آموزش تکنیک لنز معکوس برای عکاسی ماکرو

نحوه‌ی کار لنز معکوس برای عکاسی ماکرو

لنزهای معمولی که برای عکاسی ماکرو کاربرد ندارند برای یک تصویر کوچک و فوکوس شده از یک جسم بزرگ در فاصله‌ی دور و نزدیک روی سنسور یا فیلم دوربین طراحی شده‌اند. هرچقدر فاصله‌ی لنز تا سوژه کمتر شود، تصویر آن بزرگتر و بزرگتر خواهد شد و در یک نقطه‌ی خاص سوژه برای فوکوس درست خیلی نزدیک است. برای سوژه‌هایی که خیلی نزدیک هستند، با استفاده از تکنیک لنز معکوس عنصر انتهایی لنز به سمت سوژه قرار می‌گیرد و عنصر جلویی هم به سمت دوربین خواهد بود. در این شرایط یک تصویر بزرگنمایی شده از یک سوژه‌ی کوچک روی سنسور یا فیلم دوربین قرار خواهد گرفت.

این موضوع ممکن است به نظر خیلی پیچیده برسد اما اصلا اینطور نیست. به صورت کلی بهتر است بدانید که این تکنیک برای عکاسی ماکرو کاربرد دارد و خیلی به اینکه چرا و چطور کار می‌کند فکر نکنید. برای دوربین‌های DSLR یا بدون آینه شما می‌توانید لنزهایی با فاصله کانونی 50 میلیمتر یا کمتر را برای عکاسی ماکرو معکوس کنید. هرچقدر فاصله کانونی لنز کوتاه‌تر باشد، بزرگنمایی آن نیز بیشتر خواهد بود.

وسایل موردنیاز

برای استفاده از تکنیک لنز معکوس برای عکاسی ماکرو شما به یک حلقه‌ی مانت معکوس که به صورت اختصاصی برای سیستم مانت دوربین شما طراحی شده است نیاز خواهید شد. یک سمت این آداپتور یک مانت لنز دارد و در سمت دیگر آن هم یک رزوه فیلتر قرار گرفته است. قسمت مانت به مانت دوربین متصل خواهد شد و لنز معکوس نیز به سمت دیگر حلقه معکوس پیچ خواهد شد.

با استفاده از حلقه‌ی افزایشی و یا کاهشی می‌توانید هرگونه عدم سازگاری بین قطر رزوه آداپتور معکوس و یا لنز مورد استفاده را جبران کنید. به یاد داشته باشید که عنصر پشتی و تمامی اتصالات الکترونیکی و مکانیکی لنز در معرض ضربات و آسیب‌های احتمالی قرار خواهند گرفت. یک درپوش پشتی لنز که مرکز آن سوراخ شده است می‌تواند از لنز شما در برابر برخی از این آسیب‌ها محافظت کند و همچنین به عنوان یک هود لنز هم عمل خواهد کرد.

چه چیزهایی در اختیار دارید؟

از آنجایی که از حلقه‌ی فیلتر به جای مانت برای اتصال لنز به دوربین استفاده می‌کنید، لزوما به یک لنز اختصاصی برای مانت دوربین خودتان نیاز ندارید. این بدین معنی است که می‌توانید از لنزهای بسیار زیادی استفاده کنید. ممکن است از قبل لنزی داشته باشید که بتوانید از آن استفاده کنید. می‌توانید از هرگونه لنز پرایم و زومی که در محدوده‌ی لنزهای واید تا نرمال قرار دارد برای اجرای تکنیک لنز معکوس در عکاسی ماکرو استفاده کنید. شما می‌توانید برای تست سریع لنزهای خودتان آن‌ها را در مقابل ورودی بدنه‌ی دوربین خودتان قرار دهید و آن را به سمت هدف دلخواه بگیرید. در این شرایط خیلی به سوژه نزدیک خواهید شد بنابراین مراقب باشید که به آن برخورد نکنید. در صورتی که از لنز زوم استفاده می‌کنید سعی کنید فواصل کانونی مختلف را امتحان کنید و تاثیر آن‌ها را روی بزرگنمایی و پرسپکتیو لنز خودتان بررسی کنید. مراقب وینیت و یا تیره شدن لنز در گوشه های کادر تصویر باشید. باید دایره تصویر لنز به صورت کامل سنسور را بپوشاند. در غیر این صورت سعی کنید از یک اکستنشن تیوب در بین بدنه‌ی دوربین و لنز معکوس استفاده کنید.

