مگاپیکسل دقیقا چیست؟
اگر روی یک عکس به اندازه کافی زوم کنید، میبینید که آن عکس از هزاران مربع کوچک تشکیل شده است. به هر کدام از این مربعها که کوچکترین واحد عکس هستند پیکسل گفته میشود. مگاپیکسل هم بهمعنای یک میلیون پیکسل از تصویر ثبتشده با دوربین است.
اگر عرض و ارتفاع تصاویر ثبتشده با دوربین خود را بدانید میتوانید مقدار مگاپیکسل آن را حساب کنید. مثلا یک تصویر ۶۴۰ در ۴۸۰ پیکسلی، در مجموع ۳۰۷ هزار و ۲۰۰ پیکسل دارد.
برای آشنایی بیشتر با این دو مفهوم میتوانید پیکسل و مگاپیکسل چیست و چه تاثیری روی کیفیت تصاویر دارند؟ را ببینید.
من به دوربین چندمگاپیکسلی نیاز دارم؟
اینکه شما به دوربین چند مگاپیکسلی نیاز دارید به نحوهی استفاده شما از عکسها بستگی دارد. اگر قرار است عکس شما در ابعاد بزرگی چاپ شود، هرچه مگاپیکسل دوربین و در نهایت عکس شما بالاتر باشد بهتر است اما دوباره تاکید میکنیم که این عدد به معنای بالا بودن کیفیت خود عکس نیست.
در یک نرمافزار طراحی گرافیک مثل فتوشاپ هم شما تصویری که طراحی میکنید را با سایز و رزولوشن بالا میسازید تا در چاپ مشکلی نداشته باشد و در دنیای عکاسی هم به همین شکل شما باید مگاپیکسل را به عنوان یک فاکتور موثر در نظر داشته باشید.
اگر تصاویر را در کامپیوتر استفاده میکنید یا آن را در وبسایتهای مختلف به اشتراک میگذارید، دوربین ۸ مگاپیکسلی هم برای شما کافی است. ابعاد مانیتورها معمولا ۲۰۰۰ در ۱۰۰۰ پیکسل است، یعنی ۲ مگاپیکسل! مانیتورهای 4k هم ۱۲ مگاپیکسل هستند.
وقتی میخواهید تصاویر را چاپ کنید، باید تصاویری با ابعاد بزرگتر یا بهعبارتی مگاپیکسل بیشتر داشته باشید. اگر اندازهی عکس با ابعادی که میخواهید آن را چاپ کنید، برابر یا بیشتر نباشد، تصاویر شما واضح به نظر نمیرسند. در واقع مجبور میشوید تصویر کوچک را برای رسیدن به اندازهی مطلوب، بزرگتر کنید که باعث بزرگ شدن پیکسلها و در نتیجه افت کیفیت تصویر چاپشده میشود.
برای مثال، یکی از بهترین دوربینهای عکاسی دنیا، دوربین نیکون Z9 است و سنسور آن 45 مگاپیکسل است که عدد مناسب و در حد عالی است اما در همین حال گوشیهای موبایلی در بازار هستند که مگاپیکسل دوربینشان بسیار بالاتر است اما عکس و ویدیو آنها به هیچ وجه قابل مقایسه با این دوربین نیست.
چه زمانی به مگاپیکسلِ بیشتر نیاز داریم؟
تا اینجا متوجه شدیم که هر چقدر عدد مگاپیکسل دوربین بالاتر باشد، لزوما عکس باکیفیتتری نخواهیم داشت و کیفیت تصاویر به مشخصات دیگر دوربین هم بستگی دارد. اما همین عدد مگاپیکسل برای برخی از کاربریها ممکن است ضروری باشد. در ادامه به دو مورد اشاره میکنیم.
نیاز به ویراش و کراپ کردن تصویر
گاهی اوقات عکسهایی که ثبت میکنیم نیاز به ویرایش و بریدن بخشهایی از تصویر یا همان کراپ کردن دارند. با کراپ کردن عکسها، ابعاد آنها کوچکتر میشود و اگر بخواهید در همان ابعاد قبلی چاپ کنید، باید انتظار داشته باشید که کیفیت تصویر کاهش پیدا کند.
