نقد و بررسی کامل دوربین سونی A1 از نگاه یک عکاس

دوربین سونی A1 پرچمدار دوربین‌های بدون آینه سونی است. این دوربین یک حسگر فول فریم 50 مگاپیکسلی دارد و می‌تواند با سرعت 30 فریم بر ثانیه عکاسی و با رزولوشن 8K فیلمبرداری کند. همچنین این دوربین دارای یک سیستم فوکوس بسیار پیشرفته است که می‌تواند براساس یادگیری ماشینی، در فوکوس روی چشم انسان و حیوانات و همچنین قفل کردن فوکوس روی آن‌ها، بسیار فوق‌العاده و دقیق عمل کند.

بیشتر بخوانید : آشنایی با مفهوم فوکوس در عکاسی

این دوربین بدون آینه می‌تواند از پس از کاری در هر شاخه‌ای از عکاسی برآید. چه بخواهید کار فیلمبرداری انجام دهید، چه بخواهید عکاسی منظره یا خبری یا پرتره بکنید یا چه بخواهید در سطح بین‌المللی به عکاسی ورزشی بپردازید، بهترین گزینه برای خرید دوربین همین دوربین است مگر این که شما طرفدار دو آتشه برندهای دیگری مثل نیکون و کانن باشید!

برای توصیف این دوربین جالب است بدانید که اولین و تنها دوربین بدون آینه فول فریم است که تاکنون توانسته از وب‌سایت DPreview امتیاز 93% و تایید Gold Award را دریافت کند. در ادامه، نکات مهم درباره این دوربین را با هم بررسی می‌کنیم.

مشخصات کلی دوربین سونی A1

• حسگر فول فریم CMOS 50 مگاپیکسلی از نوع Stacked
• امکان عکاسی با رزولوشن 50 مگاپیکسل و سرعت 30 فریم بر ثانیه با فایل خام!
• فیلمبرداری با رزولوشن 8K و سرعت 30 فریم بر ثانیه با استفاده از ویدئو‌های خام
• امکان خروجی ویدئویی 4K از طریق HDMI برای ضبط روی رکوردر خارجی
• سرعت سینک فلاش 1/400 ثانیه با استفاده از شاتر مکانیکی
• منظره‌یاب الکترونیکی با رزولوشن بی‌نظیر 44 میلیون نقطه‌ای و بزرگنمایی 0.9X
• نمایشگر 3 اینچی لمسی تاشو با رزولوشن 44 میلیون نقطه‌ای
• درگاه خروجی HDMI (پورت اصلی)، درگاه‌های هدفون، میکروفون، USB-C با سرعت 10 گیگابایت بر ثانیه و درگاه اترنت (شبکه)
• دارای دو درگاه کارت حافظه UHS-II و CFexprress Type A
• باطری قدرتمند با امکان ثبت 530 عکس با هر بار شارژ (با نمایشگر دوربین)
• بدنه عایق‌بندی شده قدرتمند برای کار در فضای خارجی
• وزن بدنه بدون لنز 737 گرم

 بدنه دوربین سونی A1

بدنه دوربین سونی A1 بسیار کوچک است. بدنه‌ای که در نظر اول اصلاً فکر نمی‌کنید چنین غولی را در خود پنهان کرده باشد! این یک دوربین بدون آینه است و اصلاً با بدنه دوربین‌های رده بالای نیکون و کانن و بقیه قابل مقایسه نیست. اما برای کسانی که با دوربین‌های A7 و A9 سونی کار کرده‌اند، این سبک بدنه اصلاً غریبه نیست.

بیشتر بخوانید : دوربین بدون آینه چیست؟

خود سونی اعلام کرده که عایق‌بندی A1 بهتر از همه دوربین‌های دیگری است که تابه‌حال ساخته است. از آنجا که دوربین‌های قبلی این شرکت هم فوق العاده بودند، می‌توانیم حدس بزنیم که رسماً با یک دوربین بی‌نظیر برای کار در شرایط آب و هوایی سخت و نامساعد روبرو هستیم.

گریپ دوربین کاملاً راحت و مطمئن طراحی شده تا بتوانید لنز‌های بزرگ را هم روی آن به خوبی کنترل کنید. گریپ آن کمی بلند‌تر از مدل A9 II سونی است.  البته یک گریپ اختصاصی هم برای A1 معرفی شده که در صورت تمایل می‌توانید آن را جداگانه خریداری کنید.

بعضی از عکاسان پیش از این از هنگ کردن گاه و بیگاه دوربین‌های سونی خبر می‌دادند و اینکه در برخی موارد عملکرد آن‌ها با لگ همراه است. اما سونی A1 کاملاً برای شرایط عکاسی سریع طراحی شده و یکی از سریع‌ترین منو‌ها و نرم‌افزارهای کاربردی را در آن می‌بینیم.

دکمه‌های دوربین با اندازه خوب و فاصله کافی از هم طراحی شده‌اند و حتی با دستکش‌های سبک هم به راحتی می‌توانید آن‌ها را کنترل کنید. این یکی از مزیت‌های مهم این دوربین در برابر بدنه‌های کوچک بدون آینه است و برای کار در هوای سرد عالی ست.

سه دکمه تغییر مد فوکوس، تغییر مد Drive و تغییر وضعیت عکس‌برداری دارای یک قفل فشاری هستند. یعنی برای تغییر آن‌ها باید دکمه وسطی را نگه دارید. این قفل‌ها برای جلوگیری از تغییر غیر عمدی وضعیت آن‌هاست و برای عکاسان حرفه‌ای بسیار اهمیت دارند.

