نقد و بررسی نیکون Z9 ؛ غول جدید دنیای دوربین‌ها

نیکون Z9 یک حسگر 45.7مگاپیکسلی است که می‌تواند با رزولوشن 8K هم فیلم‌برداری کند و این سرعت بالا را مدیون پردازشگر فوق‌العاده‌ای است که در این مطلب به بررسی آن خواهیم پرداخت. نکته مهم‌تر اینکه نیکون Z9 نخستین دوربین در این کلاس است که فقط از شاتر الکترونیکی استفاده می‌کند و شاتر مکانیکی ندارد. این دوربین از حدود دو ماه دیگر (یعنی دی 1400) با قیمت 5500 دلار عرضه خواهد شد.

امکانات جدید دوربین نیکون Z9 چیست؟

نیکون از مدت‌ها قبل‌تر هم اعلام کرده بود که قرار است از یک حسگر Stacked CMOS با سرعت سینک 1/200 ثانیه در این دوربین استفاده کرده است. این حسگر‌ها قیمت بیشتری نسبت به حسگر‌های CMOS معمولی دارند، اما سرعت خوانش اطلاعات خیلی بیشتر و از نظر فوکوس خودکار و ضبط ویدئو هم کارایی بهتری دارند.
حسگر دوربین نیکون Z9 می‌تواند را برای آن فراهم کند.

رزولوشن این حسگر با حسگر دوربین‌های Z7 و Z7 II نیکون یکی است، اما این شرکت توانسته است با بالا بردن سرعت خوانش اطلاعات، بدون شاتر مکانیکی هم همان عملکرد سرعت سینک و شاتر دوربین‌های قبلی را در Z9 هم ارائه دهد. اما لازم به ذکر است که داینامیک رنج این دوربین به اندازه 1 استاپ کمتر از Z7 II شده است.

فوکوس خودکار دوربین نیکون Z9

دقیقاً مانند حسگر‌های Stacked CMOS که در حال تبدیل شدن به یک ترند (الگوی مورد استقبال) در دوربین‌های بدون آینه است، ظاهراً فوکوس هوشمند هم کم کم جای خود را در این دوربین‌ها پیدا کرده است. پیشتر در دوربین Canon R3 دیدیم که فوکوس خودکار آن به‌صورت نرم افزاری هوشمند‌تر شده و مانند چشم انسان عمل می‌کند؛ یعنی بسته به سوژه‌هایی که روی آن فوکوس می‌کنید، دوربین کم‌کم یاد می‌گیرد تا آن سوژه‌ها را بهتر و سریع‌تر تشخیص دهد.

حالا نیکون Z9 هم می‌تواند همین کار را انجام دهد. سوژه‌هایی مانند انسان‌ها، پرندگان، وسایل نقلیه، حیوانات خانگی و … توسط دوربین سریع‌تر و دقیق‌تر تشخیص داده می‌شوند.

به‌عنوان‌مثال تا پیش‌ازاین، دوربین‌ها نمی‌توانستند فرق بین یک توپ فوتبال یا ماشین سیاه‌وسفید را تشخیص دهند و دنبال‌کردن هرکدام از آن‌ها را صرفاً بر اساس رنگ و کنتراست آن‌ها با محیط اطرافشان انجام می‌دادند. اما حالا نیکون Z9 می‌تواند تشخیص دهد که چیزی که دنبال می‌کند یک ماشین است و جالب‌تر اینکه این هوش مصنوعی قابل ارتقا است. یعنی احتمالاً با به‌روزرسانی نرم‌افزاری، پیشرفته‌تر هم می‌شود و چیز‌های بیشتری یاد می‌گیرد.
فوکوس خودکار این دوربین در حال حاضر به جز سگ و گربه و پرندگان، می‌تواند هواپیماهای کوچک، قطار، دوچرخه و موتورسیکلت را هم تشخیص دهد.

نیکون توضیح داده که ترکیب حسگر Stacked CMOS و اطلاعات دقیقی که از مانت Z دریافت می‌کند باعث شده تا دوربین بتواند اطلاعات فوکوس خودکار را تا 120 محاسبه در ثانیه انجام دهد؛ یعنی 120 بار در هر ثانیه چک می‌کند که کدام یک از سوژه‌هایی که گفتیم در داخل تصویر وجود دارند و چقدر جابه‌جا شده‌اند!

