سال 2003 بود که یک قابلیت در اولین دوربین دیجیتالی من باعث تغییر در نحوهی عکاسی من شد. من یک دوربین کانن Powershot G3 خریده بودم تا از آن در زمان بررسی لوکیشن برای دوربین آنالوگ خودم استفاده کنم. من در آن زمان یکی از افرادی بودم که فکر میکردم هیچوقت از دوربین دیجیتالی استفاده نمیکنم اما نتوانستم در مقابل امتحان کردن این دوربین که یک لنز نسبتا واید و قابلیتهای خیلی زیادی داشت و ظاهری شبیه به یک دوربین داشت مقاومت کنم. این دوربین در کنار منظرهیاب اپتیکال یک صفحه نمایش 1.8 اینچی LCD متحرک هم داشت که میتوانستید آن را در سه جهت بچرخانید و به شما این امکان را میداد که بدون نیاز به گرفتن دوربین جلوی چشمانتان کادربندی را به دقت انجام دهید.
من شروع کردم به عکاسی از تمام زوایا و به خصوص از زاویه پایین که میتوانستم در حالی که دوربین از گردنم آویزان است به راحتی عکاسی کنم. همچنین علاقه زیادی به عکاسی از سطح کمر هم داشتم. صفحه نمایش این دوربین را میتوانستم در هزاران زاویه مختلف قرار دهم و با اینکه بازتاب نور مشکلات خیلی زیادی را برای من به وجود میآورد اما این موضوع که میتوانستم بدون گرفتن دوربین جلوی چشم خودم عکاسی کنم یک احساس آزادی عمل و هیجان به من میداد که تاثیر زیادی روی عکاسی خیابانی من گذاشت. پس از این دوربین نیز از دوربینهای DSLR دست نکشیدم و بلافاصله پس از عرضهی Nikon D750 آن را تهیه کردم. زیرا این دوربین اولین فول فریم نیکون بود که از صفحه نمایش متحرک پشتیبانی میکند. من هنوز هم از منظرهیاب دوربین برای عکاسی استفاده میکنم اما صفحه نمایش متحرک یکی از قابلیتهای ضروری برای من است.
با اینکه به نظر میرسد تمامی دوربینها به خصوص دوربینهایی که قابلیت فیلمبرداری دارند باید از صفحه نمایش متحرک استفاده کنند اما این موضوع برای خیلی از آنها صدق نمیکند و البته دلیل خوبی هم برای این کار دارند. با این وجود همیشه برای من سوال بوده است که چرا یک سازنده نباید از بیشترین امکانات که برای من صفحه نمایش متحرک است در دوربینهای خودش استفاده کند؟
با اینکه تمامی بلاگهای عکاسی جوابهای خودشان را برای این سوال دارند اما به نظر من سازندهها به دو دلیل خاص از صفحه نمایش متحرک در دوربینهای خودشان استفاده نمیکنند. دلیل اول اینکه صفحه نمایش چرخان آسیبپذیرترین نوع صفحه نمایش است و به همین خاطر برای خیلی از کارها استفاده از این صفحه نمایش توصیه نمیشود. با این وجود استثنائات خیلی زیادی برای این تئوری وجود دارند. بنابراین اجازه دهید چند دوربین مختلف را از لحاظ نوع صفحه نمایش بررسی کنیم و در عین حال نگاهی داشته باشیم به مزایا و معایب هر سبک!
ابتدا اجازه دهید برای شفافسازی هر نوع صفحه نمایشی که ثابت نیست را متحرک در نظر بگیریم و توجهی به نامهای اختصاصی تولیدکنندهها مثل Vari-angle و غیره نداشته باشیم. همچنین اشارهای به ابعاد، رزولوشن و قابلیت لمسی بودن صفحه نمایش هم نمیکنیم اما این قابلیتها در زمان خرید دوربین فاکتورهای خیلی مهمی هستند.
در ابتدا به انواع حرکتهایی که یک صفحه نمایش میتواند انجام دهد میپردازیم. به صورت عمومی صفحات نمایش متحرک دو نوع حرکت را میتوانند انجام دهند. حرکت اول Tilt یا خم شدن رو به پائین و عقب است و حرکت دوم هم Swivel یا چرخش نام دارد. صفحات نمایشی که قابلیت Swivel دارند روی یک پاشنه و به یک سمت دوربین میچرخند و میتوانید آنها را به صورت کامل رو به بالا، پائین، جلو و عقب بچرخانید و یا در حالی که صفحه نمایش رو به بیرون یا به سمت دوربین است آن را در جای اول خودش قرار دهید.
