اما مشکلی که در مورد هر دو طرز فکر وجود دارد این است که هیچکدام از آنها هیچ کمکی به رشد شما نخواهند کرد. جبران نوردهی در عکاسی چیزی است که میتواند در رفع هر دو مورد به شما کمک کند. با استفاده از جبران نوردهی در عکاسی شما علاوه بر استفاده از تنظیمات نوردهی خودکار، کنترل خلاقانهی تصاویر را هم در اختیار خواهید داشت.
تصور غلط در مورد حالت دستی
به خصوص در عصر دیجیتال عکاسی، هیچ عکاس مبتدی نیاز ندارد که در مورد کنترل دستی دوربین خیلی مضطرب باشد. به جز نوردهی اتوماتیک، شما میتوانید این متد را روی فوکوس و فلاش الکترونیک هم اعمال کنید.
در شرایط نرمال که سرعت صحنه خیلی زیاد نیست شما همیشه میتوانید تصاویر خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید خوب به نظر میرسند و در صورتی که تصویر خیلی تاریک و یا خیلی روشن باشد گزینههای زیادی برای اصلاح آن وجود دارد. یکی از این گزینهها جبران نوردهی در عکاسی است.
در مورد این هم که در صورت عدم استفاده از حالت کاملا دستی شما یک عکاس واقعی نیستید باید گفت که این عقیده خیلی درست نیست. برخی اوقات ممکن است نیاز باشد کنترل تمامی تنظیمات دوربین را برای یک عکس یا پروسه خاص مثل تصاویر پانوراما در اختیار بگیرید. در این شرایط باید نورسنجی را با دقت خیلی زیاد انجام دهید، اطلاعات به دست آمده را متعادل کنید و از جداول مختلف برای محاسبه نوردهی و فاصله هایپرفوکال استفاده کنید.
در این شرایط مطمئنا شما باید از حالت دستی استفاده کنید. مهمترین دلیل هم برای این کار این است که نمیخواهید با هر یک عکسی که برای پانوراما میگیرید تنظیمات دوربین تغییر کند.
یکی دیگر از حالاتی که ممکن است نیاز باشد از کنترل دستی تنظیمات استفاده کنید در زمان عکاسی استودیویی است. برای عکاسی پرتره و عکاسی از محصولات کوچک ممکن است نیاز باشد از یک تنظیمات ثابت استفاده کنید. براساس تجربه شما ممکن است به صورت دقیق بدانید که چه محدودهای از قدرت فلاش، سرعت شاتر، دیافراگم و فاصله فوکوس برای ایجاد یک عکس خوب مناسب است.
بنابراین دلایل خیلی خوبی برای یک عکاس دیجیتال امروزی وجود دارد که از نوردهی، فوکوس یا فلاش دستی استفاده کنید.
تنظیمات خودکار
با این وجود نوردهی، فوکوس و فلاش خودکار هم به اندازهای پیشرفت کرده است که تقریبا هر کسی میتواند بدون محاسبهی یک سری اعداد متغیر به یک عکس نسبتا خوب دسترسی داشته باشد. شعار قدیمی کوداک «شما فقط کلید شاتر را فشار دهید، بقیه کار با ما» امروزه تقریبا واقعیت دارد.
به عنوان یک عکاس حرفهای دلایل خیلی زیادی برای شما وجود دارد که از تنظیمات خودکار برای عکاسی استفاده کنید. این موضوع کاملا به شرایط شما بستگی دارد.
برای مثال خیلی از اوقات استفاده از فوکوس خودکار نرم و دقیق دوربینهای امروزی برای عکاسهای ورزشی و حیات وحش یک امتیاز محسوب میشود. تکنیکهای دیگر هم به شما کمک خواهند کرد از تنظیمات خودکار به خوبی استفاده کنید. حتی در شرایط کم نور ممکن است استفاده از اتوفوکوس خیلی دقیقتر از منظرهیاب دوربین شما باشد.
