در صورتی که نحوهی فوکوس صحیح را به خوبی یاد بگیرید، هیچ نیازی به استفاده از این راهکارها نخواهید داشت و میتوانید تصاویر خیلی بهتری را به مشتریان خودتان تحویل دهید. به زبان ساده فوکوس دقیق به تصاویر واضحتر منجر خواهد شد و این دقیقا چیزی است که خیلی از افراد به دنبال آن هستند. ممکن است برخیها عقیده داشته باشند که این تاری تصویر باعث میشود عکس نهایی خلاقانهتر به نظر برسد. اما اینکه عکس شما به صورت عمدی تار شده باشد با اینکه تمامی عکسهای شما فقط به خاطر اینکه فوکوس کردن را بلد نیستید تار شده باشند خیلی فرق دارد. پس از اینکه روش فوکوس صحیح را یاد گرفتید، میتوانید تصمیم بگیرید که آیا لازم است عکسهای خودتان را تار کنید یا نه! در این مقاله تمامی اطلاعات مورد نیاز دربارهی حالت های اتوفوکوس در دوربینهای DSLR مدرن را یاد خواهیم گرفت. از آنجایی که عملکرد اتوفوکوس به نوع دوربین و مدل آن بستگی دارد، در این مقاله نمیتوانیم تمامی حالتهای اتوفوکوس موجود را پوشش دهیم؛ به همین خاطر چند مثال ساده را بررسی خواهیم کرد. از آنجایی که خود من کاربر نیکون هستم، کمی بیشتر روی DSLRهای نیکون تمرکز خواهم کرد. همچنین لازم به ذکر است که این مقاله برای کاربرهای DSLR حرفهایتر است و هر کدام از حالتهای مورد بحث را با جزئیات کامل بررسی خواهیم کرد.
1) نحوهی کار سیستم اتوفوکوس دوربین
موضوع جالب در مورد دوربینهای دیجیتالی امروزی این است که مثل گذشته و روزهای اولی که دوربینهای آنالوگ به بازار آمده بودند، دیگر نیازی نیست که به صورت دستی فوکوس کنید. در دنیای عکاسی دیجیتال، اشتباه کردن در این مورد قابل قبولتر است زیرا برخلاف فیلم آنالوگ، شما میتوانید بلافاصله نتایج به دست آمده را مشاهده کنید و به سادگی تنظیمات دوربین را تغییر دهید و بدون نگرانی بابت هزینههای مربوط به فیلم، چندین عکس مختلف بگیرید. در طول دههی گذشته سیستمهای اتوفوکوس بهتر و بهتر شدهاند و حتی ارزانترین دوربینهای DSLR هم از سیستمهای اتوفوکوس پیچیده استفاده میکنند. ممکن است از خودتان بپرسید که سیستمهای اتوفوکوس مدرن چطور کار میکنند؟ اجازه دهید چند مورد ابتدایی را بررسی کنیم:
1.1) اتوفوکوس فعال و غیرفعال (Active و Passive)
به صورت کلی دو نوع سیستم اتوفوکوس وجود دارد: فعال و غیرفعال. سیستمهای اتوفوکوس فعال با شلیک یک پرتوی قرمز به سمت سوژه و سپس بازگشت آن پرتو به سمت دوربین برای محاسبهی فاصلهی دوربین تا سوژه استفاده میکنند. پس از اینکه دوربین متوجه فاصلهی خودش تا سوژه شد، به لنز دستور میدهد که فوکوس را براساس این دادهها تنظیم کند. نکتهی جالب در مورد سیستم اتوفوکوس فعال این است که میتوانید از آن در محیطهایی که نور خیلی ضعیفی دارد و اتوفوکوس غیرفعال کار نمیکند استفاده کنید. اما نقطه ضعف آن این است که فقط میتوانید از آن برای سوژههای ثابت و غیرمتحرک استفاده کنید و فقط برای فواصل کوتاه بین 4 تا 6 متر کاربرد دارد. اکثر اسپیدلایتهای نیکون و کانن که دستیار اتوفوکوس دارند، از سیستم فعال استفاده میکنند.
[relatedpost post=”160879″]
در طرف مقابل ما سیستم اتوفوکوس غیرفعال (Passive) را داریم که نحوهی کار آن کاملا متفاوت است. این سیستم به جای تکیه کردن روی پرتوی قرمز برای کشف فاصلهی سوژه تا دوربین یا از سنسورهای پیشرفته برای تشخیص کنتراست در نوری که به دوربین وارد میشود استفاده میکند (تشخیص فاز) و یا با استفاده از خود سنسور دوربین کنتراست تصویر را تشخیص میدهد (تشخیص کنتراست). اما ممکن است از خودتان بپرسید که «تشخیص کنتراست» به چه معنی است؟ به زبان ساده این بدین معنی است که دوربین به دنبال وضوح در سطح عکس شما میگردد. در صورتی که تصویر تار باشد، سیستم اتوفوکوس به اندازهای فوکوس لنز را تنظیم خواهد کرد که به کنتراست یا وضوح برسد. به همین خاطر باید کنتراست کافی داخل فریم شما وجود داشته باشد تا سیستم اتوفوکوس بتواند فوکوس تصویر شما را تنظیم کند. در زمان عکاسی از سطوحی که یک رنگ ثابت دارند، مثل دیوارهای سفید ممکن است دوربین نتواند به درستی فوکوس کند. در این مواقع شما باید یک عنصر لبهدار (کنتراست) که از پس زمینه قابل تمایز است را در اختیار دوربین قرار دهید تا بتواند عمل فوکوس را انجام دهد.
لازم به ذکر است که اگر جلوی دوربین شما یک لامپ «دستیار فوکوس» قرار داشته باشد، این لامپ مربوط به سیستم فوکوس فعال نیست. تنها وظیفهی این لامپ این است که مثل یک چراغ قوه به سوژهی شما نور میتاباند و دوربین هنوز هم از سیستم فوکوس غیرفعال استفاده میکند.
اکثر دوربینهای دیجیتالی مثل دوربینهای Point And Shoot، دوربینهای ویدیویی و… اغلب اوقات از روش اتوفوکوس تشخیص کنتراست برای به دست آوردن فوکوس استفاده میکنند ولی خیلی از دوربینهای DSLR از هر دو روش تشخیص فاز و تشخیص کنتراست استفاده میکنند. از آنجایی که در متد تشخیص کنتراست نور باید به سنسور برسد، باید آینهی دوربین برداشته شود تا امکان استفاده از متد تشخیص کنتراست وجود داشته باشد و به همین خاطر اتوفوکوس تشخیص کنتراست در دوربینهای DSLR فقط در حالت Live View انجام خواهد شد. اتوفوکوس تشخیص فاز برای ردیابی سوژههای متحرک کاربرد دارد ولی سیستم تشخیص کنتراست بهترین عملکرد را برای سوژههای ثابت دارد.