برخلاف سیستم‌های فوکوس این‌چنینی که قبلاً در سونی، کانن و الیمپوس هم دیدیم، در این سیستم فوکوس در می‌توان از قبل تعریف کرد که کدام یک از سوژه‌ها را می‌خواهیم دنبال کنیم. به‌این‌ترتیب در یک خیابان شلوغ، فوکوس دیگر بی‌دلیل روی افراد یا موتور‌ها یا خودروها دنبال سوژه نمی‌گردد. حتی می‌توانید این قابلیت را خاموش کنید تا صرفاً یک سوژه را بر اساس رنگ و نور آن دنبال کند.

تشخیص فوکوس صورت و چشم در این دوربین هم قوی‌تر از هر دوربین دیگری است که تابه‌حال دیدیم؛ این دوربین می‌تواند چشم سوژه‌های بسیار کوچک را هم تشخیص داده و دنبال کند.

فوکوس خودکار 3D برای اولین‌بار همراه با دوربین Nikon Z9 معرفی شده است؛ قابلیتی که DSLRهای نیکون را بسیار پرطرف‌دار کرد و حالا همان قابلیت را برای اولین‌بار در یک میرورلس نیکون هم می‌بینیم.

قابلیت 3D اصلاً برایش فرقی ندارد چیزی که در زیر نقطه فوکوس خودکار قرار می‌گیرد چیست؛ دوربین به‌هرحال در حالت AF-C آن را بر اساس رنگ و نوری که دارد در سرتاسر محدوده فوکوس دنبال می‌کند و طبیعتاً وقتی نقاط فوکوس این دوربین، تمام سطح حسگر را پوشانده باشد، فوکوس 3D در تمام سطح حسگر روی آن قفل می‌کند.

قابلیت  Synchro VR در دوربین نیکون Z9

می‌دانیم که اغلب دوربین‌های نیکون دارای لرزش‌گیر روی بدنه هستند و این لرزش‌گیر می‌تواند در 5 محور عمل کند (3 محور فضایی XYZ و دو محور چرخشی به بغل و جلو که به Pitch و Yaw مشهورند).

قبلاً دوربین باید این دو حالت چرخشی را به لنز‌ی که روی آن بسته شده بود منتقل می‌کرد و اگر خود لنز دارای این قابلیت نبود، نمی‌توانست این دو حالت را به‌درستی تشخیص دهد. اما لرزش‌گیر Synchro VR که برای اولین‌بار در نیکون Z9 شاهدش هستیم، می‌تواند اطلاعات را به‌درستی از لنز دریافت کند و با لرزش‌گیر خود دوربین ترکیب کند.

البته این کار فعلاً فقط روی برخی از لنز‌های این شرکت انجام می‌شود. Z MC 105mm F2.8 VR و لنز جدید Z 100-400mm F4.5-5.6 VR S این قابلیت را دارند و Nikkor Z 70-200mm F2.8 VR S هم بعد از یک آپدیت نرم‌افزاری این قابلیت را به دست می‌آورد. احتمالاً لنز‌های دیگر هم با آپدیت جدید بتوانند این ترکیب لرزش‌گیر را دریافت کنند.

عکاسی پی‌درپی دوربین نیکون Z9

دوربین نیکون Z9 می‌تواند با سرعت 30 فریم بر ثانیه با فرمت JPEG عکاسی کند. به‌این‌ترتیب این دوربین می‌تواند در کنار دوربین‌های A1 سونی و R3 کانن قرار بگیرد (البته رزولوشن R3 خیلی کمتر است). اما توجه داشته باشید که سرعت 30 فریم بر ثانیه فقط با JPEG ممکن است و وقتی بخواهید از فرمت خام استفاده کنید با یک کاهش شدید به 20 فریم بر ثانیه می‌رسد.

البته همان‌طور که از یک حسگر Stacked انتظار داریم، دیگر در هنگام عکاسی پی‌درپی، Blackout نمی‌بینیم. (منظور از Blackout سیاه شدن تصویر در عکاسی پی‌درپی با شاتر مکانیکی است.) در اینجا فقط یک علامت روی نمایشگر ظاهر می‌شود که نشان می‌دهد در حال عکاسی پی‌درپی هستید!