کنترل نوردهی خودکار فلاش در دههی 70 و 80 میلادی دچار انقلاب شد و خیلی از دوربینها از سیستم اندازهگیری فلاش (TTL (Through-The-Lens خارج از صفحهی فیلم (Off The Film) OTF استفاده کردهاند. این موضوع برای عکاسهای جدی خیلی با ارزش بود و اکثر عکاسهای امروزی نمیتوانند دوربین خودشان را بدون این قابلیت تصور کنند.
نورسنجی Evaluative دقت سیستمهای خودکار نوردهی را افزایش داده است. صرف نظر از اسمی که تولیدکنندهها برای این حالت انتخاب کردهاند، این نوع نورسنجی با استفاده از برنامههای کامپیوتری از پیش تعیین شده، صحنه را بررسی میکنند تا مشکلات متداول نورسنجی که باعث نوردهی ضعیف صحنه میشود را پیدا کند.
دوربین شما احتمالا چند حالت (Mode) مختلف دارد که از حالتهای نورسنجی خودکار استفاده میکنند. حالت Programm (P) سرعت شاتر و دیافراگم دوربین را کنترل میکند. اولویت شاتر (Tv یا S) به شما این اجازه را میدهد که سرعت شاتر مدنظر خودتان را انتخاب کنید و اجازه دهید دیافراگم را دوربین انتخاب کند. حالت اولویت دیافراگم (Av یا A) هم بدین معنی است که شما میتوانید دیافراگم دوربین را تنظیم کنید و اجازه دهید سرعت شاتر توسط دوربین تنظیم شود.
[relatedpost post=”73481″]
چرا باید از جبران نوردهی استفاده کرد؟
با این وجود برخی مواقع تواناییهای نوردهی اتوماتیک در دوربینهای امروزی با محدودیتهایی مواجه خواهد شد. صرف نظر از اینکه سیستم نوردهی دوربین شما تا چه اندازه پیشرفته است برخی اوقات شما باید کنترل امور را در دست بگیرید.
تنظیم دستی کنترلهای نوردهی یک متد قدیمی است که از زمان ابداع عکاسی وجود داشته است و در 200 سال گذشته بهبود یافته است. شما با استفاده از قانون Sunny 16 و یا استفاده از نورسنجهای دستی میتوانید تنظیمات مناسب برای استفاده را پیدا کنید.
برخی متدها و تکنیکهای عکاسی هم وجود دارند که ممکن است استفاده از آنها منجر به نوردهی اشتباه شود اما تصویر نهایی که مدنظر شما است به این نوردهی نیاز داشته باشد. با این وجود میتوانید دوربین خودتان را روی یکی از حالتهای نوردهی خودکار قرار دهید و به آن بگوئید تصویر شما را کمتر یا بیشتر نوردهی کند. این متد چیزی است که در دنیای عکاسی از آن با عنوان جبران نوردهی یاد میشود.
بنابراین شما میتوانید از سیستم نورسنج داخلی دوربین خودتان و محاسبات نوردهی کامپیوتری آن استفاده کنید و روی نوردهی پایانی هم کنترل کامل داشته باشید.
نحوه استفاده از جبران نوردهی در عکاسی
در تمامی دوربینها شما میتوانید با استفاده از یک کلید، کنترل منو یا کلید چرخان که روی آن عبارت (+-) یا ExpComp نوشته شده است به جبران نوردهی دسترسی داشته باشید. اعداد +1، +2، -1، -2 و… همگی به این اشاره دارند که چند گام از مقادیر نوردهی را افزایش یا کاهش میدهید. برخی دوربینها فقط امکان تغییر نوردهی در گامهای کامل را دارند اما برخی دیگر امکان تغییر این مقادیر را به صورت گامهای ½ و… نیز به شما میدهند.
گام نوردهی مقیاسی برای اندازهگیری نوردهی صحنه و متدهای کنترل شما است. مقدار نوردهی کلی یک صحنه ممکن است روشنتر یا تاریکتر باشد. نورسنج این موضوع را متوجه خواهد شد و تغییراتی را در زمان خوانش اطلاعات و یا روی خروجی اعمال خواهد کرد.
