کارت حافظه سندیسک یکی از اجزای جدا نشدنی دنیای تصویرگری دیجیتال هستند. برخلاف تلفنهای همراه که معمولاً با حافظههای پرسرعت داخلی ارائه میشوند، به ندرت ممکن است یک دوربین عکاسی را ببینید که دارای حافظه داخلی است. دلیل این امر هم به ماهیت محتوا در این تجهیزات بازمیگردد. برخلاف تلفنهای همراه یا تبلتها که اصولاً برای نگهداری اطلاعات و استفاده از آنها در داخل همان وسیله ساخته میشوند، اصولاً دوربینها قرار نیست از اطلاعاتی که تولید میکنند، استفاده کنند. به همین دلیل هم دوربینها را در اغلب موارد، یک وسیله تولید اطلاعات در نظر میگیرند تا استفاده از اطلاعات. بنابراین همواره میزان تولید اطلاعات و نیاز به حجمی که برای این کار مورد نیاز است، به سلیقه و میزان به کارگیری این تجهیزات از سوی کاربر بستگی دارد.
به عنوان مثال برخی از کاربران، که عکاسی آتلیه انجام میدهند معمولاً به حافظههای خیلی زیاد نیاز ندارند. آنها به طور عمومی در هر نوبت کاری بین 50 تا 300 عکس میگیرند و بعد از آن فرصت کافی برای انتقال اطلاعات دارند. به همین دلیل هم میتوانند از کارتهای حافظه با حجم کم به راحتی استفاده کنند. این در حالی است که عکاسان مستند و خبری یا فیلمبردارانی که با دوربینهای عکاسی، فیلمبرداری هم میکنند، معمولاً نیاز به حافظههایی با حجم زیاد دارند تا بتوانند حجم زیادی از اطلاعات را در هر نوبت در آنها ذخیره کنند. به همین دلیل هم در بازار عکاسی و فیلمبرداری، حجمهای گوناگونی از کارتهای حافظه، از چند گیگابایت تا چندین گیگابایت را میبینیم. در این مقاله نگاهی داریم به مشخصات دیگری که درباره کارتهای حافظه اهمیت دارند. حجم کارتهای حافظه، تنها یکی از فاکتورهای مؤثر بر قیمت و کارآیی آنهاست. در حالی که به عنوان یک کاربر حرفهای باید جزئیات بسیار بیشتری را درباره کارتهای حافظه بدانیم تا بهتر بتوانیم محصول مورد نیاز خودمان را انتخاب کنیم.
مشاهده قیمت و مشخصات انواع کارت حافظه سندیسک
چرا کارت حافظه sd؟
اگرچه اغلب عکاسان حرفهای ترجیح میدهند از کارتهای حافظه CF در دوربینهای خودشان استفاده کنند، اما اندازه کوچک و قیمت مناسبتر کارتهای SD باعث شده تا امروزه اغلب دوربینهای دیجیتال جدید به ارائه درگاه و استفاده و پشتیبانی از این کارتها رو آورند. کارتهای SD (که نام مختصر شده Secure Digital میباشد) با بدنههای کوچک و پلاستیکی خودشان، نه تنها بسیار سبک وزن و کوچک هستند، بلکه میتوانند در حجمها و سرعتهای بسیار بالا و معادل کارتهای CF تولید شوند و طبیعتاً به شرکتهای دوربین سازی این امکان را میدهند تا براساس این کارتها، بدنههای کوچکتر و سبکتری را تولید کنند. به همین دلیل هم بیشتر دوربینهای بدون آینه فولفریم که امروزه وارد بازار میشوند، علیرغم کارآیی و سرعت بسیار زیادی که دارند از این مدل کارتهای حافظه پشتیبانی میکنند.
کارتهای SD که تا همین چند سال پیش با حجم حافظههایی بین 128 مگابایت تا 2 گیگابایت تولید و عرضه میشدند، طی همین چند سال اخیر و با افزایش تقاضا برای حافظههای بالاتر، اکنون به طور معمول با حجمهای 16 تا 256 گیگابایت در بازار موجودند و البته در صورت نیاز میتوانید حافظههای بالاتر را نیز به صورت سفارشی تهیه کنید.