اغلب اوقات و به خصوص در محیطهای کم نور یا چالش برانگیز، سیستم تشخیص کنتراست دقت بیشتری نسبت به سیستم تشخیص فاز دارد. نکتهی جالب در مورد سیستم تشخیص کنتراست این است که میتوانید از تمامی قسمتهای سنسور (حتی قسمتهای خیلی نزدیک به گوشه) هم برای دسترسی به فوکوس استفاده کنید اما در سیستم تشخیص فاز فقط میتوانید یک یا چند نقطهی فوکوس روی سنسور را انتخاب کنید. مشکل سیستم تشخیص کنتراست در دوربینهای DSLR هم این است که در حال حاضر این سیستم خیلی کند است. مطمئنا در آینده تولید کنندهها این مشکل را هم برطرف خواهند کرد زیرا سرعت اتوفوکوس در دوربینهای مدرن، روز به روز از اهمیت خیلی بیشتری برخوردار خواهد بود و برخی دوربینهای بدون آینه همین حالا هم سیستمهای فوکوس تشخیص کنتراست خیلی سریعی دارند. دوربینهای بدون آینه رده بالای مدرن هر دو سیستم اتوفوکوس را با هم ترکیب کردهاند و از سیستم تشخیص فاز خیلی سریع در نور خوب و سیستم تشخیص کنتراست کندتر در شرایط کم نور استفاده میکنند. حتی برخی تولید کنندهها به روشهایی دست یافتهاند که میتوانند پیکسلهای تشخیص فاز را به صورت مستقیم داخل سنسور دوربین تعبیه کنند که باعث بهبود کیفیت اتوفوکوس تشخیص فاز در مقابل سیستمهای تشخیص فاز سنتی موجود در دوربینهای DSLR خواهد شد.
البته خیلی نگران حفظ کردن این اطلاعات نباشید. اطلاعات فنی ارائه شده در این مقاله فقط برای درک عملکرد سیستم اتوفوکوس است. فقط کافی است به یاد داشته باشید که رفتار پیشفرض اتوفوکوس به نوری که از لنز عبور میکند و حالت فوکوس انتخاب شده توسط شما بستگی دارد.
1.2) نقاط فوکوس
نقاط فوکوس مربعهای توخالی و یا نقاطی هستند که روی منظرهیاب میبینید. تولیدکنندهها معمولا با استفاده از سیستمهای اتوفوکوس مختلف، دوربینهای سطح مبتدی را از دوربینهای حرفهای متمایز میکنند. عموما دوربینهای مبتدی سیستم فوکوس خودکار سادهتری دارند و نقاط فوکوس روی آن نیز کمتر است. در عین حال دوربینهای حرفهای سیستمهای اتوفوکوس پیچیده و به شدت قابل تنظیمی دارند. این نقاط فوکوس بخشی از سیستم تشخیص فاز هستند و هر کدام از این نقاط میتوانند برای تشخیص کنتراست توسط دوربین مورد استفاده قرار بگیرند. این نقاط فوکوس به صورت عمدی روی بخشهای خاصی از فریم قرار گرفتهاند و تعداد و نوع قرارگیری آنها علاوه بر اینکه بسته به تولیدکننده متفاوت است، ممکن است حتی بسته به مدل دوربین هم متفاوت باشد. در عکس زیر دو نوع سیستم اتوفوکوس مختلف با تعداد نقاط فوکوس و چیدمان متفاوت را مشاهده میکنید:
همانطور که مشاهده میکنید نیکون D5000 مجموعا 11 و نیکون D300s مجموعا 51 نقطهی اتوفوکوس را در خود جای داده است. ممکن است بپرسید که آیا تعداد نقاط فوکوس مهم است؟ مطمئنا بله؛ در صورت داشتن تعداد نقاط فوکوس بیشتر علاوه بر اینکه در زمان ترکیببندی عکس نقاط بیشتری در اختیار شما قرار دارد و میتوانید دقیقا روی بخش خاصی از تصویر فوکوس کنید بلکه سیستم اتوفوکوس دوربین میتواند از نقاط اتوفوکوس مختلف برای ردیابی سوژه استفاده کند. البته فقط تعداد نقاط فوکوس نیست که مهم است بلکه نوع این نقاط نیز از اهمیت خیلی بالایی برخوردار است.
1.3) نوع نقاط فوکوس
اکنون اجازه دهید در مورد انواع مختلف نقاط اتوفوکوس صحبت کنیم. همانطور که اشاره شد، در سیستمهای اتوفوکوس، تعداد نقاط فوکوس تنها فاکتور مهم نیست و نوع این نقاط نیز برای رسیدن به نتایج دقیق خیلی مهم است.
به صورت کلی دو نوع نقطهی سنسور اتوفوکوس وجود دارد: عمودی و Cross-Type. سنسورهای عمودی تک بعدی هستند و فقط در خطوط عمودی میتوانند کنتراست را تشخیص دهند. سنسورهای کراس-تایپ دوبعدی هستند و هم در خطوط افقی و خطوط عمودی میتوانند کنتراست را تشخیص دهند و همین موضوع نیز باعث شده است که این سنسورها دقیقتر از سنسورهای عمودی باشند. این بدین معنی است که هرچقدر تعداد نقاط Cross-Point سنسور اتوفوکوس شما بیشتر باشد، اتوفوکوس دوربین نیز دقیقتر و بهتر خواهد بود. به همین خاطر است که زمان معرفی دوربینهای جدید معمولا گفته میشود «این دوربین n عدد نقطهی اتوفوکوس و n عدد سنسور Cross-Type دارد. تولیدکنندهها با افتخار تعداد نقاط فوکوس و تعداد نقاط Cross-Type را اعلام میکنند.
زمانی که میخواهید یک دوربین جدید تهیه کنید، علاوه بر مجموع تعداد نقاط اتوفوکوس به تعداد سنسورهای Cross-Type نیز دقت کنید زیرا این دو مورد، به خصوص در صورتی که میخواهید به عکاسی از سوژههای پر سرعت مثل حیات وحش یا ورزشکارها بپردازید از اهمیت خیلی بالایی برخوردار هستند.
1.4) دیگر فاکتورهای موثر روی عملکرد اتوفوکوس
همانطور که دیدید هم تعداد نقاط فوکوس و هم نوع آنها خیلی مهم هستند اما به جز این دو فاکتور، فاکتورهای دیگری هم هستند که برای دستیابی به نتایج دقیق خیلی موثر هستند. کیفیت و مقدار نور موجود نیز فاکتور مهم دیگری است که میتواند عملکرد اتوفوکوس را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. احتمالا تابحال متوجه شدهاید که سیستم اتوفوکوس شما در نور روز و زیر نور خورشید عملکرد خیلی خوبی دارد و در نور ضعیف و فضاهای داخلی با مشکل مواجه خواهد شد. دلیل این امر این است که در نور کم تشخیص کنتراست برای دوربین شما خیلی سختتر است. در صورتی که به یاد داشته باشید، در ابتدای مقاله گفته شد که اتوفوکوس منفعل به شدت روی نوری که از میان لنز عبور میکند تکیه دارد و به همین خاطر در صورتی که کیفیت نور ضعیف باشد، عملکرد اتوفوکوس نیز ضعیف خواهد بود.