نیاز به چاپ در ابعاد بسیار بزرگ
اگر دوست دارید تصاویر خود را در ابعاد بسیار بزرگ مثل بیلبورد و تابلو چاپ کنید، بهتر است که تصویری با ابعاد بزرگتر یا همان مگاپیکسل بیشتر داشته باشید. در واقع مگاپیکسل بیشتر، مزیتی است که دست شما را برای ویرایش عکسها و چاپ در ابعاد بزرگتر باز میگذارد.
اما این فاکتور آن چیزی نیست که به خاطر آن تصمیم بگیرید دوربین خود را عوض کنید یا لزوما دنبال اعداد بزرگ برای آن باشید. همانطور که اشاره کردیم عوامل دیگری بر کیفیت تصاویر تاثیرگذار هستند که در ادامه میخوانید.
آیا داشتن دوربین با مگاپیکسل بیشتر، بهتر است؟
پاسخ این سوال هم مثبت است هم منفی.
چرا بهتر است؟
داشتن مگاپیکسل بیشتر به این معنا است که شما برای ویرایش و کراپ کردن تصاویر، آزادی عمل بیشتری دارید. همچنین میتوانید تصاویر خود را در ابعاد بزرگتری چاپ کنید. درواقع اگر فعالیت شما در زمینهی چاپ باشد، به دوربینی با مگاپیکسل بیشتر نیاز دارید. علاوهبر این، داشتن دوربین با مگاپیکسل بیشتر باعث میشود که جزییات بیشتر و واضحتری از تصاویر ثبت شود.
چرا ضرورتی ندارد؟
به 2 دلیل که در ادامه میخوانید، تاکید روی مگاپیکسل دوربین ضرورتی ندارد:
هزینه
دوربینهایی که مگاپیکسل بیشتری دارند معمولا گرانتر هستند. اگر محدودیت مالی داشته باشید، احتمالا مجبور به کاهش این عدد میشوید.
فایلهای بزرگتر
وقتی دوربین مگاپیکسل بیشتری دارد، تصاویری که با آن ثبت میکنید بزرگتر و حجیمتر هستند. هر چقدر فایلهای حجیمتری در دوربین داشته باشید:
- دوربین شما کندتر میشود.
- ظرفیت کارت حافظهی دوربین شما خیلی زود پر میشود.
- انتقال تصاویر به کامپیوتر، طولانیتر میشود.
- به حجم بیشتری ظرفیت برای نگهداری فایلهای خود نیاز دارید.
- برای ویرایش فایلهای بزرگتر در نرمافزارهای ویرایشگر تصویر، به حافظه بیشتری نیز دارید.
عوامل مهمتر تاثیرگذار در کیفیت دوربین
عوامل دیگری وجود دارند که بهمراتب نقش مهمتری در کیفیت تصاویر دوربین دارند و هنگام خرید دوربین باید به آنها توجه کرد. تمرکز بر این عوامل و هزینه کردن برای آنها، تاثیر بیشتری در نتیجهی نهایی کار دارد.
پرداخت هزینه برای تعداد پیکسلهایی که به آنها نیاز ندارید، هدر دادن پول است. بهتر است روی دوربینی با لنز با کیفیت بهتر، سنسور بزرگتر و پردازشگر تصویر بهینهتر سرمایهگذاری کنید.
همچنین باید در نظر بگیرید که پرینتر یا چاپگر شما تا چه حد میتواند جزئیات دقیق تصاویر را بازتولید کند. عکاسی یا اسکن تصاویر با وضوح بالا و ایجاد فایلهای تصویری بزرگ فایدهای ندارد مگر اینکه چاپگری داشته باشید که بتواند تمام جزئیات تصویر را بازتولید کند.
اندازه سنسور
اندازه سنسور دوربین، عامل اصلی تعیینکنندهی کیفیت تصویر است و هر چه محدودهی سنسور بزرگتر باشد، پتانسیل تولید تصاویر دیجیتال با کیفیت بالا، در دوربین بیشتر میشود.
سنسور دوربین میزان نوری را که برای ثبت تصویر یک منظره لازم است، دریافت میکند. این سنسور از میلیونها نقطهی حساس نوری تشکیل میشوند که به آن فوتوسایت (photosite) میگویند. این فتوسایتها تمام اطلاعاتی که از طریق لنز دریافت میشود را ثبت میکنند. به همین دلیل با بزرگتر شدن سنسور، اطلاعات و جزییات بیشتری ثبت میشود و عکس باکیفیتتری خواهید داشت.