مانند اغلب دوربین‌های سونی، اغلب دکمه‌های روی دوربین را می‌توانید مطابق نیاز‌های خودتان سفارشی کنید. جدا از اینکه سه وضعیت از دکمه Dial اصلی قابل سفارشی کردن هستند (شماره‌های 1 و 2 و 3)، به جز دکمه‌های PlayBack و Fn و Menu، باقی دکمه‌های روی دوربین را می‌توانید سفارشی کنید. جالب‌تر اینکه حتی عملکرد دکمه‌های Dial را هم می‌توانید به دلخواه خودتان تغییر دهید.

فیلمبرداری سونی A1

از آنجا که این یک دوربین هیبریدی (عملکرد دوگانه) است و قرار است هم برای عکاسی و هم فیلمبرداری مورد استفاده قرار بگیرد، تمام تنظیمات دوربین در هر کدام از این حالت‌ها، ثابت باقی می‌ماند. یعنی سرعت شاتر، دیافراگم، حساسیت، مد نوردهی و مد نورسنجی، وایت بالانس و حتی Picture Profile های دوربین هم در حالت عکاسی، مستقل از حالت فیلمبرداری تنظیم می‌شود و مقادیر خود را حفظ می‌کنند.

بنابراین وقتی می‌خواهید به طور پیوسته با آن عکاسی و فیلمبرداری کنید، وقتی بین این دو مد جابجا می‌شوید، نیازی به تغییر شرایط دوربین ندارید و همان شرایط قبلی را به یاد دارد.

به عنوان مثال برای کسانی که عکاسی ورزشی می‌کنند، گاهی اوقات بالاترین سرعت شاتر با باز‌ترین دیافراگم ممکن روی لنز ترکیب می‌شود تا لحظات را با دقت بالای و بوکه زیادی ثبت کنند. اما این تنظیمات اصلاً برای فیلمبرداری صحیح نیست و احتمالاً برای برگشتن روی حالت ویدئو، باید همه چیز را از نو تنظیم کند.

بیشتر بخوانید : بهترین دوربین های فیلمبرداری حرفه‌ای (فروردین 1401)

تنظیمات فوکوس و انتخاب نقطه فوکوس برای قفل کردن روی صورت یا چشم سوژه را هم می‌توانید به صورت لمسی انجام دهید. دوربین حتی قابلیت لمسی فوکوس را نیز به یاد نگه می‌دارد. یعنی فرضاً هنگامی که می‌خواهید فیلمبرداری کنید، لمس کردن فوکوس می‌تواند برای قفل فوکوس پیوسته استفاده شود و وقتی در شرایط عکاسی قرار می‌گیرید، Single Focus را فعال کند که برای عکاسی استفاده می‌شود.

رابط کاربری لمسی و منو‌ی دوربین سونی A1

منوی سونی A1 یکی از بهترین منو‌هایی است که این شرکت تابه‌حال روی دوربین‌های بدون آینه خودش طراحی کرده است.( به جز A7S III که منویی فوق‌العاده دارد، این بهترین منوی سونی است). قابلیت لمسی این دوربین هم برای زوم کردن و دیدن تصاویر و ویدئو‌های ضبط شده عالی عمل می‌کند و هم برای گشتن بین منو‌ها (چه منوی اصلی و چه منویی که با Fn فراخوانی می‌شود) پرسرعت است.

رزولوشن این صفحه نمایش برای چنین دوربینی کاملاً عادی است. 1.44 میلیون نقطه اگرچه برای کار با این دوربین کافی است، اما خیلی پایین‌تر از رقبای سونی A1 در این رده است. بهتر بود سونی یک نمایشگر بزرگ‌تر و شفاف‌تر را برای آن انتخاب می‌کرد. ضمن اینکه این نمایشگر فقط تا می‌شود و نمی‌توانید آن را به بیرون باز کنید که از این لحاظ برای فیلمبرداری از خود یا فیلمبرداری در زوایای خیلی پایین کمی مشکل است.

سونی یک کار خوبی هم روی این منو‌ها انجام داده است که به کاربران کمک می‌کند تا کمتر گیج شوند. منو‌های اختصاصی مربوط به حالت عکاسی یا فیلمبرداری، وقتی در حالت دیگر هستید پنهان می‌شوند. به این معنی که مثلاً منو‌های مربوط به رزولوشن فیلم‌برداری در حالت‌های عکاسی دیده نمی‌شوند یا منوی مربوط به رزولوشن عکس را در هنگام فیلمبرداری نمی‌بینید.

این گزینه برای کسانی که مدام بین فیلمبرداری و عکاسی جابه‌جا می‌شوند بسیار مؤثر و کاربردی است.

منظره‌یاب الکترونیکی دوربین

سونی A1 یک دوربین بدون آینه است و طبیعتاً منظره‌یاب الکترونیکی هم دارد. منظره‌یاب این دوربین با رزولوشن 9.44 میلیون نقطه و بزرگنمایی نزدیک به 1 (دقیقاً 0.9X) قوی ترین و بزرگ‌ترین منظره‌یاب الکترونیکی است که تا حالا روی یک دوربین بدون آینه قرار گرفته است.

نکته عجیب اینکه این رزولوشن و سرعت رفرش تصویر در حالت‌های مختلف تغییر می‌کند. مثلاً در حالت عادی سرعت رفرش تصویر 240 فریم بر ثانیه است، اما وقتی فوکوس دوربین روی حالت AF-C قرار می‌گیرد هم رزولوشن آن کم می‌شود و هم سرعت رفرش آن به 60 فریم بر ثانیه می‌رسد.

درگاه‌های ارتباطی سونی A1

سونی روی سمت چپ بدنه این دوربین درگاه‌های مختلفی را طراحی کرده است. پورت‌های 3.5 mm مربوط به هدفون و میکروفون به شما اجازه می‌دهد تا همزمان در هنگام فیلمبرداری، از میکروفون‌های اکسترنال استفاده کنید و صدای در حال ضبط را هم با یک هدفون مانیتور کنید. یک پورت USB-C هم روی آن هست که نه تنها می‌تواند همزمان در هنگام استفاده، باطری دوربین را شارژ کند، بلکه می‌تواند با سرعت 10 GB/s هم اطلاعات را منتقل کند.

