برخی کارشناسان لنز Canon EF 11-24mm f/4L USM را بهترین لنز زوم واید مینامند. این لنز یکی از بازترین زاویههای دید و البته یکی از معدود فواصل کانونی را در بین تمامی لنزهای فولفریم دارد و به دلیل ساختار خاصی که دارد بسیار مورد توجه عکاسان معماری و طبیعت است. تا پیش از ارائه این لنز، وایدترین لنزها در این سطح، لنز EF 14mm f/2.8L II در میان لنزهای پرایم و لنز EF 16-35mm L در بین لنزهای زوم بودند. بنابراین اگر کسی به زاویهای بازتر و فاصله کانونی کمتری نیاز داشت، میبایست به سراغ لنزهای فیشآی برود که عملکرد آنها با توجه به اعوجاج شدیدی که دارند برای هر کاری مناسب نیست و البته هر کسی هم نمیتواند از پس اعوجاج عجیبوغریب این قبیل لنزها برآید. خصوصاً در عکاسی معماری، برطرف کردن اعوجاج شدید لنزهای فیشآی میتواند منجر به از دست رفتن بخش بزرگی از تصویر شود. به عنوان مثال لنز EF 8-15mm f/4 L یکی از وایدترین زوایا را در بین لنزهای کانن دارد، اما متأسفانه این لنز وارد محدوده فیش ای شده و اعوجاج آن کار را برای ویرایش تصویر سخت میکند.
اینجا بود که کانن لنز زوم فوقالعاده EF 11-24mm را معرفی کرد که هم از سری L است و همان کیفیت و عایقبندی و امکانات پیشرفته این گروه از لنزها را دارد، و هم اینکه دارای دیافراگم ثابت f/4 است که برای عکاسی در نور کم هم دیافراگم نسبتاً مناسبی محسوب میشود. ساخت عدسیای با این امکانات قطعاً کار بسیار مشکلی بوده است. دستکم درباره این لنز با 16 عدسی مستقل که در 11 گروه ترکیب شدهاند، میتواند نشاندهنده پیچیدگی ساختار اپتیک لنز باشد. کانن در این لنز سری L از یک عدسی Super UD، یک عدسی UD و 4 عدسی Aspherical استفاده کرده تا بتواند پراکندگی نور و تیرگی دور عکس را تا حد زیادی برطرف کند.
لنز کانن EF 11-24mm f/4L USM با 11 سانتیمتر قطر و حدود 13 سانتیمتر طول و البته حدود 1.18 کیلوگرم وزن، یکی از سنگینترین لنزهای واید زوم این شرکت محسوب میشود. عدسی بیرونی این لنز بهصورت کاملاً حبابی شکل طراحی شده و یک هود گلبرگی نیز دورتادور لنز را محافظت میکند. طبیعتاً این لنز امکان نصب فیلترهای کروی را ندارد و در صورت نیاز به استفاده از فیلتر، میبایست از خشاب فیلتر پشت لنز استفاده شود.
همراه با این لنز فوق حرفهای، یک کیف حمل برای نگهداری لنز نیز ارائه میشود.
شارپنس لنز Canon EF 11-24mm f/4L USM
تصویر این لنز روی هر دو فرمت فولفریم و APS-C کانن بسیار شارپ ثبت میشود. البته وقتی از آن روی دوربینهای APS-C استفاده کنید، فاصله کانونی آن با x1.6 بزرگنمایی به معادل فاصله حدود 18 تا 38 میلیمتر افزایش پیدا میکند که دیگر این زاویه دید باز را نخواهد داشت. شارپنس این لنز در مرکز تصویر فوقالعاده بالاست و همانطور که میتوان حدس زد، با حرکت به سمت گوشههای تصویر، خصوصاً در حالتهای خیلی واید و بازترین دهانه دیافراگم، کمی از دقت شارپنس اطراف تصویر، نسبت به مرکز کاسته میشود. بااینحال، شارپنس گوشههای تصویر بهقدری بالاست که نمیتوانید باور کنید با عدسیای تا به این حد واید خصوصاً در 11 میلیمتری کار میکنید.