طبیعتاً افزایش حجمهای اینچنینی، با تکنولوژیهای قدیمی این کارتها سازگار نبوده و شرکتهای تولید کننده کارتهای حافظه سعی کردهاند با حفظ شکل و اندازه فیزیکی این کارتها، تکنولوژیها و استانداردهای جدیدی را در تولید چیپهای حافظه آنها به کار گیرند. به همین دلیل، این روزها، کارتهای حافظه SD سندیسک را با نامهای دیگری مانند SDHC (به معنی کارتهای حافظه SD با حافظه خیلی زیاد یا High Capacity) و کارتهای SDXC (به معنی کارتهای حافظه SD با حافظههای افزوده شده یا Extended Capacity ) در بازار میبینیم. از سوی دیگر، دوربینهای جدیدتر هم معمولاً با امکان پشتیبانی از کارتهای SXHC و SDXC وارد بازار میشوند تا به شما اجازه دهند تا از کارتهای SD خیلی حجیم (از نظر حافظه) استفاده کنید.
اما این کارتها چه تفاوتی با هم دارند؟ آیا کارت حافظه سندیسک با حافظه کم مانند همان SD های قدیمی را میتوان در دوربینهای جدید قرار داد؟ آیا کارت حافظه سندیسک SDXC و SDHC در دوربینهای قدیمیتر کار میکنند؟ تفاوت تکنولوژیهای این کارتها چه تأثیری روی کاربرد آنها دارد؟ اصولاً حافظههای SDHC تا چقدر حافظه را شامل میشوند و از کجا به بعد را SDXC مینامیم؟
کارتهای حافظه SD معمولی، به دلیل اینکه نهایتاً تا 2 گیگابایت حافظه را شامل میشدند به سرعت از بازار کنار رفتند و از حافظههای با حجم 4 گیگابایت به بعد، عملاً تنها نام آنها باقی ماند. یعنی همچنان کارتهای حافظه SDHC و SDXC را در محاوره همان SD مینامیم. اما این کارتها دیگر فراموش شده هستند. هر چند هنوز هم میتوانید کارتهای SD 2 گیگابایتی را روی یک دوربین خیلی مدرن مانند Sony a7 III استفاده کنید، اما طبیعتاً بعد از ثبت چند عکس، بلافاصله حافظه آن پر میشود. ضمناً اگر بخواهید با آن فیلمبرداری کنید، احتمالاً با یک پیغام خطا روبرو میشوید که به شما میگوید کارت حافظهتان را عوض کنید. دلیل این پیغام هم تنها به حجم حافظه کارت شما باز نمیگردد، بلکه این کارتها نمیتوانند در برابر سرعت حجم اطلاعاتی که در حال ورود است تاب بیاورند و بنابراین اطلاعات سر ریز شده و از دست میرود.
دقیقاً مثل اینکه بخواهید یک سطل آب را به ناگهان در یک قیف با لولهای باریک خالی کنید و طبیعتاً امکان عبور اطلاعات وجود ندارد. اما یک موضوع مهم که در اینجا ممکن است ما را به اشتباه بیندازد این است که کارتهای حافظه SDHC و SDXC ، هر دو با حجمهای خیلی بالا در بازار موجود هستند. چه چیزی این دو را از یکدیگر متفاوت میکند؟ آیا تنها به دلیل حجمهای متفاوت با هم فرق دارند؟
کارت حافظه سندیسک SDHC مخفف Secure Digital High Capacity و کارتهای SDXC مخفف Secure Digital eXtended Capacity هستند. اما یکی از اشتباهاتی که اغلب کاربران، خصوصاً درباره کارتهای حافظه سندیسک میکنند، عبارت Extreme Pro در نام این کارتها است که چون شباهت زیادی به Extended دارد، گاهی به اشتباه، SDXC در نظر گرفته میشوند. بنابراین بیایید اول درباره کارتهای High Capacity یا حجم بالا صحبت کنیم.