یک درگاه HDMI با سایز اصلی آن هم روی این دوربین قرار دارد. یعنی همان کابل‌های HDMI عادی که دو سر آن یکسان هستند را می‌توانید به دوربین و سر دیگر آن را به رکوردر یا تلویزیون و مانیتور وصل کنید.

عکاسانی که نیاز به ارتباط شبکه‌ای دارند هم (مانند خبرنگاران حرفه‌ای مسابقات ورزشی) می‌توانند برای انتقال دیتا از پورت شبکه روی دوربین استفاده کنند.

جدای از این‌ها یک پورت سینک فلاش و یک پورت USB-2.0 هم در کنار دوربین می‌بینیم که برای اتصال دستگاه‌ها و لوازم جانبی قدیمی‌تر استفاده می‌شوند. هر چند که خیلی بعید است که کسی از این دوربین با کابل سینک استفاده کند.

دوربین A1 سونی امکان ارتباط بی‌سیم روی دو کانال 2.4 و 5 گیگاهرتز را هم دارد. ظاهراً ارتباط بی‌سیم 5 گیگاهرتزی این دوربین به یک تکنولوژی به نام MIMO مجهز شده است (multi-in, multi-out) که به گفته سونی سرعت ارتباط آن تقریباً 3.5 برابر سرعت ارتباط A9 II است. کارشناسان DPreview معتقدند که سرعت ارتباط این دوربین، به شکل کاملاً محسوس سریع‌تر از تمام دوربین‌های قبلی سونی است.

ذخیره‌سازی اطلاعات و باطری سونی A1

روی این دوربین دو درگاه کارت حافظه است که هر دوی آن‌ها از کارت‌های SD پرسرعت UHS-II و کارت‌های CFexpress Type A پشتیبانی می‌کنند. استفاده از کارت‌های پرسرعت برای دوربینی با این قدرت که می‌تواند عکس هایی با رزولوشن 50  مگاپیکسل را با سرعت 30 فریم بر ثانیه ثبت کند فوق العاده ضروری است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای کار حرفه‌ای با این دوربین می‌بایست از کارت‌های V90 استفاده کنید. با این حال با کارت‌های V60 هم می‌توانید بدون مشکل کار کنید. چه برای فیلمبرداری 8K با دیتای 200Mbps و چه برای عکاسی با رزولوشن و سرعت بالا، استفاده از V60 هم مناسب است.

باتری سونی A1 هم همان باطری محبوب و آشنای NP-FZ100 است. براساس استاندارد CIPA می‌توانید با هر بار شارژ این باطری، 530 عکس با آن بگیرید. البته اگر بخواهید به طور پیوسته از منظره‌یاب دوربین استفاده کنید، به دلیل بالا بودن رزولوشن آن ، این تعداد عکس به 430 شات کاهش پیدا می‌کند.

البته قبلاً هم دیدیم که معمولاً تعداد عکسی که با یک دوربین می‌توانید بگیرید، خیلی بیشتر از استاندارد CIPA است. خصوصاً برای دوربین‌هایی مانند سونی A1 که اصولاً برای عکاسی روی درایو و سرعت بالا مانور می‌دهند. اما به‌هرحال این تعداد برای مقایسه بین دوربین‌های مختلف مفید است. (برای اینکه بتوانید ببینید باتری آن چقدر قوی‌تر از مدل‌های قبلی یا برند های دیگر است)

چه چیز‌هایی در سونی A1 جدید هستند؟

سونی A1 در خیلی چیز‌ها پرچمدار است. این دوربین نهایت تکنولوژی دوربین‌های بدون آینه سونی تا به امروز است. در ادامه مهم‌ترین تفاوت‌های آن نسبت به دیگر دوربین‌های سونی را بررسی می‌کنیم.

عکاسی با سرعت 30 فریم بر ثانیه

شاید مهم‌ترین و عجیب‌ترین قابلیت در این دوربین، امکان عکاسی با سرعت 30 فریم بر ثانیه با رزولوشن 50 مگاپیکسل باشد. به معنای ساده‌تر، دوربین سونی A1 می‌تواند در هر ثانیه، 30 بار صحنه را نورسنجی کند، 30 بار فوکوس را روی سوژه چک کند، 30 عکس با حسگر فول فریم بگیرد و این 30 عکس با رزولوشن 50 مگاپیکسل روی کارت حافظه دوربین ذخیره کند. حتی فکرش هم عجیب است!

البته ذکر چند نکته ضرورت دارد. وقتی دوربین روی این حالت قرار می‌گیرد، تنها می‌تواند با فرمت‌های JPEG و HEIF و البته یک فرمت فشرده از فرمت خام خودش به نام Loosy Compression کار کند. فرمت فشرده فایل خام این دوربین، داینامیک رنج بسیار بیشتری نسبت به فرمت JPEG آن دارد. اما در واقع داینامیک رنج و حجم اطلاعات فرمت خام Loosy کمتر از فرمت خام اصلی این دوربین است.
خبر خوب اینکه این مقدار فشردگی زیاد نیست و شاید فقط سخت‌گیرترین ادیتور‌های عکس بتوانند تفاوت آن‌ها را درک کنند. بنابراین اصلاً نگران فرمت خام Loosy دوربین در این حالت نباشید.