وضعیت لنز، کیفیت آن و ماکزیمم دیافراگم آن نیز فاکتورهای مهم دیگری هستند که روی عملکرد اتوفوکوس تاثیر گذار هستند. در صورتی که یک لنز قدیمی با مشکلات فیزیکی متعدد مثل کثیفی، جرم گرفتگی، گرد و غبار و یا مشکلاتی مثل Back-Focus/Front-Focus دارید، مطمئنا عملکرد فوکوس خودکار دوربین هم به شدت تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
[relatedpost post=”162460″]
برای مثال لنزهای حرفهای که ماکزیمم دیافراگم آنها f/2.8 است عملکرد خیلی سریعتری نسبت به لنزهای f/5.6 از لحاظ فوکوس خودکار دارند. دیافراگم f/2.8 نقطهی مناسب برای سیستمهای اتوفوکوس است زیرا دیافراگم لنز نه خیلی بسته و نه خیلی باز است. لنزهای پرایم f/1.4 معمولا از لنزهای f/2.8 کندتر هستند زیرا برای رسیدن به فوکوس دقیق باید عناصر لنز را خیلی بیشتر بچرخانید. در دیافراگمهای خیلی بازی مثل این مورد دقت موضوع خیلی مهمی است زیرا عمق میدان خیلی کم است. به لحاظ ایدهآل برای داشتن بهترین عملکرد اتوفوکوس دیافراگم لنز باید چیزی بین f/2 تا f/2.8 باشد.
دیافراگمهای کوچکتری مثل f/5.6 بدین معنی هستند که نور خیلی کمتری از میان لنز عبور خواهد کرد و به همین خاطر عمل اتوفوکوس خیلی سختتر خواهد بود. بنابراین دیافراگمهای بازتر به جز دیافراگم خیلی سریع f1/4 لنزهای پرایم برای فوکوس خودکار موثرتر هستند. همچنین لازم به ذکر است که خیلی از دوربینهای دیجیتالی امروزی فقط وقتی که دیافراگم لنز کاملا باز باشد عمل فوکوس را انجام میدهد. به همین خاطر وقتی دیافراگمهای خیلی بازی مثل f/16 را انتخاب میکنید، فقط وقتی که اقدام به گرفتن عکس میکنید دیافراگم تغییر خواهد کرد.
در نهایت کیفیت کلی و قدرت سیستم اتوفوکوس دوربین نیز فاکتور خیلی مهمی است. برای مثال دوربین رده بالای کانن 1D Mark III که برای عکاسهای ورزشی و حیات وحش طراحی شده است در زمان عرضه مشکلات مربوط به فوکوس خیلی زیادی داشت و مدتی طول کشید که کانن با عرضهی آپدیت نرمافزاری عملکرد اتوفوکوس را بهبود ببخشید و همین موضوع باعث ناراحتی و عصبانیت عکاسهای حرفهای شد. خیلی از این عکاسها فقط به دلیل این مشکل برند خودشان را عوض کردند و به دوربینهای نیکون روی آوردند. این دوربین قابلیتهای اتوفوکوس خیلی زیادی داشت اما تحت شرایط خاصی سیستم فوکوس خودکار عمل نمیکرد. در صورتی که به دنبال بهترین سیستم اتوفوکوس در DSLRهای مدرن و به خصوص برای عکاسی حیات وحش و ورزشی هستید، نیکون و کانن پیشرفتهترین و قویترین سیستمهای اتوفوکوس را ارائه میدهند.
2) حالت های فوکوس دوربینهای DSLR
امروزه اکثر دوربینهای DSLR حالت های اتوفوکوس مختلفی را برای شرایط مختلف در اختیار شما قرار میدهند. عکاسی پرتره از فردی که ثابت ایستاده است تفاوت خیلی زیادی با عکاسی از یک فرد در حال دویدن یا پرندهی ثابت دارد. زمان عکاسی از سوژههای ثابت معمولا یکبار عمل فوکوس را انجام خواهید داد و عکس مورد نظر خودتان را ثبت میکنید. در صورتی هم که سوژه حرکت کند، دوباره عمل فوکوس را انجام خواهید داد و یک عکس دیگر ثبت میکنید. اما در صورتی که سوژهی شما همیشه در حال حرکت باشد باید به صورت خودکار فوکوس همیشه دوباره تنظیم شود. خبر خوب اینکه دوربین dslr شما به صورت پیشفرض توانایی مدیریت چنین شرایط را دارد. در ادامه این حالت های فوکوس را با جزئیات کامل بررسی خواهیم کرد.
2.1) حالت فوکوس تک منطقهای
حالت فوکوس تک منطقهای که با عبارت «AF-S» در دوربینهای نیکون و One Shot AF در دنیای کانن شناخته میشود سادهترین روش برای دستیابی به فوکوس است. در این حالت شما یک نقطه فوکوس را انتخاب میکنید و دوربین فقط در این نقطه به دنبال کنتراست میگردد. زمانی که شما کلید شاتر یا کلید اختصاصی اتوفوکوس را فشار میدهید، دوربین فوکوس را قفل میکند و در صورتی که سوژه حرکت کند، حتی در صورتی که دوباره کلید شاتر را تا نیمه فشار دهید هم دوباره عمل فوکوس انجام نخواهد شد. از این رو فوکوس به صورت قفل شده باقی خواهد ماند. معمولا در حالت فوکوس تک نقطهای برای اینکه بتوانید عکس بگیرید باید فوکوس قفل شود و در غیر این صورت امکان عکاسی به شما داده نخواهد شد. در صورتی که فوکوس انجام نشود و یا سوژه حرکت کند، فشار دادن کلید شاتر هیچ نتیجهای نخواهد داشت (به دلیل خطای فوکوس). البته برخی دوربینها به شما این امکان را میدهند که این رفتار را تغییر دهید. برای مثال در دوربین Nikon D810 شما میتوانید گزینهی AF-S Priority Selection را در منوی اتوفوکوس روی Release تنظیم کنید. با این کار حتی در صورتی که فوکوس هم انجام نشده باشد، میتوانید عکاسی کنید.
چند نکته در مورد حالت اتوفوکوس AF-S: در صورتی که از یک اسپیدلایت اکسترنال که دارای پرتوی قرمز AF-Assist است استفاده میکنید باید در حالت AF-S قرار داشته باشید تا بتوانید از این قابلیت بهره ببرید. همین موضوع در مورد لامپ AF-Assist جلوی دوربین هم صدق میکند و فقط در حالت AF-S امکان استفاده از آن وجود دارد.
2.2) حالت فوکوس پیاپی/ AI Servo
یکی دیگر از حالت های اتوفوکوس که در اکثر دوربینهای DSLR وجود دارد «Continuous/AF-C» در دوربینهای نیکون و «AI Servo» در دوربینهای کانن نام دارد. این حالت برای ردیابی سوژههای متحرک کاربرد دارد و ضروریترین قابلیت برای عکاسهای ورزشی، حیات وحش و دیگر سوژههای غیرثابت است. روش کار این حالت بدین شکل است که حرکات سوژه را آنالیز و محل حرکت آن را پیشبینی میکند و در نهایت نقطهی فوکوس را در محل پیشبینی شده قرار میدهد. نکتهی جالب در مورد حالت فوکوس پیاپی این است که اگر شما یا سوژه حرکت کند، نقطه فوکوس به صورت خودکار تنظیم خواهد شد. تنها کاری که لازم است شما انجام دهید این است که به فشار دادن کلید شاتر تا نیمه ادامه دهید و یا کلید اختصاصی اتوفوکوس (در صورت وجود) را رها نکنید تا سیستم اتوفوکوس به ردیابی حرکات ادامه دهد.
در مقایسه با سیستم اتوفوکوس تک نقطهای، حالت فوکوس پیاپی همیشه قابل تغییر است و میتواند کارهای پیچیدهای مثل ردیابی سوژه با استفاده از نقاط فوکوس تکی یا چندتایی را انجام دهد.