استفاده از این لنز روی دوربینهای غیر فولفریم، به دلیل حذف شدن گوشههای تصویر، موجب میشود تا تمامی سطح تصویر حتی در گوشهها هم شارپ باشد. کاهش دیافراگم به f/5.6 نیز موجب افزایش شارپنس میشود، اما ادامه کاهش تا f/16 یا f/22 میتواند موجب سافتشدن تصویر شود. به همین شکل، میزان اشکالات پراکندگی نور مانند CA در لبههای پرکنتراست هم در حسگرهای APS-C کمتر دیده میشود. پراکندگی رنگها یا Chromatic Abberation در سرتاسر فاصله زوم لنز بسیار کم دیده میشود که البته مقدار آن در دیافراگمهای باز مانند f/4 که حجم نور ورودی خیلی زیادتر است و نیز در فاصله کانونی کم، بیشتر میشود. خوشبختانه به روشهای نرمافزاری میتوان این هالههای رنگی باریک را به راحتی برطرف کرد و تأثیر آنها در عکسهای چاپی دیده نمیشود.
تیرگی دور لنز Canon EF 11-24mm f/4L USM
کاملاً میتوان انتظار داشت که گوشههای تصویر این لنز دارای وینیتینگ (تیرگی گوشهها) است. خصوصاً در فاصله کانونی کم بین 11 تا 12 میلیمتر و f/4 مقدار این تیرگی بیشتر است. میزان این تیرگی در شدیدترین حالت نزدیک به -1/25 استاپ است که با بستن دیافراگم و همچنین افزایش فاصله کانونی به حدود -0.5 استاپ در فاصله کانونی 24 میلیمتر کاهش مییابد. مقدار تیرگی دور، در دیافراگمهای بسته بسیار کمتر میشود به طوری که در دیافراگمهای f/16 و بستهتر، حتی در فواصل کانونی 11 یا 12 میلیمتر هم مقدار تیرگی از -0.5 EV بالاتر نمیرود.
همانطور که میتوان حدس زد، مقدار تیرگی دور در مورد دوربینهای با حسگر APS-C چندان محسوس نیست، اما در دیافراگمهای باز و فاصله کانونی 11 میلیمتر، کمی تیرگی به اندازه حدود -0.5 EV در گوشههای تصویر محسوس است که با بستن دیافراگم تا حدود f/8 تقریباً به طور کامل حذف میگردد.
اعوجاج لنز Canon EF 11-24mm f/4L USM
اعوجاج در تصاویر لنز کانن EF 11-24mm f/4L USM در فواصل کانونی بین 11 تا 18 میلیمتر، از نوع اعوجاج Barrel (بشکهای) و مقدار متوسطی (حدود +0.5% در کنارههای تصویر) است. بیشترین مقدار در فاصله کانونی 11 میلیمتر و برابر +1% اعوجاج بشکهای است و در محدوده بین 11 تا 18 میلیمتر میزان اعوجاج Pincushion (بالشتکی) بسیار ناچیز است. این میزان اعوجاج به راحتی توسط پروفایل همین لنز در نرمافزار ویرایشگر فایل خام و در مورد فایل JPEG در خود دوربین به راحتی قابل برطرف کردن است.