برای بیشتر ما عکاسان، کارت حافظه سندیسک SDHC کاملاً مناسب و کافی است. این کارتهای حافظه با حجمی بین 8 تا 64 گیگابایت، به وفور در بازار موجودند و این حجم برای بیشتر پروژههای عکاسی و فیلمبرداری عمومی کافی و حتی بیشتر از نیازشان به نظر میرسد. به همین دلیل هم بیشتر اوقات، حافظههایی که به دوستانمان پیشنهاد میدهیم، همین کارتهای حافظه است.
اما چیزی که در هنگام خرید کارت حافظه سندیسک باید به آن توجه کنید، کلاس سرعت آنهاست. کلاس سرعت کارتها را معمولاً با اعداد 2،4،6 یا 10 نشان میدهند. در واقع کلاس سرعت در کارتهای سندیسک، اشاره به میزان سرعت قابل انتقال بین دوربین و حافظه گفته میشود و معمولاً بر اساس مگابایت بر ثانیه سنجیده میشود. این اعداد را در داخل یک دایره روی لیبل کارت حافظههای سندیسک (و اغلب کارتهای حافظه دیگر) میبینید. البته اگر خوب دقت کنید، کنار این دایره بریده شده است. چون در واقع یک دایره کامل نیست، بلکه اشاره به حرف C انگلیسی دارد و مخفف کلمه Class است. کاملاً مشخص است که هرچقدر هم این عدد بیشتر باشد، سرعت انتقال اطلاعات آنها نیز بالاتر خواهد بود.
اما یک نکته مهم را هم باید توجه داشته باشید. برخلاف سرعت نوشتن یا Write Speed که بالاترین یا ماکزیمم سرعت قابل نوشتن روی کارت را نمایش میدهد، این کلاس سرعت، حداقل مقدار سرعت پایدار برای ضبط یک نرخ ضریب ویدئو را روی آن کارت نمایش میدهد.
یعنی به بیان سادهتر، حداقل سرعتی که آن کارت میتواند بدون هیچ مشکلی و کاملاً یکنواخت و پایدار، اطلاعات را به طور پیوسته دریافت کند. دلیل اینکه این گزینه را مستقیماً برای فیلمبرداری بیان میکنیم هم این است که برخلاف عکسها که همیشه زمانی بین دو عکس وجود دارد که دوربین میتواند اطلاعات دریافتی را ذخیره کند، ویدئو ها به طور پیوسته به کارت وارد میشوند و طبیعتاً حداقل سرعت پایدار انتقال اطلاعات مهمتر است.
این اعداد، در واقع مخفف مگابایت بر ثانیه هستند. یعنی اگر روی کارت کلاس 2 را میبینید، یعنی آن کارت حافظه میتواند با حداکثر سرعت 2 مگابایت بر ثانیه، اطلاعات را به صورت پیوسته دریافت کند. پس اگر ویدئویی که ضبط میکنیم، دارای حجم انتقال اطلاعات 3 مگابایت بر ثانیه باشد چه میشود؟ احتمالاً پس از ضبط چند ثانیه ویدئو، دوربین متوقف شده و پیغام خطا میدهد. به همین علت هم هست که وقتی میخواهید با یک دوربین که امکان فیلمبرداری با رزولوشن Full HD یا بالاتر دارد، کارتهای حافظه سرعت بالا (مانند کلاس 10 با سرعت انتقال پایدار 10 مگابایت بر ثانیه) پیشنهاد میشود.
[relatedpost post=”70565″]
این سرعت کجا مهم است؟
برای فیلمبرداری با رزولوشنهای بالا، حتماً از کارت حافظه سندیسک با سرعت بالا استفاده کنید. اصلاً تصویر نکنید، چون میتوانید از حداقل سرعت استفاده کنید، پس مشکلی نخواهید داشت. خیلی وقتها دوربینها میتوانند با کارتهای سرعت پایین هم کار کنند و متأسفانه هیچ پیغام خطایی هم نشان نمیدهند. اما اتفاقاً این مسئله بسیار خطرناک است. زیرا اینطور به نظر میرسد که ویدئو بدون مشکل در حال ضبط است. در حالی که از میان هزاران فریم ویدئویی که ضبط میشوند، به دفعات، برخی فریمهای تصویر امکان ذخیرهسازی پیدا نکرده و ضبط نمیشوند. به این فریمها، Drop Frame گفته میشود. شاید در حالت عادی، چند فریم در میان هزاران فریمی که از یک ویدئو حذف میشوند، چندان مهم نباشند.