حالت ترکیبی تکی/پیاپی
در برخی دوربینها یکی دیگر از حالت های اتوفوکوس AF-A (نیکون) و یا AI Focus AF (کانن) نام دارد. این حالت اساسا یک سیستم ترکیبی است که به صورت خودکار یکی از حالتهای تکی یا پیاپی را انتخاب میکند. روش کار این حالت بدین صورت است که دوربین بررسی میکند که آیا سوژه ثابت است یا متحرک. در صورتی که تشخیص داده شود سوژه ثابت است، حالت فوکوس تکی و در صورتی که سوژه متحرک باشد، حالت فوکوس پیاپی انتخاب خواهد شد. حالت اتوفوکوس AF-A در دوربینهای رده پائین نیکون حالت پیشفرض برای اکثر شرایط است. خیلی از DSLRهای رده بالا و حرفهای از این حالت پشتیبانی نمیکنند زیرا برای کاربران مبتدی طراحی شده است.
2.4) حالت فوکوس Full-Time Servo
حالت اتوفوکوس جدید Full-Time Servo که با نام AF-F هم شناخته میشود توسط نیکون در دوربینهای DSLR مثل نیکون D3100 و نیکون D7000 و به خصوص برای فیلمبرداری در حالت Live-View رونمایی شد. این حالت به صورت خودکار حرکات سوژه را ردیابی میکند و در طول فیلمبرداری فوکوس را به دست خواهد آورد. با اینکه این قابلیت به نظر خیلی خوب میرسد اما برای سوژههای خیلی سریع عملکرد خوبی ندارد و نیکون باید روی بهبود این قابلیت برای سریع کردن و کاربردیتر کردن آن کار کند. در صورتی که خیلی فیلمبرداری نمیکنید، نگران این حالت نباشید.
خود من به شخصه دوربین نیکون خودم را همیشه روی حالت AF-C تنظیم میکنم و فقط زمانی که دوربین نمیتواند در شرایط کم نور به خوبی فوکوس کند آن را روی AF-S قرار میدهم.
2.5) تغییر حالتهای فوکوس
در صورتی که نمیدانید به چه صورت میتوانید حالت های اتوفوکوس دوربین خودتان را تغییر دهید، توصیه میکنم حتما دفترچهی راهنمای دوربین خودتان را بررسی کنید زیرا نحوهی انجام این کار در دوربینهای مختلف متفاوت است. برای مثال در تمامی دوربینهای DSLR مبتدی نیکون باید برای تغییر حالت های اتوفوکوس به پنجرهی Info مراجعه کنید اما در دوربینهای رده بالاتر، یک سوئیچ اختصاصی برای تغییر حالت های اتوفوکوس در جلوی دوربین قرار گرفته است. در عکس زیر نحوهی تغییر حالت فوکوس در نیکون D700 نمایش داده شده است.
قرار دادن کلید چرخان روی حالت «C» دوربین را در حالت پیاپی یا AF-C قرار میدهد و حالت «S» نیز آن را در مد حالت فوکوس تک نقطهای یا AF-S قرار میدهد. «M» نیز برای فوکوس دستی کاربرد دارد.
3) حالت های منطقه اتوفوکوس
برای پیچیدهتر شدن اوضاع، خیلی از دوربینهای DSLR حالتهایی برای انتخاب منطقهی اتوفوکوس هم دارند که این امکان را به کاربر میدهند در حالتهای تکی/پیاپی گزینههای مختلفی را انتخاب کنند. در خیلی از دوربینهای مبتدی و یا میان رده میتوانید از طریق منوی دوربین یک حالت منطقه اتوفوکوس خاص را انتخاب کنید ولی در دوربینهای DSLR حرفهای مثل نیکون D300s، D700، D3s و D3x میتوانید با استفاده از یک انتخاب کننده اختصاصی منطقه اتوفوکوس در پشت دوربین این کار را انجام دهید. در اینجا سوال اصلی این است که این حالت های منطقه اتوفوکوس (AF-Area Mode) دقیقا چه کاری انجام میدهند. اجازه دهید این موارد را به صورت تک به تک بررسی کنیم:
3.1) حالت اتوفوکوس تک نقطهای
زمانی که شما حالت Single Point را در دوربینهای نیکون و یا Manual AF را در دوربینهای کانن انتخاب میکنید، دوربین فقط از یک نقطه که در منظرهیاب انتخاب میکنید برای دستیابی به فوکوس استفاده میکند. بنابراین در صورتی که نقطهی فوکوس خودتان را به سمت بالا/پائین/چپ/راست حرکت دهید، دوربین فقط کنتراست را در همان نقطهی خاص تشخیص میدهد و بسته به نوع نقطهی انتخاب شده، از سنسورهای عمودی یا Cross-Type استفاده میکند. من از حالت منطقه اتوفوکوس تک نقطهای در زمان عکاسی منظره، معماری و عکاسی از سوژههای ثابت استفاده میکنم.
3.2) حالت منطقه اتوفوکوس پویا
در حالت Dynamic (برای دوربینهای نیکون) و یا AF Point Expansion (برای دوربینهای کانن) شما باید یک نقطهی فوکوس را انتخاب کنید و دوربین هم فوکوس را براساس همان نقطهی اولیه انجام خواهد داد. البته پس از به دست آمدن فوکوس در صورتی که سوژه حرکت کند، دوربین از نقاط فوکوس اطراف آن برای ردیابی سوژه و نگه داشتن فوکوس روی سوژه استفاده خواهد کرد. شما باید دوربین را هم به همراه سوژه حرکت دهید و تا جای ممکن آن را نزدیک به نقطهی فوکوس اولیه نگه دارید. در صورتی که دوربین یکی از نقاط فوکوس اطراف را انتخاب کند، این موضوع از طریق منظرهیاب به صورت مستقیم قابل دیدن نیست ولی بعد از ثبت عکس قابل مشاهده خواهد بود.
حالت منطقه اتوفوکوس پویا برای سوژههای سریع مثل پرندهها عملکرد خیلی خوبی دارد زیرا نگه داشتن فوکوس روی پرندههای در حال حرکت کار آسانی نیست. دوربینهای رده بالاتر توانایی کنترل تعداد نقاط فوکوس اطراف را برای این نوع عکاسی دارند. برای مثال دوربین نیکون D7100 به شما این امکان را میدهد که بین 9، 21 و 51 نقطه اتوفوکوس در حالت منطقهی پویا را انتخاب کنید. در صورتی که بخواهید فقط بخش خیلی کوچکی از صحنه را ردیابی کنید باید 9 نقطه را انتخاب کنید و در صورتی که میخواهید تمام صحنه را ردیابی کنید میتوانید هر 51 نقطه را انتخاب نمائید. در نهایت خیلی از دوربینهای DSLR مدرن نیکون یک حالت ردیابی 3 بعدی هم دارند. در این حالت شما نقطهی اتوفوکوس را انتخاب میکنید و دوربین به صورت خودکار تعداد نقاط مورد نیاز برای ردیابی سوژه را فعال خواهد کرد. نکتهی جالب در مورد حالت 3 بعدی این است که این حالت از یک سیستم تشخیص صحنهی خاص استفاده میکند که رنگها را تشخیص میدهد و به صورت خودکار سوژهی شما را ردیابی خواهد کرد. این حالت به شما امکان ترکیببندی صحنه در حالی که سوژه در حال حرکت است را میدهد. برای مثال اگر از یک پرندهی سفید در میان چندین پرندهی سیاه عکاسی میکنید، سیستم ردیابی 3 بعدی به صورت خودکار روی پرنده فوکوس و آن را ردیابی خواهد کرد و حتی در صورتی که پرنده تکان بخورد و یا شما دوربین را جابجا کنید هم این کار انجام خواهد شد و میتوانید به راحتی ترکیببندی تصویر را انجام دهید.