فوکوس لنز Canon EF 11-24mm f/4L USM
همانطور که از اغلب لنزهای سری USM کانن دیدهایم، این لنز نیز دارای موتور فوکوس فوقالعاده سریع و بیصدا است. تغییر نقطه فوکوس از میزان حداقل، تا فوکوس بینهایت در این لنز در کمتر از 1 ثانیه تغییر میکند. روی بدنه لنز یک دکمه AF/MF وجود دارد که در حالت MF فوکوس خودکار بهطورکلی از کار میافتد، رینگ فوکوس دستی در این لنز، به طور پیوسته قابل استفاده است و هر زمان، حتی وقتی لنز روی حالت فوکوس خودکار قرار دارد، میتواند فوکوس را بهصورت دستی کنترل کند. رینگ فوکوس این لنز حدود 1.5 سانتیمتر پهنا دارد و مانند دیگر لنزهای سری L، به نرمی و با دقت بسیار زیاد فوکوس را کنترل میکند. روی بدنه لنز یک پنجره مدرج برای تخمین فوکوس نیز وجود دارد که با استفاده از آن میتوانید فاصله نقطه فوکوس و عمق میدان را محاسبه کنید.
قابلیت ماکرو لنز Canon EF 11-24mm f/4L USM
اگرچه این لنز را میزان بزرگنمایی x0.16 در فاصله کانونی 24 میلیمتر، نمیتوان یک لنز ماکرو به شمار آورد، اما حداقل فاصله فوکوس 28 سانتیمتر در این لنز میتواند برای گرفتن عکسهای قدی عروسی و حتی عکسهای هنری دراماتیک در محیط داخلی نتیجه جالبی داشته باشد. در توضیحات این لنز آمده است که میتواند با اکستنشن تیوب مدل Canon EF12II (و نه مدل بزرگتر Canon EF25 II) برای عکاسی با فاصله فوکوس نزدیکتر نیز استفاده شود. البته خود کانن تاکید میکند که وقتی با این اکستنشن تیوب روی فاصله کانونی 24mm هستید، بهتر است از فوکوس دستی استفاده کنید.
کیفیت ساخت و عملکرد لنز Canon EF 11-24mm f/4L USM
نخستین چیزی که درباره این لنز به چشم میآید، بزرگی و سنگینی آن است. بنابراین بههیچوجه نمیتوانید به عنوان یک لنز عمومی روی دوربین قرار داده و در طی یک روز کاری همراه خودتان به این سو و آن سو ببرید. بدنه آن از آلیاژ فلزی ساخته شده و پوششی سیاهرنگ با یک خط باریک قرمز نشان میدهد که از سری لنزهای L است. کیفیت ساخت بدنه این لنز مانند دیگر لنزهای سری L فوقالعاده بالا و با عایقبندی عالی است. روی سطح بیرونی عدسیهای بیرونی این لنز با پوشش فلورین پوشیده شده است که تا حد زیادی مانع از جذب لکههای چربی، اثر انگشت یا لکه آب میشود.
از آنجا که عدسی بیرونی این لنز بسیار محدب است، هود گلبرگی روی آن ثابت است و جدا نمیشود. بالانس این لنز روی بدنههای بزرگ کانن مثل سری EOS 5D یا EOS 1D تعادل فوقالعادهای دارد. اگرچه میتوانید آن را روی بدنههای کوچک مانند EOS 750D یا EOS 1300D نیز ببندید، اما احتمالاً ترکیب چنین لنز سنگینی با بدنههای سبک کمی کار کردن با آنها را سختتر میکند.
نکته دیگر اینکه سیگما هم به تازگی یک لنز زوم با فاصله کانونی نزدیک به لنز Canon EF 11-24mm f/4L USM معرفی کرده که به لحاظ قیمت میتواند تا حدی وسوسهانگیز باشد. لنز Sigma 12-24mm F4 DG HSM Art از سری Art این شرکت و دارای تکنولوژیهای پیشرفتهای است که آشنایی با آن نیز به شما پیشنهاد میشود.
با سلام. ممنون از توضیجات عالی و نکته به نکته شما. من ماه قبل دوربین EOS 5DS R خرید کردم. تقریبا دو سال بود دنبال این دوربین بودم حال میخواهم این لنز را نیز خرید بکنم. خدا میداند چه عکسهای قشنگی خواهم گرفت. ممنونم…