البته سرعت 30 فریم بر ثانیه محدودیت‌های دیگری هم دارد. به عنوان مثال شما نمی‌توانید از هر لنزی برای این سرعت استفاده کنید. لنزی که بتواند با سرعت 30 فریم بر ثانیه دیافراگم خودش را باز و بسته کند، قطعاً از سری لنز‌های معمولی سونی نخواهد بود. ضمن اینکه سرعت شاتر را هم نمی‌توانید کمتر از 1/125 ثانیه قرار دهید. (واضح است چرا دیگر؟!)
هرچند که خود سونی تصریح می‌کند که اگر از قابلیت فوکوس خودکار AF-C استفاده کنید، باید سرعت را کمتر از 1/250 ثانیه قرار ندهید.

اگر هر کدام از این شرایط را رعایت نکنید، احتمالاً سرعت عکاسی با سونی A1 به 20 فریم در ثانیه کاهش خواهد یافت.

فرمت فشرده‌ی غیر فشرده!

دوربین‌های سونی تا پیش از این دو مدل فرمت خام را ارائه می‌کردند: یک فرمت خام غیر فشرده که فرمت Loosless نام داشت و حجم بالایی هم داشت. یک فرمت خام فشرده هم داشتند که Loosy نام داشت و به منظور کاهش حجم و افزایش سرعت ذخیره‌سازی اطلاعات، بخشی از اطلاعات را حذف می‌کرد تا فشرده‌تر و کم‌حجم تر شود.

حالا سونی A1 اولین دوربین سونی است که یک فرمت Loosless (غیر فشرده) فشرده دارد. همان‌طور که می‌توانید حدس بزنید، این فرمت حجم کمتری نسبت به فرمت خام اصلی در دوربین‌های سونی دارد، اما میزان حجم آن بیشتر از حالت Loosy است که عکاسان چندان از آن راضی نبودند.

شاتر الکترونیکی با سرعت خوانش بسیار بالا

شاتر‌های الکترونیکی معمولاً سرعت خوانش بسیار پایین‌تری نسبت به شاتر‌های مکانیکی دارند. به همین دلیل هم وقتی یک دوربینی بخواهد به هر دلیل، شاتر مکانیکی را حذف کند (مانند نیکون Z9)، مجبور است سرعت خوانش اطلاعات یا در واقع همان سرعت پردازشگر را به شدت افزایش دهد تا از اعوجاج و کشیدگی روی عکس ها جلوگیری کند.

شاتر الکترونیکی دوربین سونی A1 با سرعت 1/260 ثانیه تقریباً هم سرعت شاتر‌های مکانیکی استاندارد در دوربین‌های حرفه‌ای عمل می‌کند. یعنی می‌توانید با شاتر الکترونیکی و فلاش‌های هماهنگ با آن، با سرعت سینک 1/200 ثانیه هم کار کنید.البته توجه داشته باشید که برای دستیابی به سرعت بالای این دوربین همراه با فلاش باید از فلاش های خود سونی که می‌توانند از این قابلیت پشتیبانی کنند استفاده کنید. فلاش‌های TTL سونی و تریگر‌های مخصوص آن‌ها برای نورپردازی با این سرعت نیاز هستند.

اگر به همه 50 مگاپیکسل این حسگر برای عکاسی با فلاش نیاز نداشته باشید، می‌توانید دوربین را روی حالت Crop Mode قرار دهید که در این صورت سطح مقطع APS-C از حسگر خوانده می‌شود. به این ترتیب تصویر کمی زوم می‌شود و رزولوشن آن هم کمتر می‌شود. اما از سوی دیگر سرعت سینک آن تا 1/250 ثانیه افزایش می‌یابد.

به این ترتیب حالت شاتر بی‌صدای این دوربین که شاتر مکانیکی را حذف می‌کند می‌تواند برای هر نوع عکاسی استفاده شود. این نخستین دوربین بدون آینه است که شاتر بی‌صدای آن تقریباً روی عملکرد دوربین بی‌تأثیر است و به راحتی می‌توانید از آن برای موقعیت‌هایی مانند عکاسی تئاتر یا پشت‌صحنه فیلم استفاده کنید.

یک مشکلی که در هنگام عکاسی از فضای داخلی خصوصاً ورزشگاه‌ها و سالن‌های بزرگ ورزشی وجود دارد، فلیکر نور‌های موجود در سالن است. هوش مصنوعی دوربین سونی A1 می‌تواند زمان فلیکر نور‌ها را تشخیص داده و عکس را براساس بیشترین حجم نور بین فلیکر چراغ‌ها ثبت کند. این کار پیش از این تنها از شاتر‌های مکانیکی برمی‌آمد. در حالی که حالا سونی A1 می‌تواند با شاتر الکترونیکی هم همین کار را انجام دهد.

به بیان ساده‌تر اینکه دوربین می‌تواند بین چشمک زدن‌های چراغ های داخل سالن، طوری زمان‌بندی ثبت عکس‌ها را تنظیم کند که هر کدام از عکس‌ها در روشن‌ترین حالت چراغ‌ها و بدون تاریکی ثبت شوند.

ویدئوهای سونی A1

بسیاری از امکانات فیلمبرداری این دوربین از سونی A7S III گرفته شده است. با این تفاوت که آن دوربین اصولاً برای فیلمبرداری و با رزولوشن 12 مگاپیکسل ساخته شده است و ما اینجا با یک دوربین رزولوشن بالای 50 مگاپیکسلی طرف هستیم.

ویدئو‌های 8K این دوربین دارای رزولوشن 7680 – 4320 و نسبت تصویر 16:9 هستند. این ویدئو‌ها بدون کراپ ثبت می‌شوند. یعنی دوربین از تمام سطح حسگر خودش برای ضبط استفاده می‌کند. (توجه داشته باشید که رزولوشن خود حسگر 8640 x 4860 است)

ویدئو‌های 8K را می‌توانید روی حافظه داخل خود دوربین به صورت 10-bit 4:2:0 H.256 ضبط کنید. البته هم با نرخ اطلاعات 200 و هم 400 مگابایت بر ثانیه. اما اگر از رکوردر خارجی استفاده کنید (به منظور استریم کردن یا افزایش حافظه) این فرمت به 8-bit 4:2:0 کاهش می‌یابد.