در صورتی که حالت ردیابی 3 بعدی را با حالت منطقهی اتوفوکوس پویا که تعداد مشخصی نقطهی اتوفوکوس انتخاب شدهاند، مقایسه کنید، متد ردیابی 3 بعدی از تمامی نقاط فوکوس موجود روی دوربین استفاده خواهد کرد ولی حالت پویا نقاط فوکوس را به «مناطق» جداگانه تقسیم خواهد کرد و فقط نقاط فوکوس اطراف (هر چند عددی که شما انتخاب کرده باشید) را فعال خواهد کرد. برای مثال اگر 9 نقطهی فوکوس را انتخاب کرده باشید، ردیابی سوژه فقط در محدودهی 9 نقطهی فوکوسی که سوژه را احاطه کردهاند کار میکند و در صورتی که سوژه از این 9 نقطه خارج شود دوربین قادر به فوکوس روی آن نخواهد بود.
[relatedpost post=”156988″]
در حالت ردیابی سه بعدی دوربین به ردیابی سوژه ادامه خواهد داد (نقاط انتخاب شدهی جدید در منظرهیاب قابل مشاهده خواهند بود) و حتی در صورتی که سوژه به وضوح از نقطهی اولیه دور شود هم در این امر وقفهای ایجاد نخواهد شد. من به شخصه از حالت منطقه اتوفوکوس پویا برای عکاسی از پرندگان و حیات وحش استفاده میکنم و نقاط اتوفوکوس انتخابی را هم بین 9 و 21 نقطه انتخاب خواهم کرد. در مورد حالت ردیابی 3 بعدی در زمان عکاسی از پرندهها با روی دست گرفتن دوربین خیلی مطمئن نیستم زیرا به نظر نمیرسد که این حالت به اندازهی حالت غیر سه بعدی سریع باشد. به خصوص اینکه تعداد نقاط فوکوس مورد استفاده نیز کمتر باشد.
3.3) حالت اتوفوکوس Auto-Area
حالت Auto-Area AF (در دوربینهای نیکون) و یا Automatic AF Point Selection (در دوربینهای کانن) سریعترین و سادهترین حالت برای دستیابی به فوکوس است. بسته به اینکه از چه چیزی عکاسی میکنید، دوربین به صورت خودکار اینکه باید روی چه چیزی فوکوس کند را انتخاب خواهد کرد. نحوهی کار این متد خیلی پیچیده است زیرا در واقع تونهای پوست فردی که مقابل دوربین قرار دارد را شناسایی و به صورت خودکار روی او فوکوس میکند. در صورتی که چندین فرد داخل کادر قرار داشته باشند، دوربین فردی را انتخاب میکند که در فاصله نزدیکتری نسبت به دوربین قرار داشته باشد. در صورتی هم که هیچ رنگ پوستی را تشخیص ندهد، روی بزرگترین و نزدیکترین جسم موجود در کادر تصویر فوکوس میکند. در صورتی که با استفاده از حالت تک منطقهای/AF-S عکاسی میکنید و حالت Auto-Area AF را انتخاب کرده باشید، دوربین به شما نشان میدهد که از چه نقاط فوکوسی استفاده میکند و شما میتوانید منطقهای که دوربین روی آن فوکوس میکند را تائید کنید. همین کار را میتوانید در دوربینهای DSLR کانن نیز انجام دهید. البته خود من هیچوقت از این حالت استفاده نمیکنم، زیرا دوست دارم منطقهی اتوفوکوس را خودم انتخاب کنم و آن را برعهدهی دوربین قرار ندهم.
3.4) حالت اتوفوکوس Group-Area
آخرین DSLRهای نیکون مثل D810 و D4S از یک حالت جدید به اسم Group-Area Autofocus استفاده میکنند. در مقایسه با حالت اتوفوکوس تک نقطهای، حالت گروهی 5 نقطهی اتوفوکوس را برای ردیابی سوژه فعال میکند. این حالت برای دستیابی اولیه به فوکوس و ردیابی سوژه در مقایسه با حالتهای تک نقطهای و پویا خیلی بهتر است. به خصوص در صورتی که از پرندههای کوچکتر که به شکل نامنظم پرواز میکنند و حفظ فوکوس روی آنها سختتر است عکاسی کنید. در این شرایط حالت اتوفوکوس group-Area ممکن است نتایج خیلی بهتری نسبت به اتوفوکوس پویا به همراه داشته باشد و در تمامی عکسهای شما دقت و پایداری لازم وجود داشته باشد.
نحوه کار این حالت هم بدین شکل است که داخل منظره یاب شما چهار نقطهی فوکوس قرار دارد و نقطهی پنجم هم مخفی است. شما میتوانید تمام این چهار نقطه را با لمس کنترلر چند لمسی پشت دوربین جابجا کنید (به صورت ایدهآل این نقاط باید در مرکز تصویر نگه داشته شوند، زیرا نقاط مرکزی از نوع Cross-Type هستند و از دقت بیشتری برخوردارند.) زمانی که دوربین را به سمت سوژه میگیرید هر 5 نقطهی فوکوس به صورت همزمان برای به دست آوردن فوکوس اولیه فعال هستند و اولویت آنها هم نزدیکترین سوژه است. این حالت کمی با حالت پویای 9 نقطهای متفاوت است. زیرا در حالت پویای 9 نقطهای 8 نقطهی فوکوس در اطراف نقطهی فوکوس مرکزی فعال هستند و اولویت با نقطهی مرکزی است. در صورتی که دوربین نتواند با استفاده از نقطهی مرکزی عمل فوکوس را انجام دهد (به دلیل نبود کنتراست)، تلاش میکند این عمل را با استفاده از 8 نقطهی دیگر انجام دهد. اساسا در این حالت اولویت دوربین نقطهی فوکوس مرکزی است و فقط در صورتی که نتواند با این نقطه به فوکوس دست یابد به سراغ نقاط دیگر میرود. در مقابل حالت Group-Area AF از تمام 5 نقطهی فوکوس به صورت همزمان استفاده میکند و تلاش میکند که روی نزدیکترین سوژه فوکوس کند.
این حالت به شدت برای عکاسی از پرندگان، حیات وحش و ورزشهای انفرادی مناسب است. در عکس اسکیتبازهای بالا در صورتی که هدف شما فوکوس روی فرد جلوی تصویر باشد، حالت Group Area عملکرد شگفتانگیزی دارد زیرا این حالت به صورت خودکار ورزشکاری که نزدیک به دوربین است را شناسایی و آن را ردیابی میکند.
