عکاسی سورئال چیست و چه معیار هایی دارد؟

عکاسی سورئال نوعی سبک تصویر برداری است که با استفاده از عناصر طبیعی دست به خلق تصویری تخیلی و فراواقعی می زند. اثری جذاب و شگفت انگیز که به عنوان مرز واقعیت و تخیل قرار می گیرد و طرفداران بسیاری در سرتاسر جهان دارد. اما چه چیزی باعث می شود که این تصاویر تا این اندازه محبوب و مورد توجه افراد قرار بگیرند.

سورئال یا فراواقعیت گرایی چیست؟

پیش از اینکه بخواهیم به پاسخ سوال بالا برسیم باید اول به معنای سورئال پی ببریم و آن را برای خودمان شفاف سازی کنیم. شاید تفسیر و توصیف سورئال به زبان ساده امری سخت و از جایی به بعد غیرممکن باشد. در واقع سورئال یکی از جنبش های فلسفی و البته هنری است که اوایل قرن بیستم توسط گروهی از تاثیر گذار ترین افراد این حوزه پایه گذاری شد و حرکت خود را از کشور فرانسه شروع کرد. سورئال در معنای لغوی به معنی فراواقع گرایی و گرایش به چیز های ماورایی است و آثاری که در این زمینه ساخته می شوند نیز گویای همچین مسئله ای هستند. افراد هنرمند حاضر در این حوزه سعی می کنند تا با نشان دادن مسائل ماورایی و فراواقعی با آثار حقیقی پیام ها و مفاهیم خود را به مخاطب خود منتقل کنند.

مشخص و بدیهی است که هیچ کدام از این آثار حقیقی نبوده و نیستند، اما چرا افراد تا این اندازه به این آثار جذب می شوند. بسیاری بر این باورند که آثار خلق شده بر پایه سورئالیسم در واقع چون با ضمیر ناخودآگاه افراد در ارتباط است و بخش های ناشناخته ذهن را به حرکت در می آورند، باعث می شوند که برای افراد تا این اندازه متفاوت از سایر آثار جلوه داده و افراد به آنها گرایش داشته باشند. همچون گفته آندره برتون که بیان می کند این ناخودآگاه انسان است که باعث پیدایش و منشا خلاقیت هنری می شود. همچنین افراد دیگری نیز بر این عقیده هستند که این گونه تصاویر بر خلاف بسیاری از تصاویر دیگر، چون صرفا یک اثر هنری نیستند و هرکدام دارای معنا و مفاهیم بسیار عمیق هستند، باعث می شوند که حس کنجکاوی مخاطب به حرکت وا داشته شود.

اگر کمی به عقب برگردیم با این مسئله برخورد می کنیم که سورئال پیش از ورود به حوزه هنر، یکی از ذهنیت ها و جنبش های فلسفی بود. از طرفی هنر ابزاری برای انتقال پیام ها بدون نیاز به گفتن حتی یک کلمه است و همین قرار گیری سورئال در قالب عناصر و عناوین هنری باعث رشد و همه گیری بیشتر آن در میان مردم شد. البته که افرادی چون سالوادور دالی، طراح و هنرمند برجسته نقش بزرگی در همه گیری این مسئله داشته اند.

عکاسی سورئال چیست؟

حال که آشنایی نسبی با سورئالیسم پیدا کرده ایم، می خواهیم از دریچه دوربین عکاسی نگاهی به آن بیاندازیم. پیش از همه گیری عظیم هنر تصویر برداری و عکاسی این هنر طراحی بود که مسئولیت سنگین انتقال مفاهیم سورئالی را بر عهده داشت. البته که هنوز هم شاید تاثیر گذار ترین آثار این جنبش مربوط به حوزه طراحی باشند.

خروجی عکاسی سورئال هم به گونه ای همان چیزی است که یک طراحی سورئالی است. با این تفاوت که این بار دوربین جایگزین قلم مو شده است. بیراه نیست اگر بگوییم یکی از سخت ترین و پردردسرترین انتخاب هایی که یک عکاس می تواند داشته باشد، عکاسی سورئال است. فهمیدن دلیل آن هم خیلی سخت نیست، چرا که قسمتی عناصر سورئال همیشه با عوامل غیر واقعی پیوند خورده است

تکنیک های عکاسی سورئال

تکنیک های مختلفی برای عکاسی سورئال وجود دارد که قطعا نامبردن تمامی آنها هم از حوصله این مقاله خارج است. یکی از ساده ترین این تکنیک ها استفاده از قابلیت Blur است که تقریبا استفاده از آن نسبت به مابقی ابزارها ساده تر است. به لطف این تکنیک می توانید تصاویری مات و حیرت انگیز ایجاد کنید که خودتان از دیدن آنها واقعا لذت می برید. جدای از تکنیک Blur، این افکت سولاریزیشن است که ابزار دست بسیاری برای خلق این تصاویر است. این افکت به شما کمک می کند تا رنگ پردازی موجود در تصویر را از بین برده و به اصطلاح، آن را تبدیل به تصویری مونوتن کنید. اگر در استفاده از این افکت ماهر شوید، می توانید با استفاده از آن تصاویری با هایلایت و کنتراست قابل قبولی ایجاد کنید. افزون بر دو تکنیک نامبرده، یکی از تکنیک هایی که قطعا به کارتان می آید استفاده از عمل خطای دید است. با استفاده از این عمل می توانید مخاطب خود را به نوعی فریب داده و تصاویر سورئال خوبی بگیرید.

با فتوشاپ که همه بلدند

گفتن اش شاید سخت باشد ولی درصد ناچیزی از تصاویری که عنوان تصویر سورئال را با خود یدک می کشند، آثار بدون تغییری هستند که مقصد قبلیشان، دوربین عکاسی بوده است. همان گونه که بالا گفته شد، پیدا کردن عوامل فراواقعی در دنیای ما غیرممکن است. بنابراین عکاسان، خواه یا ناخواه دست به دامن ابزار های طراحی چون فتوشاپ می شوند تا بتوانند تخیل را چاشنی واقعیت موجود در تصویر کنند. اما در این میان هم عکاسان خبره ای وجود دارند که با صرف زمان و دردسر های فراوان موفق به گرفتن تصاویری بدون دستکاری با مضمون سورئال می شوند. این نشان می دهد که شاید پیدا کردن عناصر و عوامل تخیلی در دنیای ما غیرممکن باشد ولی قطعا افرادی هم وجود دارند که قادر به شکستن قوانین هستند.

طبیعت بهترین سوژه است

از آنجایی که سورئال پیوندی جدا ناشدنی با رویا دارد، بنابراین شاید بتوان آن را در طبیعت بازسازی کرد. طبیعت و جاذبه های طبیعی یکی از انتخاب های پر استفاده در این حوزه است، چرا که با توجه به تنوع بالای محیط ها و البته سوژه های مختلف، گرفتن این گونه تصاویر بسیار راحت تر از سایر مکان ها است. یک عکاس کاربلد می تواند با استفاده از سوژه های مختلفی که در طبیعت وجود دارند و ترکیب و قرار دادن تمامی آنها در یک قاب، یک تصویر ناب سورئالی را کسب کند.