در حالت 4K هم می‌توانید با سرعت اسلوموشن 60 فریم بر ثانیه با استفاده از سرتاسر حسگر فیلمبرداری کنید که تصاویر بی‌نظیری را برایتان ضبط می‌کند. همانند A7S III، این دوربین هم می‌تواند ویدئو‌های 4K را با سرعت بالاتر 120 فریم بر ثانیه ضبط کند. اما در این حالت تصویر یک کراپ 1.13x خواهد داشت.

عکس‌های 180 مگاپیکسلی با سونی A1

یک قابلیتی که پیش‌تر در سونی A7R IV دیده بودیم، مد Multi Shot نام داشت. در این حالت دوربین از یک صحنه، 4 یا 16 عکس پی‌درپی می‌گیرد و آن‌ها را با هم ترکیب می‌کند تا عکس هایی با رزولوشن بالاتر را ثبت کند. در این حالت، حسگر دوربین برای هر عکس به اندازه 1 پیکسل جابه‌جا می‌شود تا هر کدام از پیکسل‌های قرمز، آبی و سبز، یک مقدار کامل از نوردهی را دریافت کنند. (در حالت عادی، بسیاری از این پیکسل‌ها، هیچ نوری دریافت نمی‌کنند و مقدار رنگ آن‌ها از درون‌یابی پیکسل‌ها به دست می‌آید)

نتیجه این کار این می‌شود که ما چند تصویر 50 مگاپیکسلی در اختیار داریم که تمامی پیکسل‌های آن‌ها، از رنگ کامل قرمز و سبز و آبی تشکیل شده است و می‌توانند بدون درون‌یابی با هم ترکیب شوند.
به این ترتیب، دوربین می‌تواند عکس هایی با رزولوشن چند برابر 50 مگاپیکسل را ثبت کند.

البته مد 16 عکسی هم همین کار را انجام می‌دهد و عکس نهایی آن هم 200 مگاپیکسلی است. با این تفاوت که دوربین در هر عکس به اندازه 0.5 پیکسل جابه‌جا می‌شود و کیفیت و رنگ‌های تولیدی بالاتر و دقیق‌تر هستند.

برای مشاهده عکس در ابعاد واقعی، عکس را در تب جدید باز کنید.

عکسی که در اینجا می‌بینید یک عکس JPEG 180 مگابایتی با رزولوشن 200 مگاپیکسل است که به همین ترتیب گرفته شده است! می‌توانید برای اینکه کیفیت آن را ببینید، فایل عکس را مستقیماً دانلود و تماشا کنید.

خبر خوب اینکه شما حتی می‌توانید عکس هایی که با فلاش می‌گیرید را هم به این ترتیب با هم ترکیب کنید. البته خود دوربین، بین شات‌های پی‌درپی یک وقفه ایجاد می‌کند تا بتواند فلاش را شارژ کند.
خبر بد اینکه این ترکیب باید در نرم‌افزار اختصاصی خود سونی یعنی Imagine Edge Desktop اتفاق بیفتد که کار کردن با آن چندان دلچسب نیست (شخصاً ترجیح می‌دادم بتوانم با فتوشاپ این کار را انجام بدهم)

امکان ترکیب این عکس‌ها و گرفتن خروجی خام (DNG) در برنامه LibRaw میسر شده است و تا زمان نوشتن این مقاله، هنوز ادوبی امکان ترکیب آن‌ها را به فتوشاپ نیاورده است.

فوکوس خودکار سونی A1

یکی از مهم‌ترین قابلیت‌ها در دوربین پرسرعت سونی A1 موضوع فوکوس خودکار آن است. طبیعتاً برای دوربینی با امکان عکاسی 20 یا 30 فریم بر ثانیه، بحث فوکوس با مد دستی عملاً بلا استفاده است و قدرت این دوربین به توانایی تشخیص فوکوس آن در تک تک فریم‌های 50 مگاپیکسلی اش برمی‌گردد.
وب‌سایت DPreview در بررسی خود از این دوربین، یک بخش کامل را به بررسی فوکوس خودکار سونی A1 پرداخته است. به گفته کارشناسان این وب‌سایت، فوکوس A1 دقیق‌ترین و سریع‌ترین چیزیست که تابه‌حال با آن روبرو شده‌اند.

ماژول فوکوس سونی A1

سونی در اغلب دوربین‌های اخیرش از یک تکنولوژی فوکوس به نام Real Time Tracking استفاده کرده است که ماژول فوکوس سونی A1 هم از همان پیروی می‌کند. به همین دلیل هم احتمالاً منوی فوکوس این دوربین برای کسانی که قبلاً با دوربین‌های سونی کار کرده‌اند آشنا به نظر می‌رسد.

در تصویر بالا می‌بینیم که منوی آپدیت شده سونی A1 که قبلاً درباره آن توضیح دادیم، دسترسی به تنظیمات فوکوس خودکار را برای این دوربین ساده‌تر کرده است. به همین دلیل هم کار با قابلیت‌های مختلف فوکوس سونی A1 راحت‌تر از دوربین‌های دیگر سونی است.