[relatedpost post=”111420″]

کنترل لنز

برخی آداپتورهای مانت معکوس ارتباط بین لنز معکوس و دوربین را حفظ خواهند کرد. (آداپتورهایی که چنین قابلیتی دارند برای دوربین‌های DSLR کانن در دسترس هستند اما این فقط یک استثناء است. در ادامه‌ی مقاله بیشتر لنزها و دوربین‌هایی را مدنظر قرار خواهیم که توانایی تبادل اطلاعات را ندارند.

بدون توانایی کنترل لنز از طریق بدنه‌ی دوربین، شما باید توانایی این را داشته باشید که دیافراگم لنز را روی خود لنز کنترل کنید. این بدین معنی است که باید از لنزهایی استفاده کنید که دارای حلقه‌ی تنظیم دیافراگم هستند. لنزهایی که توانایی فوکوس دستی را دارند گزینه‌ی خیلی خوبی برای این کار هستند اما برخی لنزهای اتوفوکوس (مخصوصا) مدل‌های قدیمی حلقه‌ی تنظیم دیافراگم هم دارند. با اینکه استفاده از لنزهایی که دارای حلقه‌ی دیافراگم هستند خیلی آسان‌تر است می‌توانید از لنزهایی هم که دارای زبانه کنترل دیافراگم هستند نیز استفاده کنید. این زبانه یک اتصال مکانیکی بین دیافراگم لنز و مکانیسم کنترل دیافراگم دوربین است.

با جابجا کردن این زبانه به صورت دستی شما می‌توانید دیافراگم را باز و بسته کنید. این زبانه ها معمولا فنری هستند تا در زمانی که از آن‌ها استفاده نمی‌شود دیافراگم روی کمترین مقدار ممکن قرار بگیرد اما در صورتی که به آرامی چیزی مثل یک تکه از گوش پاک کن را کنار آن قرار دهید، می‌توانید دیافراگم را باز نگه دارید. با وجود اینکه این روش به اندازه‌ی یک حلقه‌ی دیافراگم واقعی دقیق نیست و تکرارپذیر نیست اما کمی انعطاف‌پذیری بیشتری در اختیار شما قرار می‌دهد.

لنز پرایم یا زوم

می‌توانید از هر دو نوع استفاده کنید. لنزهای پرایم و یا لنزهای فیکس معمولا کیفیت تصویر بهتری دارند اما با استفاده از یک لنز زوم به محدوده‌ای از مقادیر بزرگنمایی مختلف دسترسی خواهید داشت. این مقدار انعطاف‌پذیری بیشتر در صورتی که قصد دارید از سوژه‌هایی با ابعاد مختلف عکاسی کنید کاربرد خواهد داشت. زوم کردن از یک فاصله کانونی کوتاه به سمت یک فاصله کانونی طولانی باعث خواهد شد اجزا بیشتری از صحنه را داخل عکس خودتان داشته باشید. این موضوع به خاطر تفاوت لنز معکوس و لنز معمولی است. شما می‌توانید لنز کیت 18-55 خودتان را به یک لنز زوم سوپر ماکرو تبدیل کنید و چهار برابر بزرگنمایی بیشتر در اختیار داشته باشید. لنزهای کیت قدیمی مثل 28-80 و 35-70 نیز برای اجرای تکنیک لنز معکوس در عکاسی ماکرو کاربرد دارند. در صورتی که قصد عکاسی با لنزهای پرایم را دارید، لنزهایی که دیافراگم باز دارند برای عکاسی معکوس مناسب نیستند. برای مثال لنزهای پرایم 50 میلیمتر f/1.7، f/1.8 یا f/2 عملکرد بهتری نسبت به لنزهای f/1.4 دارند.