درواقع در دو دوربین با مگاپیکسل یکسان، دوربینی که سنسور بزرگتر دارد، تصویری باکیفیتتر ارائه میدهد. چون ذرات دریافتکنندهی نور در این دوربینها، در سنسورهای بزرگتر، ابعاد بزرگتری دارند.
اندازه فوتوسایتها
مساحت سطح فتوسایتهای حسگر، تعداد فوتونهایی (ذرات نور) را مشخص میکند که میتواند جذب کند. هرچه فوتونهای بیشتری جذب شود، دوربین اطلاعات بیشتری را میتواند پردازش کند و تصویر، کمتر تحت تأثیر نویز پسزمینه تولید شده توسط همه دستگاههای الکترونیکی قرار میگیرد.
کیفیت لنز
اندازه و کیفیت لنز دوربین از عوامل دیگری است که بر کیفیت تصویر تأثیر میگذارد. قطعا یک لنز شیشهای کوچک و ارزان که ممکن است در یک دوربین دیجیتالی سطح ابتدایی پیدا کنید با لنزهای چند پوششی با کیفیت بالا که برای یک DSLR خریداری میکنید تفاوت زیادی دارد.
نکتهی دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد، نحوهی پردازش دادههای تصویر توسط پردازشگر تصویر دوربین است. در نتیجه ممکن است یک دوربین ده مگاپیکسلی از نظر پردازش، عملکرد ضعیفتری از یک دوربین ۶ مگاپیکسلی داشته باشد.
چه عواملی روی کیفیت دوربین گوشی تاثیرگذار است؟
کیفیت دوربینهای موبایل در سالهای اخیر افزایش پیدا کرده است و این دوربینها روزبهروز باکیفیتتر میشوند. عوامل متعددی روی کیفیت تصاویر دوربین گوشی تاثیرگذار است. در ادامه به این عوامل اشاره میکنیم که البته چندان تفاوتی با دوربینهای دیجیتال ندارد.
تعداد و اندازهی پیکسلها
مگاپیکسل شاید یکی از شناخته شدهترین مشخصات دوربین موبایل باشد. این مسئله احتمالاً به این دلیل است که بسیاری از مردم بر این باورند که دوربین گوشیهای هوشمندی که پیکسلهای بیشتری دارد، نسبت به دوربینهایی که پیکسلهای کمتری دارند، عکسهای بهتری میگیرد. اگرچه این مطلب تا حدی میتواند درست باشد ولی فاکتورهای مهم دیگری هم در کیفیت تصاویر نقش دارند.
سطح سنسور دوربین گوشیهای هوشمند دارای میلیونها فتوسایت برای جذب نور است که معمولاً به آن پیکسل میگویند. تعداد پیکسلها در یک عکس موبایل با تعداد فتوسایتهای (پیکسل) حسگر دوربین مطابقت دارد.
قبلا هم گفتیم که یک میلیون پیکسل در مجموع بهعنوان مگاپیکسل شناخته میشود. این بدان معناست که یک عکس موبایلی ۱۲ مگاپیکسلی با استفاده از حسگر دوربین گوشی که دارای ۱۲ میلیون فوتوسایت یا پیکسل است (مثلا ۴۰۰۰ پیکسل در ۳۰۰۰ پیکسل) گرفته شده است. تعداد کل مگاپیکسلهای یک دوربین بهعنوان وضوح یا رزولوشن شناخته میشود.
هرچه یک دوربین پیکسل بیشتری داشته باشد، وضوح بالاتری دارد؛ یعنی تصاویری که تولید میکند دارای جزئیات واضحتری هستند. این یک قابلیت عالی است، بهخصوص اگر میخواهید عکسهای ثبتشده با گوشی خود را با اندازهی بزرگ و بدون از دست دادن کیفیت تصویر به دلیل پیکسلی شدن، چاپ کنید.
با این حال، اندازهی پیکسلها هم به همان اندازه مهم است؛ چرا که پیکسلهای بزرگ روی سنسور میتوانند نور بیشتری نسبت به پیکسلهای کوچک جذب کنند. این ویژگی باعث میشود که عکسهای فوقالعادهای در شرایط کمنور داشته باشید.