نوع Tilt فقط روی یک محور و برخی اوقات با چندین لولا حرکت میکند اما نمیتوانید آن را رو به یک طرف دوربین بچرخانید. نوع متداولتر صفحه نمایشهای Tilt را فقط میتوانید رو به عقب بکشید و آن را به سمت بالا یا پایین قرار دهید ولی نوع پیچیدهتر آن را میتوانید به صورت 180 درجه رو به پائین یا بالا قرار دهید. یک نوع خیلی کمیاب هم وجود دارد که میتوانید آن را هم به صورت افقی و هم به صورت عمودی بچرخانید. برای مثال دوربین بدون آینه فوجی فیلم X-T3 یا پاناسونیک لومیکس S1R از این دست دوربینها هستند.
[relatedpost post=”131014″]
پنتاکس نیز از صفحه نمایش متحرک اختصاصی خودش تحت عنوان Cross-Tilt LCD در Pentax K1 Mark II رونمایی کرده است که به شما این امکان را میدهد صفحه نمایش را در زمان چرخش به سمت بالا و پایین یا چپ و راست حول محور اپتیکال دوربین نگه دارید.پ
در مورد دوربینهای بدون آینه و DSLR نمیتوان یک نظر کلی در مورد اینکه کدام صفحه نمایش لمسی بهتر، قابل اعتمادتر و حرفهایتر است داد. حتی در مورد یک سری خاص از دوربینهای یک شرکت هم بیان اینکه کدام نوع صفحه نمایش بهتر است کار خیلی سختی است. برای مثال دوربین فوجی فیلم X-T3 از یک صفحه نمایش Tilt استفاده میکند اما مدل بعدی آن یعنی X-T4 از یک صفحه نمایش کاملا چرخان Swivel استفاده میکند.
در صورتی که قرار باشد یک ارزیابی قاطع داشته باشیم باید گفت که دوربینهای پرچمدار نیکون و کانن به خصوص مستحکمترین دوربینهای این دو برند یعنی 1Dx Mark III و D6 اصلا از صفحه نمایش متحرک استفاده نمیکنند. مطمئنا در این دوربین بخش زیادی از قسمت پشتی دوربین توسط کلیدها و دیالهای مختلف اشغال شده است و احتمالا جایی برای صفحه نمایش متحرک وجود نداشته است اما باید به این نکته هم توجه داشت که این دوربینها تلاش داشتهاند تا جای ممکن امکان آسیب رسیدن به دوربین را کاهش دهند و به همین خاطر صفحه نمایش نیز به صورت یکپارچه با بدنه ساخته شده است. با این وجود دوربین مبتدی D3500 از صفحه نمایش متحرک استفاده نمیکند اما نیکون D5600 از یک صفحه نمایش کاملا چرخان استفاده کرده است. دوربینهای DSLR رده متوسط و تمامی دوربینهای سری Z نیکون نیز از صفحه نمایش متحرک استفاده میکنند.
کانن
برند کانن را اکثر افراد با صفحه نمایش چرخان به یاد میآورند. این موضوع از زمان عرضهی EOS 250D تا 90D و حتی EOS R و EOS RP نیز صدق داشته است. با این وجود دوربینهای Point-and-Shoot سری G با تغییرات زیادی در طی این سالها مواجه شدهاند. برای مثال آخرین نسخه از این سری یعنی Powershot G5 X Mark II در حال حاظر از یک صفحه نمایش متحرک با قابلیت چرخش 180 درجهای رو به بالا و پایین استفاده میکند که برای ولاگرها و علاقهمندان به سلفی مناسب است. همچنین هیچکدام از دوربینهای سری 5D نیز از هیچگونه صفحه نمایش متحرکی استفاده نمیکنند.
سونی
دوربینهای بدون آینه APS-C سونی نمونه دیگری از دوربینهایی هستند که صفحه نمایش آنها با تغییرات خیلی زیادی مواجه بوده است. آخرین نسخه این دوربین یعنی سونی آلفا A6600 از یک صفحه نمایش متحرک (Tilt) چند لولا استفاده میکند که امکان قرار گرفتن در بالای دوربین را دارد و برای ولاگرها مناسب است اما سونی آلفا A6500 یک صفحه نمایش Tilt ساده دارد اما A6100 از صفحه نمایش Tilt چندلولا استفاده میکند. تمامی دوربینهای سری A7 از جمله آلفا a7R IV نیز از صفحه نمایش Tilt تک محوره استفاده میکنند.