تنظیمات نوردهی دوربین (ایزو، سرعت شاتر و دیافراگم) یا همان مثلث نوردهی نحوهی انتقال روشنایی صحنه به رسانهی عکاسی را کنترل میکنند. این مورد در عکاسی دیجیتال و آنالوگ کاملا یکسان عمل خواهد کرد.
یک موضوع جالب در مورد نورسنجی عکاسی و کنترل نوردهی علم پشت آن است. به صورت خلاصه دنیا برای نورسنجهای دوربین به صورت خاکستری 18% دیده میشود. تنظیمات کنترل نوردهی نیز براساس یک مقیاس لگاریتمی بر مبنای 2 انجام میشود. این بدین معنی است که نورسنج دوربین سعی میکند مقدار روشنایی صحنه را متعادل کند و سپس هرگام کاملی که اضلاع مثلث نوردهی را تغییر میدهید، نوری که به سنسور دوربین یا فیلم آن میرسد را دوبرابر یا نصف میکند.
چه زمانی باید از جبران نوردهی در عکاسی استفاده کنیم؟
سیستم نورسنجی دوربینهای امروزی میتواند از پس شرایط نوری چالش برانگیز مختلفی برآید. در مقایسه با سیستمهای نورسنجی در دوربینهای قدیمی، دوربینهای امروزی میتوانند تصاویر خیلی خوبی از صحنههایی بگیرند که معمولا نورسنج را به اشتباه میاندازند. با این وجود این سیستمها نمیتوانند همهی شرایط را به خوبی پوشش دهند.
برخی از شرایطی که ممکن است نیاز باشد شما از جبران نوردهی در عکاسی استفاده کنید عبارتند از صحنههایی که بخش روشن یا تاریک خیلی زیادی در آنها وجود دارد و با سوژهی اصلی در تضاد هستند یا صحنههایی که بخش زیادی از آنها روشن یا تاریک است و خود این بخشها سوژه اصلی هستند.
داخل ساحل در یک روز آفتابی، خورشید بالای آسمان قرار گرفته استف آب شفاف و آبی است و سفیدی شنها باعث خیره شدن چشمهای شما میشود. این صحنه خیلی زیباست اما تمامی زوایای آن به خصوص شنهای خیره کننده، میتواند باعث سردرگمی سیستم نورسنج دوربین شود. همین موضوع در زمان عکاسی از مناظر برفی هم صدق میکند.
[relatedpost post=”104769″]
اتفاقی که اینجا رخ میدهد این است که نورسنج دوربین سعی میکند صحنه را متعادل کند و نوردهی آن را به خاکستری 18% (یا متوسط) برساند. نتیجه این موضوع کم نور شدن تمام صحنه است. نورسنج اساسا تلاش میکند شنهای سفید درخشان را به خاکستری متوسط تبدیل کند.
اما شما میتوانید برای جلوگیری از این موضوع از جبران نوردهی مثبت استفاده کنید تا شرایط عادیتر شوند. شما به این دلیل باید از جبران نوردهی مثبت استفاده کنید که دوربین تلاش میکند صحنه را کمتر از حالت عادی نوردهی کند. اینکه باید نوردهی را تا چه اندازه افزایش دهید به شرایط زیادی بستگی دارد.
یکی دیگر از موارد استفاده از جبران نوردهی در عکاسی زمانی است که یک منبع نور روشن پشت سر سوژه اصلی قرار دارد. بسته به اینکه سوژه تا چه اندازه کادر تصویر را پر میکند، نورسنج دوربین ممکن است تصویری را به شما تحویل دهد که بین عکس ضد نور و نوردهی مناسب قرار میگیرد.
استفاده از یک یا دو گام جبران نوردهی مثبت میتواند این موضوع را حل کند و باعث ایجاد تصویری شود که سوژه اصلی به خوبی نوردهی شده است و نوردهی پس زمینه نیز به اندازهای زیاد است که تقریبا هیچ جزئیاتی داخل آن وجود ندارد.