یک مثال خوب دیگر عکس پرندهی بالا است که روی یک شاخهی درخت نشسته است و همانطور که میبینید عکاس از یک زاویه نسبتا بالاتر از آن عکاسی کرده است و به همین خاطر زمین پشت سر آن به وضوح مشخص است. در صورت استفاده از حالت Dynamic AF، دوربین را به سمت هرچیزی که بگیرید دوربین تلاش خواهد کرد فوکوس اولیه را روی همان نقطه انجام دهد. در صورتی که دوربین را به دقت روی پرنده نگه دارید، فوکوس روی آن انجام خواهد شد و اگر به صورت اتفاقی دوربین را به سمت زمین پشت سر آن بگیرید، فوکوس روی پس زمینه انجام میشود. این موضوع ممکن است در زمان عکاسی از پرندههای کوچک به خصوص زمانی که شاخهای که روی آن نشستهاند مدام حرکت میکند خیلی چالش برانگیز باشد. دستیابی به فوکوس اولیه خیلی مهم است و هرچقدر که شما این کار را سریعتر انجام دهید، شانستان برای ردیابی و عکاسی از سوژه بهتر خواهد بود. همانطور که اشاره شد، در حالت Group-Area هیچکدام از نقاط فوکوس نسبت به دیگری اولویت ندارند و هر 5 نقطه به صورت همزمان فعال هستند. در این مورد خاص از آنجایی که پرنده نسبت به پس زمینه به دوربین نزدیکتر است، تا زمانی که یکی از 5 نقطهی فوکوس نزدیک به آن باشد، دوربین روی پرنده فوکوس خواهد کرد و نه پس زمینه. پس از اینکه فوکوس به دست آمد، دوربین به ردیابی سوژه ادامه میدهد. البته شرط آن این است که یکی از 5 نقطهی فوکوس به سوژه نزدیک باشد. در صورتی که سوژه خیلی سریع حرکت کند و شما نتوانید با دوربین آن را تعقیب کنید، مثل حالت پویای 9 نقطهای فوکوس از دست خواهد رفت. از لحاظ سرعت به نظر من اتوفوکوس Group-Area نسبتا سریع بود ولی تشخیص اینکه این حالت سریعتر است یا Dynamic 9 کمی سخت است.
یکی دیگر از موضوعات مهمی که باید به آن اشاره شود این است که وقتی از حالت Group-Area AF در مد AF-S استفاده میکنید، دوربین تشخیص چهره را هم فعال خواهد کرد و تلاش میکند روی چشمهای نزدیکتری فرد به دوربین فوکوس کند. برای مثال در صورتی که قصد دارید از یک نفر بین درختها و شاخههای آنها عکاسی کنید، دوربین همیشه تلاش میکند به جای فوکوس روی نزدیکترین برگ، روی صورت سوژه فوکوس کند. متاسفانه تشخیص چهره فقط در حالت AF-S فعال خواهد شد و در صورتی که قصد دارید از رویدادهای ورزشی گروهی خیلی سریع عکاسی کنید و میخواهید فوکوس روی صورت سوژه قفل شود، بهترین گزینهی شما استفاده از Dynamic AF خواهد بود.
تصویر زیر حالتهای اتوفوکوس مختلف نیکون را نمایش میدهد:
ساعت گرد از چپ بالا: حالت اتوفوکوس تک نقطهای، حالت اتوفوکوس منطقه پویا (9 نقطهای)، حالت اتوفوکوس منطقه پویا (21 نقطهای)، حالت اتوفوکوس منطقه پویا (51 نقطهای)، حالت ردیابی سه بعدی، حالت اتوفوکوس منطقه خودکار و حالت اتوفوکوس Group-Area.
3.5) دیگر حالتهای منطقهای
دوربینهای DSLR جدیدتر حالتهای مختلفی مثل «Face-Priority AF»، «Wide-Area AF»، «Normal-Area AF» و «Subject-Tracking AF» برای ضبط ویدیو دارند. این حالتها احتمالا با پیشرفت توانایی فیلمبرداری در تمامی دوربینهای نیکون قرار خواهند گرفت. البته نمیتوانیم تمامی این حالتها را با جزئیات کامل مورد بررسی قرار دهیم زیرا در حال حاضر فقط مختص برخی مدلها هستند و به احتمال زیاد، در آینده نیز تغییر خواهند کرد. کانن نیز حالتهایی مثل Spot AF دارد که با استفاده از آن میتوانید فوکوس را داخل یک نقطهی فوکوس به صورت کاملا جزئی تنظیم کنید. این حالتهای منطقهی اتوفوکوس خاص نیز فقط مختص برخی از مدلهای کانن مثل کانن 7D هستند.
3.6) چه زمانی از حالتهای منطقهای مختلف استفاده کنیم؟
ممکن است بپرسید که چرا باید بدانم که از حالتهای مختلف منطقه اتوفوکوس کی و کجا استفاده کنم؟ دلیل این امر این است که هر کدام از آنها میتوانند با حالتهای فوکوس مختلف ترکیب شوند. برای اینکه این موضوع را راحتتر متوجه شوید، جدول زیر را به همراه مثالهای مرتبط برای شما آماده کردهایم (مخصوص کاربران نیکون):
حالت منطقهی اتوفوکوس | حالتهای فوکوس نیکون | ||
حالت AF-S | حالت AF-C | حالت AF-A | |
Single-Point AF-Area Mode | دوربین فقط یکبار و فقط روی یک نقطهی فوکوس انتخاب شده عمل فوکوس را انجام خواهد داد. | دوربین روی یک نقطهی فوکوس انتخاب شده فوکوس میکند و فقط در صورتی که سوژه حرکت کند دوباره فوکوس را به دست خواهد آورد. | دوربین تشخیص میدهد که سوژه ثابت است یا متحرک و به صورت خودکار یکی از حالتهای AF-S یا AF-C را انتخاب خواهد کرد. |
Dynamic AF-Area Mode | غیرفعال، عملکردی مشابه به Single Point AF دارد. | شما نقطهی فوکوس اولیه را انتخاب میکنید و پس از اینکه دوربین فوکوس را روی سوژه انجام داد، نقاط فوکوس اطراف را برای ردیابی سوژه فعال خواهد کرد. تعداد نقاط فوکوس اطراف را میتوانید در منوی دوربین انتخاب کنید. | دوربین ثابت بودن یا متحرک بودن سوژه را تشخیص خواهد داد و به صورت خودکار یکی از حالتهای AF-S یا AF-C را انتخاب خواهد کرد. |
Dynamic AF-Area with 3D-Tracking | غیرفعال، عملکردی مشابه به Single Point AF دارد. | به جای استفاده از تعداد مشخصی نقطه فوکوس در اطراف نقطهی اولیه، حالت ردیابی سه بعدی تمامی نقاط فوکوس را فعال خواهد کرد و از تشخیص رنگ برای ردیابی سوژه استفاده میکند. شما نقطه فوکوس اولیه را انتخاب خواهید کرد و دوربین سوژه را در طول کادر به صورت خودکار ردیابی خواهد کرد. به این ترتیب شما میتوانید بدون از دست دادن فوکوس روی سوژه، ترکیببندی صحنه را تغییر دهید | دوربین ثابت بودن یا متحرک بودن سوژه را تشخیص خواهد داد و به صورت خودکار یکی از حالتهای AF-S یا AF-C را انتخاب خواهد کرد. |
Group-Area AF Mode | دوربین 5 نقطهی فوکوس را فعال میکند و روی نزدیکترین سوژه فوکوس خواهد کرد. در صورتی که داخل عکس صورت تشخیص داده شود، دوربین اولویت بیشتری به آن خواهد داد. | دوربین به صورت خودکار روی نزدیکترین سوژه فوکوس خواهد کرد و تا زمانی که سوژه نزدیک یکی از 5 نقطهی فوکوس باشد، آن را در تمام سطح فریم ردیابی میکند. تشخیص چهره غیرفعال خواهد بود | موجود نیست |
Auto-Area AF Mode | دوربین بسته به اینکه چه چیزی داخل فریم قرار دارد، خودش یک نقطه فوکوس را انتخاب خواهد کرد. | دوربین به صورت خودکار یک سوژهی متحرک را انتخاب خواهد کرد و آن را در تمام سطح فریم تعقیب میکند. | دوربین تعیین میکند که سوژه ثابت است یا متحرک و به صورت خودکار یکی از حالتهای AF-S یا AF-C را انتخاب خواهد کرد. |
نکته: تمامی حالتهای بالا ممکن است در همهی دوربینهای DSLR نیکون موجود نباشند. حالتهای ویدیویی جدید AF-F و AF-Area در جدول بالا موجود نیستند.