اما به عنوان مثال وقتی میخواهیم صدا و تصویر ویدئو را با یک فایل صدای جداگانه که توسط میکروفون ضبط شده است، سینک یا هماهنگ کنیم، میبینیم که فایل صدا، طولانیتر از فایل ویدئو است. این تفاوت در زمان، در واقع نتیجه همین فریمهای از دست رفته است.
عکاسی با کارتهای سرعت پایین نیز میتواند گاهی اوقات بسیار پر دردسر باشد. اصولاً در دوربینهای حرفهای، هنگامی که درباره حداکثر تعداد شات در ثانیه میگوییم، در واقع سرعت کارت حافظه را در حداکثر مقدار لازم در نظر میگیریم. به این معنی که وقتی گفته میشود مثلاً یک دوربین میتواند با 10 فریم بر ثانیه به صورت نامحدود عکسبرداری کند، تنها به این شرط است که کارت حافظه آن دوربین، دارای بالاترین سرعت انتقال اطلاعات میباشد.
پس اگر در این مورد، دوربینتان تنها میتواند با 8 فریم بر ثانیه عکس بگیرد یا مثلاً اگر بعد از 10 یا 15 شات متوقف میشود یا اگر بعد از اینکه عکسها را ذخیره کرد، زمان زیادی طول میکشد تا بتواند آنها را به شما نشان دهد، همه این موارد نشان میدهد که در حال استفاده از یک کارت حافظه نامناسب هستید. طبیعتاً وقتی کارت حافظه پرسرعتی ندارید، باز هم میتوانید به شکل عادی با آن عکاسی کنید، اما به محض اینکه سرعت عکاسی بالاتر از حالت میرود، با محدودیتهای آن مواجه میشوید. این موارد درباره دوربینهایی که دارای رزولوشن بالا هستند، شدیدتر خود را نمایش میدهد.
[relatedpost post=”89578″]
آیا این سرعت کافیست؟
برای اغلب پروژههای عکاسی و فیلمبرداری با رزولوشن Full HD 1080p، این سرعتها کفایت میکند. یعنی اگر دوربینتان با فرمت 4K فیلمبرداری نمیکند و سرعت عکسبرداری آن نیز در حد دوربینهای عادی (با سرعت 5 تا 8 فریم بر ثانیه) است، احتمالاً یک کارت با کلاس 10 برایتان کافیست.
اما طبیعتاً این سرعت برای دوربینهای سرعت بالاتر، کافی نیست. به همین دلیل هم برخی از کارتهای حافظه سندیسک را با کلاس سرعت متفاوتی میبینید. برخی از کارتهای پر سرعت سری Extreme Pro با عبارت Ultra High Speed یا UHS ردهبندی میشوند. این کلاس ردهبندی سرعت که به کلاس U مشهور است (و در برندهای دیگر نیز دیده میشود)، سرعتهای بالاتر از کلاس 10 را پوشش میدهند و تا کنون با دو کلاس U1 و U3 نامگذاری میشوند که طبیعتاً کارت حافظه سندیسک U3 بالاترین سرعت نوشتن اطلاعات را دارد.
اما نکته مهم اینجاست که اگر از کارت حافظه سندیسک با سرعت بالا روی یک وسیله با سرعت پایین استفاده کنید، طبیعتاً بالاترین سرعت آن وسیله، به عنوان راه انتقال پذیرفته میشود. به همین خاطر هم تجهیزاتی که میتوانند از کارتهای UHS با بالاترین سرعت آنها استفاده کنند، حتماً در راهنمای آن وسیله این موضوع را اعلام میکنند. به بیان سادهتر، اگر دوربینتان بتواند از کارتهای U1 و U3 بیشترین بهره را ببرند، حتماً به شما میگویند که این امکان را دارند! در غیر این صورت، بالاترین سرعت انتقال اطلاعات که احتمالاً همان Class 10 هست، روی این کارتها قابل استفاده خواهد بود.
