خانم شیرین نشاط زاده‌ی ۶ فروردین ۱۳۳۶ در قزوین است. اگر بخواهیم ایشان را فقط به عنوان عکاس حرفه‌ای معرفی کنیم؛ به راستی در حق ایشان کوتاهی کرده و از حقیقت شناخت ایشان غافل بوده‌ایم. خانم شیرین نشاط علاوه بر عکاسی یک فیلمساز ایرانی نیز است که تاکنون توانسته خودش را به عنوان کارگردانی بزرگ در سینمای ایران و جهان بشناساند. اگر می‌خواهید با زندگینامه شیرین نشاط و زمینه‌ی فعالیت ایشان بیشتر آشنا شوید تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
زندگینامه شیرین نشاط
این بانوی قزوینی در خانواده‌ای تحصیل کرده و تا حدودی مذهبی دیده به جهان گشود. ایشان در سال ۱۳۳۶ در قزوین به دنیا آمد و در سال ۱۳۵۳ با قصد ادامه تحصیل به آمریکا رفت. این عکاس و کارگردان بزرگ در دانشگاه کالیفرنیا برکلی در رشته هنر به تحصیل پرداخت. این بانوی بزرگ در سال ۱۹۹۰ برای نخستین بار به ایران بازگشت و با توجه به اوضاع زنان در جامعه، تغییراتی بنیادین را در آثار خودش ایجاد کرد و این تغییر به وضوح در آثار ایشان قابل ملاحظه است.
افتخارات شیرین نشاط
این هنرمند بلندآوازه برنده تندیس شیر نقره‌ای جشنواره فیلم ونیز است و به خاطر فیلم «زنان بدون مردان» لقب بهترین کارگردان را از آن خود کرده است. ایشان در طول دهه هشتاد میلادی مدیر شرکت نمایشگاه هنر و معماری نیویورک بودند. همچنین در این سال‌ها نمایشگاه‌هایی مانند Werchitecture را نیز برگزار کردند که در آن عکس‌های ساختمان‌های آسیب دیده در سارایوو به تصویر کشیده شد و به تحلیل نقش جنسیت در تعیین فضاها و معنا‌های فضای فیزیکی پرداخت؛ موضوعی که به راحتی در همه فیلم‌های او قابل مشاهده است.
فیلیپ گلاس، آهنگساز آمریکایی، در سال ۲۰۰۱ از خانم نشاط درخواست کرد که فیلمی بسازد که ایشان آهنگسازی این کار را انجام دهد. با توجه به اینکه خانم نشاط برخورد‌های فلسطینی‌ها و سربازان اسرائیلی را مشاهده کرده بود، فیلم رنگی یازده و نیم دقیقه‌ای «گذرگاه خمیده» را ساختند که فیلیپ گلاس موسیقی آن را به عهده داشت.
جوایز عکاسی شیرین نشاط
در ادامه به برخی از جوایزی که ایشان در کارنامه خود ثبت کرده است، اشاره می‌کنیم. ایشان در سال ۱۹۹۹ برنده جایزه بین المللی چهل و هشتمین دوسالانه ونیز بودند. همچنین در سال ۲۰۰۹ میلادی به خاطر کارگردانی فیلم «زنان بدون مردان» در شصت و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز تندیس شیر نقره‌ای بهترین کارگردانی را از آن خود کردند. ایشان در سال ۲۰۱۴ در مجمع جهانی اقتصاد به عنوان یکی از سه راهبر فرهنگی اثر گذار به سخنرانی پرداختند. اگر به آموزش عکاسی علاقه‌مند هستید با بررسی آثار ایشان می‌توانید خلاقیت و هنر را نظاره کنید.
فیلم‌های شیرین نشاط
همان‌طور که پیشتر گفته شد ایشان در زمینه عکاسی و کارگردانی فعالیت‌های گسترده‌ای دارند از جمله فیلم‌های ایشان می‌توان به «در جستجوی ام کلثوم» (۲۰۱۷)، «زنان بدون مردان» (۲۰۰۹)، «زرین» با بازی بهروز وثوقی (۲۰۰۵)، «مهدخت» (۲۰۰۴)، «واپسین واژه» (۲۰۰۳)، «اشتیاق» (۲۰۰۲)، «دیوانه» (۲۰۰۲)، «طوبا» (۲۰۰۲)، «منطق‌الطیر» (۲۰۰۲)، «گذرگاه خمیده» (۲۰۰۲)، «تک‌گویی» (۲۰۰۰)، «جذبه» (۱۹۹۹)، «متلاطم» (۱۹۹۸)، «زنان الله»، «اوج» اشاره کرد.
خانم نشاط بعد از بازگشت به ایران با توجه به وضعیت زنان در جامعه عکس‌های «زنان الله» را تهیه کرد. در این عکس‌ها به راحتی می‌توان مشاهده کرد که کلیشه‌های رایجی که درباره زن مسلمان وجود دارد کنار گذاشته شده است و از سوی دیگر موضوع شهادت در اسلام نیز در این عکس‌ها قابل مشاهده است.
بانوی بزرگ ایرانی در مجموعه آثار خود سه چیدمان ویدئویی سیاه و سفید به نام‌های «عصیانگر» (۱۹۹۸)، «جذبه» (۱۹۹۹) و «اشتیاق» (۲۰۰۰) را نیز در کارنامه خود دارد. این سه گانه معروف، به پویایی رابطه زن و مرد در جوامع اسلامی پرداخته است و در بافتی جدید که کاملا فلسفی و شاعرانه است این رابطه بازسازی و مورد کند و کاو قرار گرفته است.
این کارگردان بزرگ در حدود سال ۲۰۰۱ چیدمان سیاه و سفید درباره جدایی و شور تولید کردند. همچنین ایشان بر مبنای مثنوی منطق الطیر عطار یک اثر تلفیقی نیز خلق نموده‌اند.
جایگاه زنان در آثار خانم نشاط
تمامی آثار این بانوی بزرگ دارای ریشه بومی هستند که زندگی و جامعه ایران را توصیف می‌کنند. همچنین پیرامون زندگی و موقعیت زنان ایرانی به خوبی در آثار ایشان مشهود است. در آثار ایشان می‌توان نقوش زنانه‌ای را بر روی کف دست یا پای زنان مشاهده کرد که نشان دهنده تاثیرات روحی بانوان است که در قالب شعر نمایان شده است.
جایگاه خانم نشاط در آلمان
این بانوی بزرگوار در آلمان چهره‌ای کاملا شناخته شده است. تمامی آثار ایشان توانسته است به موزه هنرهای معاصر برلین راه یابد و این در حالی است که هنوز آثار بسیاری از سرشناسان، نقاشان و هنرمندان اروپا و آمریکا در این مجموعه به چشم نمی‌خورد. در این مقاله زندگینامه شیرین نشاط و فعالیت‌ها و افتخارات ایشان را برای شما ارائه کردیم. امیدواریم قدمی کوچک در مسیر شناساندن این بانوی بزرگ برداشته باشیم.