استفاده از نوردهی پائین هم ممکن است برای عکاسی از صحنههای تاریک مثل مناظر شهری در زمان گرگ و میش ضروری باشد. در این نوع نورپردازیها یا استفاده از سوژههای تاریکتر دوربین ممکن است مقداری نوردهی را را افزایش دهد تا به خاکستری 18% برسد.
این موضوع باعث خواهد شد عکس شما جزئیات کمی داشته باشد و خیلی جالب به نظر نرسد بنابراین باید از جبران نوردهی استفاده کنید و حدود 1 یا 2 گام نوردهی را کاهش دهید. از نظر دوربین نوردهی عکس شما مناسب نیست اما عکس نهایی دقیقا به شکلی که شما میخواهید خواهد بود.
کنترل خلاقانه
علاوه بر اینکه میتوانید از جبران نوردهی در عکاسی برای دستیابی به تنظیمات نوردهی مناسب استفاده کنید، میتوانید از این قابلیت برای کنترل خلاقانهی نوردهی تصویر خودتان هم استفاده کنید.
بسته به عکس نهایی که نیاز دارید، ممکن است دوست داشته باشید از تنظیماتی که دوربین برای شما تشخیص میدهد استفاده کنید. در اینجا پیش تصور کلید تصمیمگیری درست است.
پیش تصور در عکاسی چیست؟
پیش تصور دقیقا چیزی است که به نظر میرسد. شما یک ایده کلی از چیزی که مدنظرتان است و میخواهید عکس نهایی آنگونه باشد دارید. شما میتوانید از قبل اینگونه چیزی را از قبل تصور کنید و سپس از متدها و تنظیماتی استفاده کنید که منجر به آن نتیجه خواهند شد.
برخی از استادهای قدیمی عکاسی آنالوگ از این متد استفاده کردهاند. برای مثال آثار سیاه و سفید آنسل آدامز نمونهای از این تصاویر هستند.
شما نیز احتمالا به عنوان یک عکاس تا حدودی با آثار عکاسی منظرهی سیاه و سفید آنسل آدامز آشنا هستید در غیر این صورت میتوانید آثار او را دنبال کنید. مطمئنا از دیدن این نتایج لذت خواهید برد. او یک سیستم پیش تصور به نام سیستم منطقهای (Zone System) را برای این کار ابداع کرده است.
به زبان ساده، آنسل آدامز مشکی عمیق، سفید روشن و هرچیز دیگری در این بین را به یازده مقدار یا منطقهی مستقل تقسیم کرده است. منطقهی 0 مشکی عمیق، منطقهی V یا 5 خاکستری متوسط (18 درصد) و منطقهی X یا 10 سفید خالص است. این مقادیر نوری در عکاسی رنگی هم تاثیرگذار هستند.
همانطور که میدانید منطقهی 5 یا خاکستری متوسط چیزی است که نورسنج دوربین شما اغلب اوقات سعی میکند به آن برسد.
کاری که آنسل آدامز و دیگر عکاسها انجام میدهند این است که یکی از عناصر صحنه را انتخاب میکنند و با خودشان تصمیم میگیرند که این عنصر در عکس نهایی در یک سیستم منطقهای خاص باشد. سپس تمامی نوردهیها و پروسههای دیگر را به شکلی انجام میدهند که این اتفاق رخ دهد. علاوه بر این شما میتوانید چندین عنصر جداگانهی مختلف و چند منطقهی نوردهی مختلف را برای این کار انتخاب کنید.
شما میتوانید این کار را در عکاسی دیجیتال هم انجام دهید. در واقع امروزه به دلیل جزئیات نوردهی خیلی بیشتری که سنسور دوربین و پردازش کامپیوتری آن در اختیار شما قرار میدهد، کنترل بیشتری روی نوردهی خواهید داشت.
برای عکاسی دیجیتالی خلاقانه، شما میتوانید از سیستم منطقهای استفاده کنید تا جزئیاتی از صحنه که میخواهید روی آنها تاکید کنید را انتخاب کنید، مشخص کنید که کدام بخشهای صحنه بهتر به نظر میرسند و سپس از کلید جبران نوردهی استفاده کنید تا نور را یک یا دو گام کاهش یا افزایش دهید.