چه چیزهایی را از دست می‌دهید؟

از آنجایی که این کار فقط برای عکاسی در فواصل خیلی نزدیک کاربرد دارد، شما توانایی فوکوس روی بی‌نهایت را از دست خواهید داد. زمانی که با این تکنیک به عکاسی ماکرو می‌پردازید ممکن است توانایی عکاسی سریع در فواصل معمولی را از دست بدهید. در صورتی هم که از آداپتورهای معکوسی که ارتباطات را حفظ می‌کنند (مثل نمونه ذکر شده برای دوربین‌های DSLR سری EOS کانن) استفاده نمی‌کنید، باید قابلیت‌هایی مثل اتوفوکوس، توانایی کنترل دیافراگم با استفاده از دوربین و داده‌های EXIF مربوط به فاصله کانونی و دیافراگم لنز را فراموش کنید.

شما همچنین دیافراگم خودکار را هم از دست خواهید داد؛ ممکن است از یک لنز 50mm f/2 استفاده کنید اما در صورتی که آن را معکوس کنید دیافراگم روی f/8 قرار خواهد گرفت و شما عکس خودتان را با دیافراگم f/8 ثبت خواهید کرد. هرچقدر مقدار بزرگنمایی لنزهایی که فاصله کانونی کوتاه‌تری دارند بیشتر باشد، عمق میدان لنز هم کمتر خواهد بود. در عکاسی ماکرو بیشتر از فوکوس دستی استفاده می‌شود اما به جای استفاده از حلقه فوکوس، این کار با جلو و عقب بردن تمام لنز و دوربین انجام خواهد شد. مراقب باشید با سوژه برخورد نکنید زیرا فاصله‌ی شما با سوژه خیلی زیاد است.

یکی دیگر از مشکلات تکنیک لنز معکوس در عکاسی ماکرو از دست رفتن فاصله‌ی کار کردن است. فاصله‌ی کار کردن به فاصله‌ی واقعی بین سوژه و عنصر جلویی لنز گفته می‌شود. این فاصله همیشه کوتاه‌تر از فاصله‌ی فوکوس است که نسبت به صفحه‌ی سنسور یا فیلم اندازه‌گیری می‌شود. کاهش فاصله‌ی فوکوس به این معنی است که فضای کافی برای نورپردازی هم کاهش خواهد یافت. البته این در حالی است که به خاطر فاصله‌ی نزدیک با سوژه، آن را نترسانده باشید. همچنین به احتمال زیاد تا حدودی قابلیت‌های اتوماتیک فلاش را هم از دست خواهید داد و به همین دلیل ممکن است به یک فلاش با تنظیمات دستی نیاز داشته باشید.

[relatedpost post=”124425″]

چه چیزهایی به دست خواهید آورد؟

با توجه به چیزهای خیلی زیادی که برای عکاسی با تکنیک لنز معکوس از دست خواهید داد ممکن است از خودتان بپرسید که این تکنیک چه مزایایی برای شما دارد. در صورتی که بتوانید سختی‌های یک لنز معکوس را تحمل کنید، مطمئنا نتایج خیلی خوبی به دست خواهید آورد. در صورتی که بتوانید از لنزهایی هم که در حال حاضر دارید استفاده کنید، خیلی بهتر است. لنز معکوس برای هر کسی و هر سوژه‌ای کاربرد ندارد اما روش دیگری برای انجام کارها را در اختیار شما قرار خواهد داد.