[relatedpost post=”136167″]
یک موضوع جالب در مورد دوربینهای سونی این است که اگر نگاهی به DSLRهای آن بیاندازید سونی آلفا A99 II را میبینید که صفحه نمایش آن هم امکان Tilt رو به پایین و بالا را دارد و هم میتوانید آن را بچرخانید.
فوجی فیلم
همانطور که قبلا ذکر شد X-T3 از یک صفحه نمایش Tilt با دو لولا استفاده میکرد و X-T4 نیز از یک صفحه نمایش چرخان بهره میبرد. X-Pro3 که یکی از بهترین دوربینها برای عکاسی خیابانی است یکی از منحصر به فردترین طراحیهای Tilt را دارد. صفحه نمایش این دوربین یک لولا در قسمت پائین دارد. این صفحه نمایش در زمان استفادههای عمومی مخفی میماند اما میتوانید برای مشاهدهی مجدد تصاویر یا عکاسی از زاویه هم راستا با کمر آن را باز کنید. دلیل این امر هم تاکید فوجی فیلم روی استفاده از منظرهیاب برای عکاسی با این دوربین است.
در صورتی که به دوربینهای عمومیتر این شرکت مراجعه کنید مشاهده میکنید که برای مثال X-T30 از یک صفحه نمایش Tilt استفاده میکند و در X-T200 جدیدتر از یک طراحی چرخشی بازشو برای صفحه نمایش استفاده شده است. در تمامی این دوربینها کلیدها و کنترلهای پشتی در سمت راست صفحه نمایش قرار گرفته است و به نظر میرسد فوجی فیلم فهمیده است که برای راحتی کار مخاطبان باید چه کاری را انجام دهد.
پاناسونیک
سری لومیکس GH دوربینهای پاناسونیک یکی از اولین دوربینهای هیبریدی عکاسی/فیلمبرداری بودند و یکی از مدلهای اخیر این دوربین یعنی DC-GH5S از یک صفحه نمایش بازشو چرخشی استفاده میکند. فولفریم محبوب و جدید S!R نیز از صفحه نمایش Tilt با قابلیت چرخش افقی و عمودی استفاده میکند. قبلا اشاره شد که طراحی چرخشی بیشتر برای دوربینهای مبتدی استفاده میشود اما GX9 با استفاده از یک صفحه نمایش Tilt مثال نقضی در این باره است.
المپیوس
المپیوس یکی از ثابت قدمترین تولیدکنندهها در زمینه صفحه نمایشهای متحرک است. Olympus OM-D E-M1X که یکی از حرفهایترین دوربینهای این شرکت است از یک صفحه نمایش چرخشی استفاده میکند و این موضوع در مورد Olympus OM-D E-M1 Mark III و حتی Pen-F زیبا و جذاب نیز صدق میکند.
در صورتی که نظری در مورد این موضوع دارید خوشحال میشویم که آن را از طریق بخش نظرات با ما در میان بگذارید. واقعا درک این موضوع که تولیدکنندهها براساس چه فاکتورهایی نسبت به انتخاب صفحه نمایش برای دوربینهای خودشان اقدام میکنند و اینکه عکاسها کدام نوع را ترجیح میدهند خیلی سخت است. برای انتخاب صفحه نمایش متحرک مناسب فاکتورهای زیادی وجود دارد که براساس آنها میتوانید بهترین انتخاب را انجام دهید. برای مثال مقدار ویدیوهای ولاگی که ضبط میکنید و اینکه آیا به عکاسی پرتره علاقه دارید یا خیر. همچنین استفاده از سه پایه و علاقه به عکاسی ماکرو هم فاکتورهای مهم دیگری هستند که باید در زمان انتخاب صفحه نمایش در نظر داشته باشید. همانطور که قبلا ذکر شد رزولوشن صفحه نمایش، ابعاد آن، امکان کنترل لمسی و فوکوس با استفاده از حالت Live-View و همچنین تجهیزات جانبی احتمالی هم فاکتورهای مهمی برای تصمیمگیری درست هستند.
[relatedpost post=”139039″]
برای خود من با وجود اینکه هر دو دوربینی که دارم از صفحه نمایش Tilt بهره میبرند و اکثر اوقات از منظرهیاب استفاده میکنم اما ترجیح میدهم صفحه نمایشی داشته باشم که بتوانم آن را باز کنم و در موقعیت مناسب قرار دهم. متوجه هستم که صفحه نمایش چرخان برای یک دوربین عکاسی گران قیمت یک نقطه ضعف بزرگ محسوب میشود ولی فکر نکنم قرار باشد دوربین خودم را به این شکل خراب کنم.