تغییر حالت AF-Area
برای اینکه بفهمید چطور میتوان حالت AF-Area دوربین خودتان را تغییر دهید، توصیه میکنیم به دفترچهی راهنمای آن مراجعه کنید. در صورتی که یک دوربین DSLR مبتدی نیکون در اختیار دارید، میتوانید منطقهی اتوفوکوس را از طریق منوی عکاسی انتخاب کنید ولی در مدلهای پیشرفتهتر و ردهبالا یک سوئیچ اختصاصی در پشت دوربین برای این عمل تعبیه شده است. در دوربینهای D300/D300s/D700/D3/D3s/D3x این سوئیچ به شکل زیر است:
4) سناریوها و مثالهای مختلف
تا به اینجا اطلاعات فنی خیلی زیادی در مورد حالت های اتوفوکوس و حالت های منطقهی اتوفوکوس در اختیار شما قرار دادیم. اکنون زمان آن رسیده است تا سناریوها و مثالهای مختلفی را بررسی کنیم تا به صورت کامل اطلاعات بالا را درک کنید. تنظیمات دوربینی که در ادامه مشاهده میکنید فقط برای دوربینهای نیکون کاربرد دارند.
4.1) سناریو اول، عکاسی از ورزشهای فضای باز
زمان عکاسی از ورزشهای فضای باز مثل فوتبال باید از کدام حالت های اتوفوکوس و منطقهی اتوفوکوس استفاده کنید؟ اجازه دهید با انتخاب حالت اتوفوکوس مناسب شروع کنیم. مطمئنا استفاده از حالت Single Area/AF-S در این حالت ممکن نیست زیرا نیاز دارید با فشار دادن کلید شاتر تا نیمه یا نگه داشتن کلید اتوفوکوس، دوربین به صورت پیاپی فوکوس را تغییر دهد. به همین خاطر باید یکی از حالتهای AF-C یا AF-A را انتخاب کنید. من به شخصه هیچوقت اجازه نمیدهم که دوربین حالت فوکوس را برای من انتخاب کند و به همین خاطر در این شرایط، همیشه از حالت AF-C استفاده میکنم.
اما منطقهی فوکوس چطور؟ شما باید از کدام حالت های منطقه اتوفوکوس برای این سبک عکاسی استفاده کنید؟ خود من به شخصه حالت 3D-Tracking را انتخاب میکنم و اجازه میدهم هنگامی که در حال ترکیببندی عکس هستم، ردیابی سوژه را دوربین انجام دهد. در صورتی که احساس کردید این حالت کار نمیکند و نمیتواند به خوبی سوژه را ردیابی کند، حالت Dynamic AF-Area را با تعداد نقاط فوکوس نسبتا زیاد انتخاب کنید. حالت Group-Area AF نیز، در صورتی که میخواهید سوژههای نزدیک به دوربین را ردیابی کنید عملکرد خیلی خوبی خواهد داشت.
خلاصهای از تنظیماتی که من از آنها استفاده میکنم به شرح زیر است:
- Autofocus Mode: AF-C
- AF-Area Mode: 3D-Tracking, Dynamic AF-Area or Group-Area AF
- Custom Settings->Dynamic AF Area: 21-points or 51-points
- Custom Settings->AF-C Priority Selection: Release+Focus
4.2) سناریو دوم، عکاسی از مردم در فضای باز
زمانی که از مردم در فضای باز و نور روز عکاسی میکنید، میتوانید از تمامی حالتهای اتوفوکوس استفاده کنید و تمامی آنها عملکرد خیلی خوبی خواهند داشت. در صورتی که در حالت AF-S عکاسی میکنید، دوربین زمانی که کلید شاتر را تا نیمه فشار میدهید، فقط یک بار فوکوس میکند و باید مطمئن شوید که پس از به دست آمدن فوکوس، شما یا سوژه حرکت نمیکنید. به صورت پیشفرض در حالت AF-S اگر فوکوس به درستی انجام نشده باشد، دوربین امکان عکاسی را به شما نمیدهد. در صورتی که از حالت AF-C برای عکاسی استفاده میکنید، فقط باید مطمئن شوید که قبل از ثبت عکس فوکوس به درستی انجام شده باشد. حالت AF-A نیز برای عکاسی پرتره عملکرد خیلی خوبی دارد. در مورد انتخاب منطقهی اتوفوکوس نیز من از حالت Single-Point AF-Area یا تک نقطهای استفاده میکنم زیرا معمولا سوژه ثابت است.
- Autofocus Mode: AF-S, AF-C or AF-A
- AF-Area Mode: Single-point AF-Area
- Custom Settings->AF-S Priority Selection: Focus
- Custom Settings->AF-C Priority Selection: Release+Focus
لازم به گفتن نیست که شما همیشه باید روی نزدیکترین چشم سوژه به دوربین فوکوس کنید. به خصوص اینکه در فاصله خیلی نزدیکی نسبت به آن ایستاده باشید.
4.3) سناریو سوم، عکاسی از مردم در فضاهای داخلی
عکاسی از مردم، به خصوص در شرایط کم نور، ممکن است خیلی چالش برانگیز باشد. در صورتی که سطح نور در فضاهای داخلی خیلی پائین باشد، من از حالت AF-S استفاده میکنم تا مطمئن شوم که پرتو نور AF-Assist در مواقع نیاز به من کمک میکند. در صورتی که از یک اسپیدلایت استفاده میکنید، حالت AF-S باعث خواهد شد تا اسپیدلایت شما از پرتوی نور قرمز AF-Assist برای دستیابی به فوکوس استفاده کند. امکان انجام این کار در حالت AF-C وجود ندارد. در این شرایط حالت AF-A نیز ممکن است بتواند به شما کمک کنید اما من ترجیح میدهم که همیشه از حالت AF-S استفاده کنم. در مورد منطقهی اتوفوکوس هم من حالت Single-Point AF-Area را انتخاب میکنم و برای افزایش دقت در زمان عکاسی در نور کم هم همیشه نقطهی فوکوس مرکزی را انتخاب میکنم.