اگر از فرمت خام جدیدی که در این دوربین قرار گرفته (HE RAW) یا JPEG استفاده کنید، بافر این دوربین می‌تواند تا بیش از 1000 فریم پی‌درپی را پشتیبانی کند. یعنی تقریباً می‌توانید بیشتر از 30 ثانیه دست خود را روی شاتر نگه دارید و دوربین Z9 به‌صورت پی‌درپی یک ویدئوی 30 فریم بر ثانیه با رزولوشن هر فریم برابر 45 مگاپیکسل از آن صحنه ثبت کند!

فشرده‌سازی جدید در فایل‌های خام دوربین نیکون Z9

حجم فایل‌های خام 45 مگاپیکسلی در حالت عادی بسیار زیاد است. نیکون در این دوربین دو نوع فرمت خام فشرده با نام HE را در دسترس قرار داده که یکی از آنها 1/3 و دیگری 1/2 حجم فایل خام اصلی این دوربین را دارند. استفاده از این فرمت فایل، ذخیره سازی فایلها را با سرعت بالا برای تصویربرداران ممکن کرده است. لازم به ذکر است که این فرمتها جدید نیستند و درواقع همان فرمت NEF با فشردگی متفاوت هستند.

متأسفانه هنوز اطلاعات بیشتری از نیکون دراین‌رابطه منتشر نشده و نمی‌دانیم که این مقدار فشرده‌سازی تا چه حد باعث ازدست‌رفتن اطلاعات می‌شود؛ اما می‌توان این فرمت را چیزی بین فرمت خام اصلی و فرمت JPEG در نظر گرفت.

تغییرات فیلم‌برداری نیکون Z9

خوانش سریع‌تر اطلاعات از روی حسگر باعث می‌شود تا کارایی دوربین نیکون Z9 در همه جهات، خصوصاً فیلم‌برداری هم تغییر کند. نیکون Z9 نخستین دوربین این شرکت است که می‌تواند با فرمت 8K فیلم‌برداری کند و یک مد 4K هم دارد که در واقع از درون‌یابی اطلاعات رزولوشن 8K به دست می‌آید. این مد 4K کیفیت و دقت بسیار بالایی دارد، اما صرفاً با سرعت 30 fps در دسترس است. یک مد 4K دیگر هم دارد که آن هم از تمام سطح حسگر (بدون کراپ) استفاده می‌کند و  با سرعت‌های اسلوموشن 120 fps و 60 fps هم ضبط میشود.

فرمت 8K در اغلب دوربین‌ها با محدودیت زمان روبرو است. درحالی‌که نیکون می‌گوید این دوربین می‌تواند در صورت کافی بودن مقدار حافظه، تا بیش از دو ساعت (دقیقاً 125 دقیقه) به شکل پیوسته و بدون قطع شدن، فیلم‌برداری کند! طبیعتاً این زمان خیلی بیشتر از زمانی است که اغلب حالت‌های فیلم‌برداری ممکن است به آن نیاز داشته باشند.

فرمت‌های خام 10-bit N-Log و HLG  یا Hybrid Log-Gamma هم در این دوربین در دسترس هستند و از کد‌ک‌های مختلف از جمله H.265 (HEVC), ProRes 422 HQ10 و  H.264/MPEG-4 AVC هم پشتیبانی می‌کند.

ساختار و بدنه نیکون Z9

طراحی دوربین Z9 نیکون تقریبا همان چیزیست که در دوربین‌های دیگر سری Z این شرکت شاهدش بودیم. جاگذاری دکمه‌ها و اندازه آنها تقریبا یکسان است، اما وقتی دو دوربین سری Z را کنار هم می‌گذاریم، اندازه گریپ بزرگ Z9 کاملاً متفاوت به نظر می‌رسد و آن را بیشتر شبیه به DSLR های رده بالای این شرکت می‌کند.

