میدان های مغناطیسی و وسایل به کار رفته در دستگاه های دیجیتالی یکی از عوامل اصلی ایحاد نویز در عکاسی است. هرچند که عوامل محیطی یا حتی گرمای بیش از حد میتواند نویز موجود را بیشتر کند. نسبت سیگنال ارسال شده به نویز را SNR میگویند. یعنی هر چه سیگنال فرستاده شده بیشتر باشد، تاثیر نویز کمتر و در نتیجه تصویر با کیفیت تری خواهیم داشت. خبر خوب این است که معمولا میزان نویز ایجاد شده توسط قطعات دوربین ثابت است، پس با تقویت سیگنال ارسالی، نویز کمتری خواهیم داشت. همچنین راه های دیگری هم برای کاهش نویز وجود دارد که در ادامه توضیح داده میشود.
انواع نویز
دوربین های دیجیتال سه نوع نویز را تولید میکنند:
1)نویز نا منظم
2)نویز الگوی ثابت
3)نویز نواری
1) نویز نامنظم: این مدل از نویز با نوسانات رنگ در تصویر اصلی شناخته میشود. در هر زمان نور دهی چندین الگوی مختلف برای نویز نا منظم وجود دارد. الگوی نویز نامنظم مرتبا تغییر میکند، حتی اگر در عکسهای مختلف تنظیمات نوردهی یکسان باشد.
2) نویز الگوی ثابت: این مدل از نویز معمولا در نور دهی های بلند مدت ظاهر میشود و منحصر به فرد است، چرا که معمولا در یک الگوی مشخص از پیکسل ها توزیع میشود. البته اگر عکاسی در یک شرایط ثابت انجام گیرد.
3) نویز نواری: به مقدار زیادی بستگی به نوع عملکرد دوربین دارد، در واقع این نوع نویز در عکاسی زمانی که اطلاعات از روی حسگر نوری دیجیتال خوانده میشود، توسط دوربین در تصویر ایجاد میشود. نویز نواری در حساسیت های بالا و سایهها بیشتر قابل مشاهده است و یا وقتی که تصویر بیش از حد توسط دوربین روشن شود.
اگر چه نویز نوع الگوی ثابت بدتر از بقیه به نظر میرسد، اما به علت داشتن یک الگوی ثابت راحت تر از بقیه قابل شناسایی و رفع میباشد. سیستم الکترونیکی داخلی دوربین تنها باید الگوی نویز را بداند تا میزان نویز را برای نمایان کردن تصویر اصلی کاهش دهد.
در آخرین نسل دوربین های دیجیتال، نویز الگوی ثابت مشکل بسیار کوچکتری نسبت به نویز نامنظم است. نامطلوب ترین نوع نویز مدل نا منظم آن است و معمولا سختی بیشتری برای رفع آن بدون کاهش کیفیت عکس وجود دارد. کامپیوترها به سختی میتوانند درکی از نویز نامنظم در مقابل بافت خوب تصویر داشته باشند. بنابراین اگر شما در چنین تصاویری نویز نامنظم را حذف کنید، معمولا بخشهایی از بافت خوب تصویر را نیز از دست خواهید داد.
[relatedpost post=”91474″]
تاثیرات عوامل مختلف بر نویز در عکاسی
روشنایی یکی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار بر نویز است. با تابیده شدن نور بر سلول های موجود در سنسور دوربین آنها شروع به فعالیت میکنند. اگر شما در نور روز یا نور مناسب عکاسی میکنید، سیگنال ارسالی توسط سلول ها به اندازه کافی قوی خواهد بود، در نتیجه نویز حاصل از ارسال سیگنال چندان مشهود نیست و تاثیری روی کیفیت عکس شما نمیگذارد.
اما اگر در یک محیط تاریک تر، مثلا در اتاقی که روشنایی کافی ندارد عکاسی کنید، میزان نوری که به هر کدام از سلول ها میرسد کم شده و در نتیجه سیگنال ارسالی ضعیف تر میشود.
در این حالت نویز دوربین کاملا به چشم میآید و کیفیت عکس تعریف چندانی نخواهد داشت. این مشکل در دوربین های DSLR که از سنسورهای بزرگ تری برخوردارند کمتر است. چرا که تعداد سلول های حساس به نور آنها بزرگتر است و در نتیجه در محیط های کم نور کارایی بیشتری دارند. شاید در نگاه اول کیفیت تصویر این نوع دوربین ها با دوربین های معمولی فرق چندانی نداشته باشد، اما هنگامی که تصاویر را در اندازه بزرگ میبینید متوجه تفاوت کیفیت آن ها میشوید.
کاهش نویز عکس توسط تنظیمات ISO
مقدار SNR تحت تاثیر مستقیم تنظیمات ISO دوربین دیجیتال شماست. هر چه میزان ISO بیشتر باشد به معنای حساسیت بالاتر سنسور نسبت به نور است. مثلا عکسی که با میزان حساسیت ISO400 گرفته شده نصف عکسی که با ISO200 گرفته شده نیاز به نور دارد. ISO بالاتر میزان سیگنال ارسالی را تقویت میکند ولی به همان اندازه، نویز ایجاد شده توسط دوربین هم بالاتر میرود.
دوربین های DSLR در این مورد هم برتری دارند، چرا که به علت وجود سنسور های بزرگتر نسبت به دوربین های معمولی، امکان افزایش ISO بدون بالا رفتن قابل توجه نویز را فراهم میکنند.
