ارزش این دوره
موضوع “بناهای تاریخی و باستانی ایران” از آن جهت اهمیت داشت که ایران یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان را در خود جای داده و آثار تاریخی آن در سطح جهانی شناخته‌شده است. عکاسی از این بناها می‌تواند به حفظ و معرفی این آثار ارزشمند کمک کند و همچنین فرهنگ غنی ایران را در سطح جهانی به نمایش بگذارد.
دوره پنجم: محیط زیست و انسان در طبیعت
پنجمین دوره جشنواره در سال ۱۳۹۷ به موضوعات زیست‌محیطی پرداخت و عکس‌هایی با تمرکز بر “محیط زیست” و “انسان در طبیعت” ارائه شد. عکاسان در این دوره توانستند از دیدگاه‌های مختلف خود، رابطه انسان و طبیعت را به تصویر بکشند.
اهمیت و ارزش این دوره
این دوره به اهمیت حفظ محیط زیست و نقش انسان در آن پرداخت. ایران یکی از کشورهای دارای تنوع زیستی بالا است و بحران‌های زیست‌محیطی از جمله خشکسالی و آلودگی هوا تأثیرات زیادی بر زندگی مردم و طبیعت دارد. این جشنواره تلاش کرد تا با آثار خود آگاهی عمومی نسبت به مسائل زیست‌محیطی را افزایش دهد و نقش عکاسی در تغییر نگرش‌ها و فرهنگ‌سازی را برجسته کند.
دوره ششم: بازارهای قدیمی و زندگی روستایی
ششمین دوره جشنواره در سال ۱۳۹۸ با موضوع “بازارهای قدیمی و بازارچه‌های محلی ایران” برگزار شد. همچنین در بخش جنبی این دوره به “زندگی روستایی” پرداخته شد. این دوره بر ثبت زیبایی‌های زندگی در بازارهای سنتی و روستاهای ایران تأکید داشت.
اهمیت و ارزش این دوره
موضوع “بازارهای قدیمی و زندگی روستایی” اهمیت زیادی دارد زیرا این فضاها به‌عنوان قلب فرهنگی و اقتصادی ایران در تاریخ نقش مهمی ایفا کرده‌اند. بازارهای سنتی نه تنها محل دادوستد بلکه نمایشگر فرهنگ، هنر و زندگی روزمره ایرانیان بودند. این جشنواره از طریق ثبت این فضاها در قاب دوربین، تلاش کرد تا هویت بومی و سنتی ایران را حفظ کند و به نسل جدید نشان دهد که این فضاها چه نقشی در شکل‌گیری تاریخ و فرهنگ ایران داشته‌اند.
دوره هفتم : امید به زندگی و عکاسی خلاقانه
هفتمین دوره جشنواره عکس “ایران من” در سال ۱۳۹۹ با تمرکز بر دو موضوع “امید به زندگی” و “عکاسی خلاقانه” برگزار شد. این دوره به عکاسان این فرصت را داد تا با نمایش تصاویر نوآورانه، به نمایش امید و تلاش در زندگی بپردازند.
اهمیت و ارزش این دوره
موضوع “امید به زندگی” در این دوره بسیار حائز اهمیت بود زیرا در شرایط دشوار اجتماعی و اقتصادی که کشور با آن مواجه بود، نیاز به تصویرسازی امید و انگیزه در جامعه احساس می‌شد. این جشنواره نشان داد که عکاسی می‌تواند ابزاری قدرتمند برای انتقال پیام‌های مثبت و انگیزه‌دهنده باشد و نقش عکاسان در ارتقای روحیه جامعه را برجسته کند.
همدلی ایرانیان در قاب‌های هنری
چهارمین دوره جشنواره عکس “ایران من” در سال ۱۳۹۶ در دو بخش اصلی “ایران من” و “بناهای تاریخی و باستانی ایران” برگزار شد که توجه زیادی را به خود جلب کرد. این دوره، که تمرکز ویژه‌ای بر ثبت آثار تاریخی و فرهنگی ایران داشت، شاهد ارسال ۳۷۷۰ اثر از سراسر کشور بود و هنرمندان توانستند با استفاده از هنر عکاسی، به نمایش تاریخ غنی و هویت فرهنگی ایران بپردازند. آثار ارسالی با نگاهی عمیق و احساسی به میراث فرهنگی کشور، جلوه‌ای ماندگار از هویت ایرانی و افتخار به گذشته را ثبت کردند.
همزمان با آغاز جشنواره و نمایش آثار منتخب، هیئت برگزارکننده تصمیم گرفت تا هزینه‌های برگزاری مراسم اختتامیه را به‌جای صرف در مراسم، برای کمک به زلزله‌زدگان کرمانشاه اختصاص دهد. این اقدام با استقبال فراوانی روبه‌رو شد و توانست تاثیری ملموس در حمایت از مردم مناطق آسیب‌دیده بگذارد.
نتیجه‌گیری
جشنواره عکس “ایران من” با هدف ترویج هنر عکاسی و حمایت از نسل جوان، در طول هفت دوره خود به مهم‌ترین رویداد فرهنگی و هنری کشور تبدیل شده است. از موضوعات زیست‌محیطی گرفته تا میراث فرهنگی، این جشنواره همواره در پی ایجاد بستری برای نمایش خلاقیت‌ها و انعکاس مسائل اجتماعی و فرهنگی ایران بوده است. با حمایت‌های مستمر نورنگار و انگیزه‌دهی به هنرمندان، این جشنواره همواره در راستای ارتقای هنر عکاسی در ایران قدم برداشته است و چشم‌اندازهای روشن‌تری را برای آینده هنر عکاسی ایران ترسیم می‌کند.