هر کارت حافظه سندیسک برای چه کاری مورد نیاز است؟
اگر هنوز هم درباره سرعتها و میزان نیاز خودتان تردید دارید، احتمالاً میخواهید در چند جمله بدانید که خلاصه توضیحات بالا چیست؟ این همه خلاصه اطلاعات:
-Class 2: برای عکاسی با دوربینهای کامپکت ساده، فیلمبرداری با کیفیت کمتر از HD، عکاسی با دوربینهای DSLR قدیمی و صبر زیاد برای نشان دادن تصویر!
-Class 4 و Class 6: عکاسی معمولی با دوربینهای DSLR، ضبط ویدئوهای HD 720p، انتخاب برای بودجه کم
-Class 10: عکاسی با فرمت خام، عکاسی با سرعت زیاد، فیلمبرداری با کیفیت Full HD 1080p اما عمق رنگ پایین
-Class U1 یا Class U3: دوربینهای High Speed با فایلهای خام حجیم مانند Sony A9، Nikon Z6 یا Canon 5D Mark IV، فیلمبرداری با فرمت 4K
تکلیف کارتهای SDXC چه میشود؟
این کارت حافظه سندیسک بالاترین تکنولوژی انتقال اطلاعات را در بین تمام کارتهای حافظه دارد. اصولاً سیستم فایل آنها نیز با فایلهای FAT عادی متفاوت است و طبیعتاً میتوانند فایل هایی با حجم بیشتر از 4 گیگابایت را به راحتی ذخیره کنند. این فرمت فایل که exFAT نام دارد، کاملاً خاص است و برای اینکه بتوانید از آن استفاده کنید، حتماً باید وسیلهای که با آن فیلمبرداری (یا عکاسی) میکنید، بتواند از این استاندارد جدید پشتیبانی کند. این روزها معمولاً تنها وسایلی از این استاندارد پشتیبانی میکنند که امکان فیلمبرداری با رزولوشن 4K را دارند.
یک دلیل این امر هم این است که این کارتها اصولاً با حجم بالاتر از 64 گیگابایت و سرعت انتقال اطلاعات 104 مگابایت بر ثانیه آغاز میشوند و ضمناً مدلهای 2 ترابایتی آنها نیز با سرعت انتقال اطلاعات 300 مگابایت بر ثانیه نیز موجود است. جالب اینجاست که همین استانداردها را میتوانیم روی نسخههای میکرو SD این کارتها نیز ببینیم و پیشرفتهای تکنولوژی باعث شده تا این تکنولوژیها، وابسته به ابعاد فیزیکی کارتهای حافظه نباشد.
نکته مهم: اگر فیلمبرداری نمیکنید یا اگر فایلهای فیلمبرداریتان به ندرت ممکن است به بالاتر از 4 گیگابایت برسد، اصولاً نیازی به خرید این نوع کارت حافظه سندیسک ندارید و همان کارتهای SDHC میتواند برایتان کافی باشد. این موضوع خصوصاً برای عکاسان و فیلمبرداران عروسی که کلیپهای کوتاه ضبط میکنند اهمیت دارد، زیرا اصولاً نیازی به فایلهای بالاتر از 4 گیگابایت ندارند.
اما اگر ویدئوهای طولانی ضبط میکنید (مانند ویدئوهای کنفرانسهای خبری، یا مراسم جشن عروسی که میبایست به صورت یکپارچه با بالاتری کیفیت ذخیره شود و احتمالاً حجم آنها بالاتر از 4 گیگابایت میشود) نیاز دارید تا از کارتها و دوربینهایی که از استانداردهای exFAT پشتیبانی میکنند استفاده کنید.
کارت حافظه سندیسک با انواع سرعتها و استانداردهای مختلف در هر دو اندازه SD و micro SD در حجمهای مختلف، در دسترس هستند.
سلام. مطالب بسیار روان، قابل درک و در حد نیاز مبسوط ارائه شده بود. ضمن آرزوی موفقیت روز افزون برای شما،سپاسگزارم.