هنگامی که در محیط تاریک اقدام به افزایش بیش از حد ISO دوربین خود میکنید، باید در نظر بگیرید که احتمالا عکسی پر از نویز یا در بهترین حالت، عکسی بدون جزئیات کافی نصیبتان میشود. به هر حال با تمرین و آشنایی بیشتر با امکانات داخلی دوربین خود میتوانید نویز ها را به حداقل برسانید و کیفیت عکس هایتان را بالا ببرید.
[relatedpost post=”107345″]
تاثیرات اندازه سنسور بر نویز عکس
یک سنسور کوچک که دارای پیکسل های زیادی است مقدار نویز بیشتری از یک سنسور بزرگ تر با همان میزان پیکسل را ایجاد میکند. در یک سنسور کوچک، پیکسل ها به صورت فشرده در کنار هم قرار گرفته اند و باعث تداخل در سیگنال میشوند.
علاوه بر این سنسورهای بزرگتر تمایل به پیکسل های بزرگتر دارند. یک پیکسل بزرگ تر میتواند نور بیشتری را جذب کند و در نتیجه سیگنال ارسالی آن کیفیت بالاتری خواهد داشت. به صورت خلاصه دوربین هایی با پیکسل های بزرگتر SNR بالاتری دارند و در نتیجه نویز کمتری ایجاد میکنند.
باز گذاشتن بیشتر شاتر دوربین نیز میتواند در افزایش نویز تاثیر گذار باشد. باز نگه داشتن شاتر، علاوه بر جذب نور بیشتر از محیط، نویز بیشتری را نیز ارسال میکند. در نتیجه نویز ارسالی در محیط کم نور، نسبت به محیطی با نور مناسب بیشتر خواهد بود.
[relatedpost post=”103798″]
نویز کاهش مییابد، اما از بین نمیرود!
امروزه بيشتر سازندگان دوربین از الگوریتمهایی برای کاهش نویز عکس در داخل دوربین استفاده میکنند. معمولاً نویزهای ثابت به دليل یکسان بودن الگوی نقاط ایجاد شده روی عکس تحت شرایط یکسان محیطی، توسط نرمافزار دوربین تا حدودی قابل حذف است.
نویزهای تصادفی (Random Noise) آنهایی هستند که در اثر مقدار ایزو یا نوردهی بالا ایجاد شدهاند. این مدل از نویزها الگوی ثابتی ندارند و حذف آنها مشکل بوده و ممکن است منجر به قربانی شدن جزئیات عکس شود.
علاوه بر خود دوربین، نرمافزارهایی وجود دارند که میتوانند نویز عکس را تشخیص داده و تا حدودی آن را کاهش دهند. از معروفترین آنها میتوان به Neat image-Noise Ninja-Ware Pro اشاره کرد. یکی از فیلترهای کاهش نویز معروف، Median Filter نام دارد که در برخی از دوربینهای دیجیتال نیز تعبیه شده است.
در این فیلتر هر پیکسل با پیکسلهای کنار آن مقایسه شده و در صورت وجود اختلاف زیاد در شدت نور پیکسلها، آن پیکسل با میانگین پیکسلهای کنار آن جایگزین خواهد شد. با آنکه این روش نویز در عکاسی را کم میکند، اما احتمال از دست رفتن جزئیات عکس نیز بالا بوده و در نهایت ممکن است بهطور کامل جزئیات عکس از بین برود.
فیلتر دیگر Pixel Binning نام دارد که امروزه کمتر مورد استفاده قرار ميگيرد. در این روش، پیکسلها در گروههای چهار، نه یا حتی شانزده تایی بهعنوان یک پیکسل در نظر گرفته میشوند که عکس حاصل از این پیکسلها نویز کمتر، اما کیفیت پایینتری خواهد داشت.
امتیاز ویژه دیگری که دارندگان دوربینهای DSLR و برخی دوربینهای کامپکت حرفهای از آن برخوردار هستند، امکان عکسبرداری با فرمت RAW است.
معمولاً ابزارهایی که برای کار با این نوع فرمت عکس وجود دارند، قابلیتی برای کاهش نویز عکس نیز در نظر گرفتهاند که نتیجه آن بهتر از سیستم کاهش نویز روی عکسهای فشرده شده است.
تاثیر انتخاب دوربین در کاهش نویز عکس
دوربینی که انتخاب میکنید قطعا بر میزان نویز و قدرت ارسال سیگنال تاثیر گذار است. همان گونه که بحث کردیم هر چه سنسور دوربین شما بزرگتر باشد، سیگنال ارسالی قوی تر و در نتیجه نویز کمتری خواهید داشت.
همچنین در دوربین های بهتر، تنظیمات ISO قابلیت بیشتری دارند. به طور کلی دوربین هایی با سنسور بزرگتر نویز کمتری ایجاد میکنند، اما این تمام ماجرا نیست.
چرا که کیفیت الکترونیک و قطعات به کار رفته در دوربین نیز مهم هستند. در حالت کلی نویز به دو متغیر نوسانات رنگ و میزان روشنایی وابسته است، که هر دوی آنها را میتوان با استفاده از نرم افزار ها تا حدود زیادی تغییر داد. البته میزان درخشندگی و نوسانات رنگی میتوانند در دوربین های مختلف، متفاوت باشند.
در نور کم، از فلاش استفاده کنید
بدیهی است که اکثر عکاسان دوست دارند در نور طبیعی کار کنند. با این حال عکس گرفتن در نور کم، به زمان نور دهی طولانی تر و سرعت ISO بالاتر نیاز دارد، که باعث میشود عکس های شما نسبت به نویز حساس تر شوند.
در این شرایط یکی از راه های کم کردن نویز در عکاسی استفاده از فلاش است. شما میتوانید از فلاش خود دوربین یا از فلاش هایی که جداگانه در بازار موجود هستند استفاده کنید.