شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با دیدن عکس های از آسمان یا رودخانه های ابریشم گونه تحت تاثیر قرار گرفته باشید. حتی ممکن است خواسته باشید عکس هایی مشابه آن ها بگیرید اما نتیجه حاصله مطلوب نبوده باشد. در واقع این نوع عکس ها با استفاده از فیلترهای ND تهیه شده اند.
فیلترهای چگالی خنثی ( Neutral Density) که بطور خلاصه فیلترهای ND نامیده می شوند فیلترهایی برای کاهش نور ورودی به دوربین هستند. به کمک فیلتر ND می توانید سرعت شاتر را کاهش داده یا تصاویری با عمق میدان کم ایجاد کنید.
از نظر شکل ظاهری، فیلترهای ND در دو نوع مدور و چهار ضلعی ساخته می شوند. فیلترهای مدور را می توانید مانند سایر فیلترها بر روی دهانه ورودی لنز قرار دهید. هنگام تهیه این نوع فیلتر به اندازه مناسب دهانه لنز توجه نمایید.
از فیلترهای چهار ضلعی معمولاً بر روی لنزهای سوپر واید که امکان نصب فیلتر را بطور مستقیم ندارند استفاده می شود. این فیلترها را بایستی با نگه دارنده مخصوص فیلتر استفاده کنید.
عامل دیگری که در انتخاب فیلترهای ND مهم است میزان کاهش نور فیلتر است. حتماً عباراتی مانند 1 استاپ، 2 استاپ و غیره را شنیده باشید. این اصطلاح بیانگر میزان کاهش سرعت شاتر می باشد. بعنوان مثال 1 استاپ فیلتر ND امکان کاهش 2 برابر سرعت شاتر را فراهم می کند.
برای میزان کاهش نور، برخی سازندگان از اصطلاحات دیگر نیز مانند چگالی اپتیکی یا ضریب فیلتر نیز استفاده می کنند. به کمک جدول زیر می توانید این اصطلاحات را با هم مقایسه نمایید :
همچنین برای محاسبه زمان نوردهی هنگام استفاده از فیلترهای ND از جدول زیر استفاده کنید :
از انواع دیگر فیلترهای ND می توان به فیلتر ND تدریجی (Graduated) یا بطور اختصار فیلترهای GND اشاره نمود. برخلاف فیلتر ND معمولی، میزان کاهش نور در فیلترهای GND بطور یکنواخت و در سرتاسر فیلتر نیست بلکه قسمتی از فیلتر وظیفه کاهش نور را بر عهده دارد. از فیلترهای GND بیشتر در عکاسی از مناظر و طبیعت جایی که میزان نور آسمان بیشتر از زمین است استفاده می شود.
در عکس زیر تاثیر استفاده از فیلتر ND تدریجی بخوبی مشخص است. همانطور که مشاهده می کنید به کمک فیلتر GND فقط میزان نور در قسمت بالایی تصویر(آسمان) کاهش یافته و قسمت پایین عکس بدون تغییر در میزان نور ثبت شده است.
فیلترهای ND را می توانید به تنهایی یا در ترکیب با فیلترهای UV استفاده کنید. از آنجایی که به همراه داشتن چندین فیلتر ND آسان نبوده و مقرون به صرفه نیز نمی باشد می توانید از فیلتر ND متغیر نیز استفاده کنید.
همان گونه که از نام این فیلترها مشخص است میزان کاهش نور این فیلترها ثابت نبوده و با چرخاندن حلقه مدرج می توانید میزان تیرگی فیلتر را تغییر دهید.
البته این فیلترها گران قیمت بوده و کار با آن ها نیز کمی مشکل است و به اصلاحات و ویرایش نور و رنگ عکس ها پس از عکسبرداری و به کمک نرم افزار نیاز خواهید داشت.
امروزه عکاسان طبیعت برای ثبت لحظات خارق العاده و چشم نواز بطور گسترده از فیلترهای ND استفاده می کنند. اگر به عکاسی طبیعت علاقه مند هستید استفاده از فیلتر ND را فراموش نکنید.