یکی از تفاوت‌های خیلی مهم، جابه‌جایی دکمه Play یا پخش از بالا، سمت چپ بدنه به پایین و سمت راست آن است. احتمالاً دلیل این جابه‌جایی هم این است که وقتی در حالت عمودی عکاسی می‌کنید، بتوانید به‌راحتی عکس‌ها را نمایش دهید.
البته اگر این تغییر برایتان خوشایند نیست، می‌توانید دکمه Protect که جای قبلی Play را گرفته است، سفارشی و آن را به دکمه پخش تبدیل کنید.

مانند اغلب دوربین‌های DSLR حرفه‌ای نیکون، دکمه‌های این دوربین هم دارای نور پس زمینه هستند و کار با آنها در نور شب بسیار راحت است.

دکمه تغییر مد AF هم یک تغییر مهم داشته است. شاید جای این دکمه برای کاربران دوربین‌های DSLR این شرکت کمی عجیب به نظر برسد، اما وقتی دوربین را در دست می‌گیرید، می‌بینید که دقیقاً همان جایی طراحی شده که باید باشد!
این دکمه دقیقاً در جلوی دوربین و پایین سمت چپ بدنه قرار دارد. دور این دکمه سویچ تغییر مد فوکوس را نمی‌بینید؛ اما با نگه‌داشتن آن و چرخاندن دکمه‌های چرخان دوربین (هر دو دکمه چرخان جلو و عقب) می‌توانید مد‌های فوکوس مختلف دوربین را انتخاب کنید.

اسلات‌های کارت حافظه نیکون Z9

دوربین نیکون Z9 دارای دو اسلات کارت حافظه CFexpress Type B است. این کارت‌ها سرعت بسیار زیادی دارند و احتمالاً برای کار با قابلیت‌های پرسرعت این دوربین مانند عکاسی پی‌درپی یا فیلم‌برداری 8K به آنها نیاز خواهید داشت. اما خوشبختانه این دوربین از کارت‌های قدیمی‌تر XQD هم پشتیبانی می‌کند تا هیچ یک از کاربران هنگام استفاده از انواع کارت حافظه، دچار مشکل نشوند.

منظره‌یاب و نمایشگر دوربین Nikon Z9

شاید بهتر بود نیکون در این دوربین از یک منظره‌یاب قوی‌تر استفاده می‌کرد. البته منظره‌یاب 3.69 میلیون نقطه‌ای این دوربین، در حد و اندازه‌های دوربین‌های معمول بدون آینه باکیفیت محسوب می‌شود؛ اما اصلاً در حد رقبای پیشرفته‌ای مانند A1 سونی نیست.

نیکون تاکید می‌کند که این منظره‌یاب می‌تواند با روشنایی دوبرابر OLEDهای معمول در دوربین‌های میرورلس کار کند و رنگ سفیدی که نمایش می‌دهد بسیار نزدیک به رنگ سفید واقعی است.

شاید یکی از دلایل توجه کم نیکون به منظره‌یاب این دوربین، توجه بیشتر آن به نمایشگر دوربین Z9 بوده است. نمایشگر این دوربین یک طراحی خاص لولا دار است که به شما اجازه می‌دهد تا آن را هم به بالا و پایین تا کنید، لولای آن را بیرون بکشید و نمایشگر را به چپ و راست بچرخانید. این سبک طراحی در دوربین‌های دیجیتال کاملاً جدید است و کارشناسان آن را 4-Axis Tilting یا تاشوی چهارمحوره نامیده‌اند. این نمایشگر 3.2 اینچی است و 2100 میلیون نقطه هم رزولوشن دارد.

محافظ حسگر

برخلاف دوربین‌های DSLR که آینه دوربین، در حدفاصل حسگر و مانت دوربین قرار می‌گیرد، در این دوربین‌ها صفحه حسگر کاملاً در معرض آسیب قرار دارد. استفاده از پرده محافظ یک روش معمول برای حفاظت از حسگر در دوربین‌های بدون آینه پیشرفته است، اما این پرده معمولاً همان پرده شاتر است که بسیار نازک و ظریف ساخته می‌شود.

ازآنجاکه نیکون Z9 دارا پرده شاتر نیست، این پرده محافظ صرفاً برای محافظت ساخته شده است؛ بسیار محکم‌تر است و طراحی بهتری برای جلوگیری از آسیب به حسگر دارد.