وقتی تکنولوژی Tracking را روی این دوربین فعال می‌کنید، خود دوربین سعی می‌کند تعریف دقیق‌تری از سوژه‌ای که می‌خواهد دنبال کند به دست آورد. اگر دوربین، سوژه شما را انسان یا حیوان تشخیص دهد، بلافاصله صورت و چشم را تشخیص داده و فوکوس را روی چشم قفل می‌کند. همچنین به محض اینکه چشم‌ها را از دست بدهد یا سوژه سرش را بچرخاند، خود دوربین ادامه فوکوس را براساس تشخیص رنگ و کنتراست (به همین شکلی که اول تشخیص داده بود) ادامه می‌دهد.

به بیان ساده‌تر اینکه احتمالاً خیلی از عکاسان فقط یکبار تنظیمات فوکوس سونی A1 را تنظیم و تعریف می‌کنند و دیگر هیچ‌وقت به سراغ تنظیم مجدد آن نمی‌روند.  چون خود دوربین می‌تواند در هر زمان که لازم بود، مد درست را انتخاب کند.

شاید به همین خاطر باشد که به نظر من، بسیاری از تنظیمات محدوده‌های فوکوس در این دوربین عملاً بدون کاربرد هستند و شاید بهتر بود که سونی اصلاً آن‌ها را از منو حذف می‌کرد. به عنوان مثال چه تفاوتی دارد که هم یک محدوده فوکوس Center داشته باشیم و هم یک محدوده فوکوس Flexible Spot ؟! به‌هرحال هر دوی آن‌ها در تشخیص سوژه به صورت هوشمندانه رفتار می‌کنند و نتیجه یکسان دارند.

نتیجه این همه گزینه فقط این می‌شود که کاربرانی که قبلاً با سونی کار نکرده‌اند را از منوی سخت و پیچیده آن می‌ترساند و باعث می‌شود تا به دوربین‌های کند و قدیمی خودشان بچسبند!

به این منو نگاه کنید. خیلی ساده‌تر از چیزیست که فکرش را می‌کنید. ردیف بالا همگی صرفاً برای یک شات (یکبار فشردن دکمه فوکوس و یکبار فوکوس کردن) است و ردیف پایینی هم همان گزینه‌های بالایی هستند، فقط با این تفاوت که می‌توانند در همان حالت سوژه را دنبال کنند. یعنی روی سوژه به صورت پیوسته قفل می‌کنند.

تمامی تست های DPreview با انتخاب گزینه  Tracking: Flexible Spot M(از ردیف دوم) گرفته شده است. در این حالت می‌توانید هر زمان که نیاز بود، با دکمه جوئستیک پشت دوربین، محدوده فوکوس را جابجا کنید.

تشخیص چشم حیوانات برای عکاسی حیات وحش

بدون تعارف بگویم، این دوربین می‌تواند شما را به یک عکاس حیات وحش حرفه‌ای تبدیل کند. حتی اگر پیش از این اصلاً تجربه این کار را نداشته باشید!

اولاً که یکی از مهم ترین هنر‌های یک عکاس حیات وحش، فوکوس دقیق و کامل روی چشم جانور است. این دوربین می‌تواند به راحتی، حتی هنگام کار با لنز‌های تله خیلی بلند مانند 600mm هم در لحظه، چشم جانور را تشخیص داده و فوکوس را روی آن قفل کند.
علاوه بر این به دلیل رزولوشن بسیار زیاد این دوربین (50 مگاپیکسل) شما می‌توانید به راحتی کادربندی عکس را بعداً تغییر دهید. فکرش را بکنید وقتی 50 میلیون پیکسل در اختیار دارید، برش زدن 30 میلیون پیکسل از آن، همچنان یک عکس 20 مگاپیکسلی را برایتان باقی می‌گذارد.
عکسی که در زیر می‌بینید یک کراپ بسیار سنگین از عکسی از این پرنده است که نهایتاً به 12 مگاپیکسل رسیده است و می‌بینیم که همچنان بسیار باکیفیت و شارپ است.

وقتی نه نگرانی بابت فوکوس و نه نگرانی بابت کادر عکس‌های حیات وحش داشته باشید می‌توانید در حیات پشتی خانه‌تان بنشینید و عکس‌های پرندگان را در حد عکاسان بزرگ ثبت کنید!

البته در دوربین A1 منوی جداگانه‌ای برای اولویت دادن به سوژه‌ای که انتخاب می‌شود وجود دارد. یعنی شما باید به دوربین بگویید که می‌خواهید از بین سوژه‌های حیوانی، پرندگان یا انسان، کدام را تشخیص داده و روی چشم آن فوکوس کند. به این ترتیب می‌توانید مطمئن شوید که در یک منطقه شلوغ، فوکوس دوربین اشتباهاً به سمت سوژه اشتباه نمی‌رود.

فوکوس سونی A1 به طرز شگفت‌آوری بدون اشتباه عمل می‌کند. حتی در فواصل نزدیک، دیافراگم‌های باز و حرکت‌های سریع هم عکسی که می‌گیرد کاملاً بدون خطا است.

جالب است که بالاترین سرعت این دوربین، 30 فریم بر ثانیه است. اما خود سونی می‌گوید که این دوربین در هر ثانیه، 120 بار فوکوس و نورسنجی هر صحنه را بررسی می‌کند! توجه کنید: 120 بار در هر ثانیه فوکوس می‌کند تا مطمئن شود که هیچ صحنه‌ای از دست نمی‌رود. این تقریباً دو برابر سریع‌تر از A9 و A9 II است.

در تصویر زیر نتیجه تست‌های وب‌سایت DPreview را می‌بینید که از سوژه‌ای که در حال دوچرخه‌سواری است و مستقیماً به سمت عکاس می‌آید ثبت شده است. به جزئیات روی بافت ماسک و لباس‌‌ها دقت کنید تا متوجه بشوید که با یک اعجوبه فوکوس طرف هستید.

جالب‌تر اینکه این شارپنس در تک تک 16 فریمی که ثبت شده است دیده می‌شود.