از همین روش میتوانید برای خلق عکسهای Low-Key یا High-Key استفاده کنید. برای عکسهای High-Key باید جبران نوردهی در عکاسی را افزایش دهید. برای عکسهای Low-Key نیز باید جبران نوردهی را به سمت اعداد منفی ببرید. البته روشهای دیگری هم برای خلق برای عکسهای high-Key یا Low-key وجود دارد اما جبران نوردهی یک روش آسان برای خلق این افکتها است.
[relatedpost post=”143143″]
نکات جبران نوردهی
در صورتی که به شکل دیجیتالی عکاسی میکنید، شما گزینهای در اختیار دارید که در دوربینهای آنالوگ وجود ندارد. شما میتوانید بلافاصله پس از گرفتن عکس آن را بررسی کنید. این کار در صورتی که زیادهروی کنید ممکن است باعث پرت شدن حواس شما از عکاسی شود اما بررسی تصاویر پس از گرفتن آنها روش خوبی برای عکاسی در شرایط نوری چالش برانگیز است.
دوربینهای پولاروید را به یاد دارید؟ زمانی که عکس ظاهر شده به شما نمایش داده میشد شما میتوانستید ببینید که به خوبی نوردهی شده است یا نه. در صورتی که نوردهی عکس مناسب نبود میتوانستید کلید چرخان Brighten/Darken را بچرخانید و دوباره عکس بگیرید. همین ایده در دوربینهای دیجیتال و با استفاده از جبران نوردهی قابل اعمال است.
یکی دیگر از روشهای خوبی که میتوانید امتحان کنید این است که دوربین را به شکلی تنظیم کنید که هیستوگرام را هم در زمان بررسی تصویر به شما نمایش دهد. هیستوگرام نوردهی یکی از قابلیتهای خیلی خوبی است که پس از تغییر دوربینها از آنالوگ به دیجیتال مورد استفاده قرار گرفت. در صورتی که بتوانید متوجه شوید هیستوگرام چه چیزهایی را به شما میگوید میتوانید از آن در تمامی عکسهای دیجیتالی خودتان استفاده کنید.
اینکه در هر کدام از حالتهای خودکار چه چیزی در زمان تغییر مقادیر جبران نوردهی تغییر میکند از برندی به برند دیگر متفاوت است. در صورتی که از حالت اولویت شاتر استفاده میکنید، جبران نوردهی مقدار دیافراگم را تغییر خواهد داد. در حالت اولویت دیافراگم هم این تنظیمات سرعت شاتر را تغییر میدهد. در حالت Program نیز هم سرعت شاتر و هم دیافراگم تغییر خواهند کرد.
نکته خیلی مهمی که باید به یاد داشته باشید این است که در اکثر دوربینها در صورتی که از حالت خودکار استفاده میکنید، جبران نوردهی غیرفعال خواهد شد. حالت خودکار کنترل کامل تنظیمات را در اختیار خواهد گرفت و تنها چیزی که میتوانید تغییر دهید جهتی که دوربین را میگیرید، مقدار زوم و زمان فشار دادن کلید شاتر است. این حالت برای گرفتن عکسهای سریع مناسب است اما برای عکاسی حرفهای توصیه نمیشود.
سخن نهایی
جبران نوردهی در عکاسی یک ابزار خیلی کاربردی برای عکاسهای کاملا حرفهای تا پیشرفته و حرفهای است. اما فقط یک ابزار است.
دوربینهای مدرن دستگاههای فوقالعادهای برای عکاسی هستند. حالتها و قابلیتهایی که ابداع شدهاند و بهبود یافتهاند به ما این امکان را میدهند که از تواناییها و قابلیتهای فوقالعادهی عکاسی دیجیتال استفاده کنیم. صرف نظر از اینکه در ساحل هستید و یا در یک پیست اسکی، یا حتی اینکه عکاس پرتره و محصولی هستید که داخل استودیو عکاسی میکنید، جبران نوردهی متد خیلی خوبی برای کنترل این است که تصویر نهایی چگونه دیده خواهد شد.