چیزهای دیگری که می‌توانید امتحان کنید

تکنیک لنز معکوس امکان استفاده از لنزهای مختلفی را در اختیار شما قرار می‌دهد. لنز معکوس را می‌توانید با تجهیزات و لنزهای دیگر هم امتحان کنید تا یک کیت ماکرو منعطف و سازگار داشته باشید. استفاده از اکستنشن تیوب، Bellows یا تله کانورتر بین دوربین و لنز معکوس بزرگنمایی خیلی بیشتری در اختیار شما قرار خواهد داد. در این روش حلقه معکوس به جای اینکه به صورت مستقیم روی دوربین نصب شود روی اکستنشن تیوب، تله کانورتر یا Bellows نصب می‌شود.

کیفیت تله کانورترها می‌تواند متفاوت باشد. در صورتی که قصد دارید از این وسیله استفاده کنید مطمئن شوید قبل از خرید موارد مختلف را تست می‌کنید تا بهترین گزینه‌ی ممکن را تهیه کنید. در صورتی که تله کانورتر نتواند نتایج بهتری را بدون جزئیات بیشتر به شما بدهد، استفاده از آن هیچگونه توجیهی ندارد. همچنین به یاد داشته باشید که هرکدام از این وسایل به نور بیشتری نیاز دارند و برای استفاده از Bellows نیز معمولا به سه پایه نیاز دارید.

[relatedpost post=”145281″]

تغییر کاربرد لنزهای دیگر

من یکبار از یک لنز سینمایی که برای یک دوربین فیلمبرداری 8 میلیمتری ساخته شده بود برای عکاسی ماکرو استفاده کردم. برای این کار از یک درپوش دوربین که وسط آن سوراخ شده بود استفاده کردم تا بتوانم لنز را روی دوربین خودم نصب کنم. من معمولا از این لنز به همراه اکستنشن تیوب استفاده می‌کنم تا مقدار بزرگنمایی خیلی بیشتری داشته باشم.

استفاده از آن خیلی سخت است اما با استفاده از آن به نتایج خیلی خوبی دست یافته‌ام که بدون آن ممکن نبوده است. ابعاد کوچک این لنز به من این امکان را می‌دهد که در فضاهای بسته‌ای که استفاده از لنزهای بزرگتر ممکن نیست عکاسی کنم. همچنین بدنه‌ی کوچک‌تر آن فضای بیشتری را برای نورپردازی فراهم می‌کند. این امکان نیز وجود دارد که به دلیل ابعاد کوچک‌تر این لنز حشرات خیلی کوچک کمتر احساس ترس کنند.

لنزهای Enlarger مربوط به دستگاه های آگراندیسمان هم که روی اکستنشن تیوب نصب شده‌اند عملکرد خوبی برای عکاسی ماکرو دارند و امروزه دقیقا برای این هدف مورد استفاده قرار می‌گیرند. هر دو لنز سینمایی 8 میلیمتر و 16 میلیمتر و همینطور لنزهای بزرگنمایی کننده امروزه خیلی کاربرد اصلی خودشان را ندارند. شما می‌توانید این لنزها را با قیمت خیلی کمی تهیه کنید و از آن‌ها برای عکاسی ماکرو استفاده کنید.

[relatedpost post=”124823″]

تکنیک لنز معکوس

با وجود تمام هشدارها و اخطارهایی که در این مقاله به آن‌ها اشاره شد و احتمالا خیلی از آن‌ها را نیز فراموش کرده‌ام ممکن است به نظر برسد که استفاده از این لنزها خیلی سخت و محدودکننده است. برخی اوقات این موضوع حقیقت دارد اما ارزش یکبار امتحان کردن را دارد. با اینکه این روش به اندازه‌ی استفاده از لنزهای ماکروی واقعی راحت نیست اما تکنیک لنز معکوس در عکاسی ماکرو ممکن است امکاناتی را در اختیار شما قرار دهد که با لنزهای ماکرو معمولی ندارید.

برخی اوقات با این لنزها عکس‌هایی می‌گیرید که بدون آن‌ها ممکن نیست. شما ممکن است برای اینکه این تکنیک هزینه‌ی خیلی کمی دارد از آن استفاده کنید اما بعدا ممکن است به خاطر آنکه خیلی لذت بخش است دوباره به آن برگردید.