در تست بعدی، تنظیمات فوکوس دوربین روی مد Tracking: Flexible Spot M قرار گرفته و سوژه به جای حرکت مستقیم به سمت دوربین، همزمان روی مسیر زیگزاگ حرکت کرده است. در اینجا هم کیفیت فوکوس تفاوتی با حالت قبلی ندارد و تمامی شات‌ها در فوکوس کامل قرار دارند.

مقایسه سونی A1 با دیگر رقبا

مقایسه کردن سونی با دیگر رقبا کار راحتی نیست. در واقع پیدا کردن رقیب برای این دوربین و مقایسه آن‌ها در یک لیست کمی پیچیده است. چون سونی A1 در دو جبهه می‌جنگد. هم در لیست دوربین‌های پرسرعت (از لحاظ عکاسی پی‌درپی) و هم در لیست دوربین‌های رزولوشن بالا. می‌دانیم که این دو گروه، دستکم تا امروز به سختی در کنار هم قرار گرفته‌اند.

خوانش اطلاعات از سطح حسگری که 50 مگاپیکسل رزولوشن دارد بسیار سخت‌تر از چیزیست که بتوان آن را 30 بار در ثانیه تکرار کرد. البته نیکون با دوربین Z9 توانسته است تا حدودی به سونی A1 نزدیک شود. به نوعی می‌توان Z9 را رقیب جدی سونی A1 تلقی کرد. (این دو دوربین فقط 4 مگاپیکسل با هم فاصله دارند). کانن هنوز نتوانسته به این و دوربین نزدیک شود. هرچند که گفته می‌شود قرار است Canon R1 (که هنوز معرفی نشده است) امکاناتی شبیه به این دو یا حتی بالاتر داشته باشد.

در هر حال در زمان نوشتن این مقاله، رقبای اصلی سونی A1 در زمینه عکاسی پرسرعت را می‌توان Nikon Z9 و Canon R3 در نظر گرفت.

اما رزولوشن این دوربین هم برای خیلی از عکاسان اهمیت زیادی دارد. سونی در این زمینه هم دوربین A7R IV را دارد که بالاترین رزولوشن را در بین دوربین‌های فول فریم بدون آینه این شرکت در اختیار دارد. بنابراین می‌توانیم این دوربین را هم در مقایسه‌مان قرار دهیم.

نهایتاً اینکه سونی A9 II هم بدون در نظر گرفتن A1 می‌تواند پرچمدار اصلی این دوربین‌ها باشد و به همین دلیل هم در لیست ما قرار می‌گیرد.

با توجه به لیست رقبای دوربین سونی A1 می‌بینیم که همه آن‌ها از نوع دوربین‌های بدون آینه هستند. هر چند که امروزه خیلی از عکاسان حرفه‌ای خبری و ورزشی از دوربین‌های DSLR استفاده می‌کنند، اما باید بپذیریم که آینده از آن میرورلس‌ها است. دوربین‌های پرسرعت نیکون و کانن سال‌هاست که تغییر چندانی نکرده‌اند. همچنین به نظر نمی‌رسد که مدل جدیدی هم برای آن‌ها ارائه شود و احتمالاً همین امروز با آخرین نسل این دوربین‌ها روبرو هستیم.

اما هر دو شرکت کانن و نیکون به شدت روی دوربین‌های بدون آینه‌شان متمرکز شده‌اند و قطعاً مدل‌های جدیدتر آن‌ها در آینده، با امکانات بهتری به روز خواهند شد.

در این لیست، فعلاً مانت دوربین‌های سونی پرطرفدارتر و لنز‌های آن بیشتر است. متأسفانه کانن و نیکون، معماری لنز‌های سری R و Z را باز نکرده‌اند و شرکت‌های سازنده لنز مانند سیگما و تامرون نمی‌توانند برای این دوربین‌ها لنز تولید کنند.

این در حالی است که همین شرکت‌ها، تقریباً به اندازه خود سونی برای دوربین‌‌های سری آلفا بدون آینه، لنز تولید کرده‌اند. بنابراین احتمالاً برای انتخاب لنز با مشکل کمتری مواجه خواهید بود.

رزولوشن بالای سونی A1 را در برابر Canon R3 نمی‌توانید نادیده بگیرید. در هر شات از این دوربین، بیشتر از دو برابر پیکسل بیشتر در اختیار دارید که یعنی می‌توانید به راحتی بیشتر از نیمی از کادر را کراپ کنید و هنوز هم رزولوشن هم اندازه یا بیشتر از کانن در اختیار داشته باشید.

این امکان ویرایش صرفاً برای تصحیح اشتباهات کادربندی نیست. بلکه به شما اجازه می‌دهد فاصله کانونی لنزتان را بیشتر کنید! وقتی با یک لنز 400 میلی متر و رزولوشن 50 مگاپیکسل عکاسی می‌کنید، می‌توانید با برش زدن مرکز کادر عکس، تصویری را به دست آورید که کانن می‌تواند با لنز 800 میلی متر ثبت کند! (اصلاً چنین لنزی دارد؟!)

اما این رزولوشن پایین مزیت مهمی برای کانن R3 دارد. کانن توانسته به لطف حسگر Stack خودش، حساسیت خودش را در حالت حداکثری به 102000 برساند که نزدیک به 2 استاپ بالاتر از دوربین‌های رزولوشن بالای سونی است (و نزدیک به 3 استاپ بالاتر از نیکون Z9)

این یعنی اگر به رزولوشن بالای این دوربین‌ها نیازی نداشته باشید، می‌توانید در نور کم، با نویز کمتر و حساسیت بالاتر کار کنید. این نکته را بگذارید کنار اینکه لرزشگیر کانن R3 می‌تواند در ترکیب با برخی از لنز‌های خاص خودش، تا 8 استاپ لرزشگیری انجام دهد.