باتری دوربین Z9

خوشبختانه نیکون یک باطری جدید برای این دوربین طراحی نکرده است و همچنان می‌توانید از سری باتری‌های EN-EL18 روی این دوربین هم استفاده کنید. باطری دوربین Z9، سری d نام دارد، اما نسخه‌های a و b و c این باطری را هم می‌توانید در داخل خود دوربین و با استفاده از USB شارژ کنید. ظاهرا عملکرد نسخه d روی این دوربین بهتر از نسخه‌های قبلی است و تعداد شات و زمان کارکرد دوربین را افزایش می‌دهد.

دوربین نیکون Z9 می‌تواند با  EN-EL18dتعداد 740 شات عکس بگیرد. البته این تعداد در صورتی است که از نمایشگر LCD دوربین استفاده کنید و درصورتی‌که از منظره‌یاب استفاده کنید به 700 شات کاهش می‌یابد. یک حالت ذخیره انرژی هم در این دوربین وجود دارد که شارژ باطری را چیزی حدود 30 تا 40 شات بیشتر می‌کند.

توجه داشته باشید که استاندارد‌های CIPA برای یک کاربری عادی است؛ یعنی احتمالاً هر تعداد عکسی که می‌گیرید، یک‌بار آنها را می‌بینید؛ روی عکس‌ها زوم می‌کنید، از فوکوس خودکار به طور متناوب استفاده می‌کنید و …
اما نیکون اعلام کرده که این دوربین در حالت عکاسی پی‌درپی یا Burst Mode تعداد شات بسیار بیشتری می‌گیرد. به گفته نیکون در صورت عکاسی با شات‌های پی‌درپی، این دوربین می‌تواند تا بیش از 5000 هزار شات بگیرد و تست‌های اولیه این دوربین توسط عکاسان هم این موضوع را تأیید می‌کند. به‌این‌ترتیب نتیجه می‌گیریم که استاندارد‌های CIPA برای عملکرد چنین دوربینی چندان دقیق نیست.

مقایسه نیکون Z9 با سونی A1 و دیگر رقبا

بدون شک مهم‌ترین رقیب نیکون Z9، دوربین سونی A1 و کانن R3 هستند. هر دوی این دوربین‌ها هم سرعت بالایی در عکاسی دارند و هم می‌توانند با رزولوشن 8K فیلم‌برداری کنند. البته R3 رزولوشن خیلی پایین‌تری دارد.

اگرچه این دوربین، یک رده جدید در دوربین‌های بدون آینه نیکون محسوب می‌شود، اما برای بسیاری از ما جالب است که آن را در مقایسه با آخرین‌مدل‌ها در رده DSLRها و میرورلس‌های قبلی این شرکت یعنی D6 و Z7 II هم ببینیم.

جدول زیر مقایسه‌ای است بین این دوربین‌ها که به جز Z7 II همگی تقریبا در یک رده قیمتی قرار دارند.

نتیجه‌گیری

تصور ما این است که Nikon Z9 نسبت به رقبای خودش امکانات خوبی دارد و از همه مهم‌تر اینکه قیمت آن هم بسیار مناسب است. رزولوشن Z9 در مقایسه با کانن R3 بسیار بیشتر است و حساسیت فوکوس آن در نور خیلی کم، می‌تواند واقعاً روی عملکرد عکاس در عکاسی از صحنه‌های ورزشی تاریک تأثیر بگذارد.

اگر نیکون به قول خودش عمل کند و با آپدیت نرم‌افزاری، امکان فیلم‌برداری 8K با سرعت اسلوموشن را به آن اضافه کند، در بین تمامی دوربین‌های بدون آینه، کاملاً بی‌رقیب می‌شود.

اما هنوز هم فکر می‌کنیم با وجود ابداع جالب نیکون برای طراحی نمایشگر این دوربین، بازهم نمایشگر باز شوی 180 درجه‌ای کانن کاربرد بیشتری دارد. خصوصاً اینکه منظره‌یاب دوربین نیکون Z9 واقعاً در حد و اندازه چنین دوربینی نیست و بهتر بود نیکون از رزولوشن و سرعت بالاتری برای این عضو حیاتی دوربینش استفاده می‌کرد. درصورتی‌که برای انتخاب و خرید این دوربین به اطلاعات بیشتری نیاز دارید، از طریق شماره‌های موجود در سایت با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.