- Autofocus Mode: AF-S
- AF-Area Mode: Single-point AF-Area
- Custom Settings->AF-S Priority Selection: Focus
4.4) سناریو چهارم، عکاسی از پرندههای در حال پرواز
عکاسی از پرندهها به شدت سخت است زیرا پیشبینی رفتار آنها سخت است و اغلب اوقات نیز خیلی سریع حرکت میکنند. همانطور که قبلا اشاره کردم من از حالت پیاپی یا AF-C برای عکاسی از این پرندهها استفاده میکنم و یکی از حالتهای منطقهای Group Area AF یا Dynamic AF-Area را با تعداد 9 یا 21 نقطه انتخاب میکنم. من حالتهای 51 نقطهای و حالت 3d-Tracking را هم امتحان کردهام اما به نظرم این حالتها کندتر هستند و خیلی هم قابل اعتماد نیستند. من 99% اوقات از نقطهی فوکوس مرکزی برای عکاسی از پرندهها استفاده میکنم و فقط وقتی که پرنده روی چیزی نشسته است نقطهی فوکوس را تغییر میدهم. نقطهی فوکوس مرکزی در اینجا هم بهترین نتایج ممکن را در اختیار شما قرار خواهد داد. در صورتی که از پرندههای کوچک عکاسی میکنید و فوکوس اولیه برای شما به سختی انجام میشود از حالت Group-Area هم میتوانید استفاده کنید.
- Autofocus Mode: AF-C
- AF-Area Mode: Dynamic AF-Area or Group-Area AF
- Custom Settings->Dynamic AF Area: 9-points or 21-points
- Custom Settings->AF-C Priority Selection: Release+Focus
4.5) سناریو 5، عکاسی منظره و معماری
برای عکاسی منظره و معماری میتوانید از تمامی حالتهای فوکوس استفاده کنید ولی من ترجیح میدهم از حالت AF-S استفاده کنم زیرا چیزی برای ردیابی در این صحنهها وجود ندارد. در شرایط کم نور به دلیل فاصله زیاد در این نوع عکاسی، شما نمیتوانید از دستیار اتوفوکوس دوربین خودتان استفاده کنید. بنابراین در صورتی که دوربین شما از حالت Live View پشتیبانی میکند، سعی کنید از این حالت روی یک سه پایه استفاده کنید و از متد تشخیص کنتراست برای فوکوس روی یکی از اجسام روشن صحنه استفاده نمائید. در غیر این صورت تنها روش موجود غیرفعال کردن اتوفوکوس و استفاده از فوکوس دستی لنز است. در زمان عکاسی منظره و معماری باید خیلی در مورد اینکه کجا فوکوس میکنید محتاط باشید و موضوعاتی مثل عمق میدان و فاصله هایپرفوکال را هم به خوبی بشناسید. در مورد منطقهی اتوفوکوس هم مطمئنا باید از حالت Single Point یا تک نقطهای استفاده کنید تا به صورت دقیق روی بخش مشخصی از کادر فوکوس کنید.
- Autofocus Mode: AF-S
- AF-Area Mode: Single-point AF-Area
- Custom Settings->AF-S Priority Selection: Focus
5) نکاتی برای بهبود عملکرد اتوفوکوس در نور کم
همانطور که گفته شد، فوکوس کردن در شرایط روشن و محیطهای پر نور اغلب اوقات خیلی ساده است و دوربین میتواند این کار را به خوبی انجام دهد. اما وقتی که در شرایط کم نور قرار میگیرید با مشکلات خیلی زیادی روبرو خواهید شد. نکاتی که در ادامه مشاهده خواهید کرد، برای رفع چالشهای عکاسی در نور کم میتوانند به شما کمک کنند:
- استفاده از نقطهی فوکوس مرکزی: صرف نظر از اینکه دوربین شما 9 یا 51 نقطه فوکوس دارد، در زمان عکاسی در شرایط کم نور بهتر است که از نقاط موجود در گوشههای کادر برای عکاسی استفاده نکنید زیرا این نقاط خیلی کاربردی یا دقیق نیستند. خیلی از اوقات نقطهی فوکوس مرکزی بهترین گزینهای است که در اختیار شما قرار دارد زیرا از نوع Cross-Type است و عملکرد خیلی بهتری نسبت به دیگر نقاط فوکوس داخل دوربین شما دارد. اما در صورتی که سوژه در مرکز دوربین قرار نگرفته باشد چطور؟ در این شرایط بهتر است عملکرد اتوفوکوس را از کلید شاتر به یک کلید اختصاصی در پشت دوربین انتقال دهید و پس از فوکوس روی سوژه، ترکیببندی عکس را تغییر دهید. اکثر دوربینهای DSLR و حتی دوربینهای مبتدی هم میتوانند این کار را انجام دهند. خیلی از دوربینهای حرفهای یک کلید به اسم AF-On دارند که به صورت اختصاصی برای این عمل طراحی شده است و شما هم میتوانید به راحتی با مراجعه به منوی Custom Settings و قرار دادن گزینهی AF-Activation روی AF-ON Only این گزینه را فعال کنید. اما برای تغییر ترکیببندی عکس پس از فوکوس و به خصوص در زمان کار با عمق میدان کم و دیافراگمهای باز باید خیلی مراقب باشید. در صورتی که فوکوس کنید و ترکیببندی را تغییر دهید، به احتمال زیاد صفحهی فوکوس شما تغییر خواهد کرد و باعث میشود فوکوس تصویر ضعیف باشد.
- از قابلیت AF-Assist دوربین یا اسپیدلایت خودتان استفاده کنید: این قابلیت به دلیل خاصی طراحی شده است. شما باید از آن برای فوکوس در نور کم استفاده کنید. برای فعالسازی این قابلیت مطمئن شوید که گزینهی AF-Assist داخل منوی دوربین فعال شده است و حالت AF-S نیز فعال شده است.
- به دنبال کنتراست و لبه بگردید: به جای اینکه سعی کنید روی اشیاء تک رنگ و ساده فوکوس کنید، به دنبال اشیاء با کنتراستی بگردید که به خوبی از پس زمینه جدا شدهاند
- اضافه کردن نور بیشتر: این نکته به نظر خیلی مبتدیانه میرسد اما در صورتی که با فوکوس مشکل دارید، هیچ چیزی سادهتر اضافه کردن نور و یا روشن کردن لامپهای بیشتر نیست.
- مراقب سرعت شاتر خودتان باشید: ممکن است تصور کنید که به خاطر فوکوس ضعیف است که تصاویرتان کمی تار به نظر میرسند اما ممکن است در واقع لرزش دوربین باعث تار شدن تصاویر شما شود. استفاده از لنزهایی با قابلیت کاهش لرزش مطمئنا به شما کمک میکند اما باز هم مطمئن شوید که سرعت شاتر مورد استفادهی شما نسبتا بالا است. در صورتی هم که قرار است از سرعت شاترهای آهسته استفاده کنید، تکنیکهای نگه داشتن دوربین روی دست خودتان را تقویت کنید.
- استفاده از سه پایه: با استفاده از سه پایه میتوانید به فوکوس خیلی دقیقی در نور کم برسید و نیازی هم نیست که نگران جابجایی دوربین خودتان باشید.
- استفاده از تشخیص کنتراست Live View: در صورتی که از سه پایه استفاده میکنید، سعی کنید در حالت Live View و با استفاده از تشخیص کنتراست فوکوس کنید. خود من هر وقت از سه پایه استفاده میکنم، سعی میکنم از تشخیص کنتراست استفاده نمایم زیرا با استفاده از آن میتوانم به نتایج دقیقتر و بهتری برسم. حتی فوکوس دستی در Live View نیز خیلی سادهتر است.
https://photographylife.com/dslr-autofocus-modes-explained#group-area-af-mode