بله درست شنیدید: 8 استاپ لرزشگیری. یعنی در جایی که دوربین‌های بدون لرزشگیر می‌بایست برای جلوگیری از لرزش دست و محو شدن عکس، با سرعت 1/200 ثانیه کار کنند، شما می‌توانید در همان نور، با دوربین روی دست، از سرعت شاتر 1 ثانیه استفاده کنید و همچنان عکس بدون لرزش بگیرید!

دوربین‌های دیگر این لیست هم همگی دارای لرزشگیر هستند، اما هیچ‌کدام نمی‌توانند تا 8 استاپ لرزشگیری انجام دهند و نهایتاً تا 5 استاپ لرزشگیری دارند.

کانن R3 ویژگی‌های دیگری هم دارد که برای بسیاری از عکاسان حیاتی است. تعداد نقاط فوکوس هیچ‌کدام از این دوربین‌ها به پای کانن نمی‌رسد و صد البته رزولوشن بالای نمایشگر این دوربین، کیفیتی بسیار واضح‌تر و دقیق‌تر از کادر تصویر را به کاربر نشان می‌دهد.
شاید فکر کنید که این رزولوشن بالا صرفاً کیفیت نمایشی است. اما وقتی می‌دانیم که این رزولوشن بالا برای دیدن فوکوس روی تصویر یا فیلمبرداری چقدر کاربرد دارد، تعجب می‌کنیم که چرا سونی از چنین نمایشگر ساده‌ و معمولی روی A1 استفاده کرده است.

ضمن اینکه کانن تنها دوربین در این لیست است که نمایشگر آن به بیرون باز می‌شود و هیچ توجیهی وجود ندارد که چرا دوربین 6500 دلاری سونی که فیلمبرداری 8K انجام می‌دهد، یک نمایشگر باز شو حرفه‌ای برای فیلمبردارانی که می‌خواهند از آن استفاده کنند طراحی نکرده است.

حالا که صحبت فیلمبرداری شد باید بپذیریم که A1 و Z9، دوربین‌های آینده‌ هستند. موضوع فیلمبرداری 8K هنوز در بین کاربران عمومی جایی باز نکرده است. اما در دنیای گزارشگری حرفه‌ای (مانند المپیک یا جام جهانی) این دوربین‌های حرفه‌ای با رزولوشن 8K هستند که حرف اول را می‌زنند.
بعید است کانن بتواند با آپدیت نرم‌افزاری خودش را به نیکون و سونی برساند و کاربران این دوربین باید به همان فیلمبرداری اسلوموشن 120 فریم با رزولوشن 4K قناعت کنند.

به نظر می‌رسد که کانن بیشتر روی کاربران حرفه‌ای شاغل در دنیای گزارشگری یا عکاسی مستند و حیات وحش متمرکز شده است. اما حتی همین کاربران هم به منظره‌یاب باکیفیت سونی A1 بیشتر نیاز دارند. برای من جای تعجب است که چرا دوربینی مانند R3 باید منظره‌یابی همانند A7R IV داشته باشد.

نهایتاً به موضوع بدنه و باتری می‌رسیم. فراموش نکنیم که سونی A1 یک دوربین هیبریدی است. یعنی به همان اندازه که گزارشگران حرفه‌ای از آن استفاده می‌کنند، فیلمبرداران عروسی هم از آن لذت می‌برند. اما کانن R3 یا نیکون Z9 با آن بدنه‌های بزرگ و سنگین، برای کاربرانی به جز خبرنگاران حرفه‌ای جذاب نیستند. کار با آن‌ها روی دست راحت نیست و باطری بزرگ و شارژدهی بیشتر هم نمی‌تواند دلیل خوبی برای تحمل این بار سنگین باشد.
(همه این دوربین‌ها با پاور بانک هم شارژ می‌شوند. هم در حین کار و هم در حالت استند بای)

سونی A1 بیشتر از کانن و نیکون به روح میرورلس‌ها پایبند مانده است و واقعاً تا وقتی درباره درون دوربین ندانیم، از نظر ظاهری فرق چندانی با A7R IV یا A9 II ندارد. سونی قابلیت‌های A1 را در ظاهر آن به رخ نمی‌کشد و همه چیز را به تجربه کاربران واگذار کرده است.

خلاصه

همان‌طور که گفتم سونی A1 در دو جبهه مشترک مشغول است. هم رزولوشن بالا‌ها و هم پرسرعت‌ها. اما فکر می‌کنم اگر قرار نیست از المپیک عکاسی کنید، احتمالاً رزولوشن بالای A7R IV کاربرد بیشتری برایتان خواهد داشت.
ویدئوی 8K چیزی نیست که دستکم تا چند سال آینده در کشور ما جا باز کند و احتمالاً تا آن زمان مدل‌های جدید‌تر و امکانات بیشتری به دوربین‌های سری A7 خواهد آمد که قطعاً از نظر قیمت گزینه‌های مناسب تری خواهند بود.

اما برای عکاسانی که به دنیای پرسرعت‌ها وابسته‌اند، سونی A1 بالاتر از کانن است. سرعت بالا تنها یک بخش از عکاسی است و بخش دیگر امکان کراپ و جلوتر آوردن تصویر در فواصل دورتر است که متأسفانه کانن از پس آن برنمی‌آید.

اما کار سونی در برابر نیکون هم سخت است. این دو دوربین 1000 دلار با هم تفاوت قیمت دارند و بسیار از امکانات اصلی که سونی به آن می‌بالد را در Z9 هم می‌بینیم. هر چند که لنز‌های کمتری برای عکاسان حرفه‌ای نیکونی در دسترس است، اما می‌توانند امیدوار باشند که به زودی خبر‌های بهتری در راه است.