مقاله مرتبط: مگاپیکسل دوربین عکاسی چیست؟ اهمیت و کاربرد آن
اندازهی سنسور
سنسور شاید مهمترین بخش هر دوربین دیجیتال باشد؛ چون مسئول ایجاد تصویر دیجیتال از نوری است که از فتوسایتهای خود دریافت میکند.
اندازهی سنسور در تعیین کیفیت دوربین گوشی هوشمند هم بسیار مهم است؛ چون تعیین میکند که چه تعداد فتوسایت میتوانند روی سنسور قرار بگیرند و چقدر میتوانند بزرگ باشند. هرچه پیکسلهای بیشتری را روی یک سنسور قرار دهید، اندازهی آنها کوچکتر میشود. این ویژگی به تصاویر وضوح بیشتری میدهد، اما ممکن است به دلیل نویز ایجاد شده در نور کم، نتیجهی چندان مطلوبی نداشته باشد.
از سوی دیگر، سنسورهای بزرگ میتوانند فتوسایتهای بزرگ را در خود جای دهند در نتیجه سنسور میتواند نور بیشتر مورد نیاز برای گرفتن تصاویر باکیفیت را در زمانی که شرایط نوری مطلوب نیست، جذب کند.
لنزها و کیفیت لنز
لنزها وظیفه جذب نور پراکندهی وارد شده به دوربین و تمرکز آن روی سنسور را بر عهده دارند.
تشخیص کیفیت لنز دوربین گوشی هوشمند دشوار است؛ زیرا نمیتوانید آن را ببینید یا لمس کنید. تنها راهی که میتوانید کیفیت لنز را بررسی کنید این است که خودتان عکسهای آزمایشی بگیرید یا آن را بهصورت آنلاین از سایتهای بررسی دوربین گوشی هوشمند جستجو کنید.
برخی از شرکتهای تولیدکنندهی گوشیهای هوشمند با تولیدکنندگان محبوب و معتبر لنز بهعنوان راهی برای افزایش اعتماد مصرفکننده به دوربینهایشان همکاری کردهاند. مثلا نوکیا سالها از اپتیکهای Carl Zeiss استفاده میکرد و هوآوی نیز از لنزهای Leica در دوربین گوشیهای خود استفاده میکند.
دیافراگم
حتما درمورد اهمیت نور در عکاسی با موبایل آگاه هستید. هر چیزی که تا به حال بررسی کردیم مربوط به جذب نور یا عبور دادن آن در دوربینها است. دیافراگم هم روزنهای است که نور از طریق آن وارد دوربین میشود.
دیافراگمِ یک لنز، با f-stop اندازهگیری و نشان داده میشود؛ به عنوان مثال: f/1.8 .
هرچه عدد f کمتر باشد دیافراگم عریضتر است. بنابراین، دیافراگم f/1.4 بازتر از دیافراگم f/2.2 است.
هرچه دیافراگم بازتر باشد، عکسهای گوشی شما بهتر میشوند؛ چون دوربینهای گوشیهای هوشمند به نور بیشتری برای تولید تصاویر مناسب نیاز دارند.
در لنزهای دوربینهای معمولی، دیافراگم قابل تنظیم است که به شما امکان میدهد میزان نور را تنظیم کنید. اما در گوشیهای هوشمند، دیافراگم ثابت است. البته برخی از گوشیهای هوشمند سامسونگ (سری گلکسی اس ۹ و اس ۱۰) دارای دیافراگم متغیر هستند.
بالاخره مگاپیکسل مهم است یا نه؟
همانطور که در این مقاله گفتیم مگاپیکسل فقط یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در دوربین است. هنگام خرید دوربین باید فاکتورهای مهمتری مثل اندازه سنسور و کیفیت لنز و… را هم بررسی کنیم.
به نظر شما علاوهبر مواردی که در این مقاله گفتیم، چه عوامل دیگری بر کیفیت تصاویر دوربین تاثیر دارد؟
سلام
بهترین دوربین دنیا چیزی نیست جز چشمی که داریم باهاش میبینیم!
که حدود 572 مگاپیکسل است!
سلام وقتتون بخیر بله درسته
سلام.
مرسی.
مطالب فوق العاده ای بود