در شیوه عکاسی طبیعت بی جان شما چیزهای زیادی خصوصاً از نورپردازی و تأثیر زاویه و شدت نور خواهید آموخت. برایمثال آیا میدانید تابش نور با شدت کم از طرفین ، بافت سوژه را نمایان خواهد کرد؟
همچنین در این نوع از عکاسی خصوصاً وقتی‌که به‌صورت رومیزی صورت پذیرد شما می‌توانید تک‌تک موارد مؤثر در ثبت عکس را به‌طور کامل تحت کنترل قرار دهید. از پس‌زمینه تا تمامی نورهای تابیده‌شده به سوژه و همچنین تنظیمات موردنیاز برای ثبت عکس . . .
ماهیت اصلی این نوع از عکاسی تجاری و دارای قواعد خاصی است اما شما مجبور به رعایت آن‌ها نیستید و همانند تصویر زیر می‌توانید آنچه را همان‌طور که خودتان می‌پسندید به ثبت برسانید.
- چهار نمونه عملی عکاسی طبیعت بی‌جان
برای عکاسی از طبیعت بی‌جان به چه چیزهایی نیاز دارید؟
ممکن است یک عکاس حرفه‌ای برای ثبت یک عکس حرفه‌ای طبیعت بی‌جان نیاز به ابزار و تجهیزاتی بسیار گران‌قیمت در استودیوی تخصصی خود داشته باشد. اما شما به‌عنوان یک مبتدی می‌توانید با دوربینی که به آن دسترسی دارید و از طریق راه‌حل‌های جایگزین و همچنین خلاقیت خود در گوشه‌ای از سالن پذیرایی منزل خود به نتیجه موردنظرتان برسید.
در ادامه بخشی از تجهیزات ضروری و تجهیزات پیشنهادی به شما معرفی شده‌اند.
تجهیزات موردنیاز
- هر نوع دوربین! قطعاً دوربینی از نوع دیجیتال راه‌حل ساده‌تری برای ثبت عکس است اما استفاده از دوربین آنالوگ نیز بلامانع است.
- چند سطح متفاوت برای ایجاد پس‌زمینه‌ای خلاقانه و زیبا نیاز خواهید داشت.
- رفلکتور کوچک برای بازتاباندن نور . البته از مقوای سفید یا فویل نیز می‌توان برای این کار استفاده کرد.
- سوژه اصلی و لوازمی برای آراستن صحنه که می‌توانید در گوشه و کنار خانه آن‌ها را بیابید.
تجهیزات پیشنهادی
- حداقل یک عدد فلاش : بهترین شکل استفاده از فلاش ، تنظیم آن به‌صورت دستی است. برای استفاده از فلاش به‌صورت جدا از دوربین ، به یک تریگر نیز نیاز خواهید داشت.
- اصلاح‌کننده‌ی نور برای فلاش : برای فلاش روی دوربینی می‌توانید از سافت باکس‌های کوچک ساخته‌شده برای آن‌ها استفاده کنید.
- سه‌پایه : برای دوربین حتماً به یک سه‌پایه نیاز دارید و برای تنظیم دقیق فلاش جدا از دوربین نیز بهتر است یک سه‌پایه دیگر هم داشته باشید.
- یک لنز تله و یک لنز نرمال سریع : البته ایده آل در این شکل از عکاسی ، لنز ماکرو خواهد بود . برای کاهش فاصله فوکوس لنز همچنین می‌توان از فیلترهای کلوزآپ بهره برد. توجه داشته باشید که لنزهای قدیمی ، حتی بدون دارا بودن فوکوس خودکار هم گزینه‌های خوبی هستند.
من از یک لنز 50 با گشودگی دیافراگم معادل f/1.4 و همچنین دو لنز سیگما سری آرت با فاصله کانونی 30 و 60 میلی‌متر که هر دو دارای گشودگی دیافراگم معادل f/2.8 هستند استفاده می‌کنم. این موارد لنزهایی شارپ و سریع هستند. دوربین من نیز دارای سنسور میکروچهارسوم با ضریب کراپ 2X است که این به معنای برابری لنزهای من با لنزهای 60 و 100 و 120 میلی‌متر روی دوربین فول‌فریم می‌باشد.
نکات دارای اهمیت برای عکاسی طبیعت بی‌جان
همه‌چیز را ساده بگیرید : خودتان را با چیدن یک صحنه شلوغ و درهم پر از اشیا و خوراکی گیج نکنید. مینیمالیستی به سوژه‌ها نگاه کنید و حداکثر بهره را از حداقل‌ها ببرید.
کار با سطوح و اشیا براق و بازتابنده‌ی نور بسیار سخت است. سعی کنید از آن‌ها اجتناب کنید.
همه‌چیز را تمیز نگه‌دارید. در این نوع عکاسی جزئیات دیده می‌شوند ، پس هرگونه اثرانگشت ، لکه یا گردوغبار را از همه جای صحنه پاک کنید.
صبور باشید. بدون برنامه صحنه را نچینید و آنچه را که می‌خواهید به آن برسید در نظر داشته باشید. با آزمون‌وخطا در نورپردازی کم‌کم به آنچه می‌خواهید به آن برسید نزدیک شوید.
یادداشت‌برداری کنید. برای هر عکس مورد تائید ، تنظیمات دوربین و چینش صحنه را بنویسید. این روشی عالی برای یادآوری شیوه شکل‌گیری یک عکس خوب و کاهش زمان ثبت عکس‌های بعدی است.
چهار نمونه عملی عکاسی طبیعت بی‌جان
هیچ‌کس همه‌چیز را درباره یک موضوع نمی‌داند و اگر قرار باشد همه‌چیز در مورد عکاسی طبیعت بی‌جان در یک مطلب نوشته شود قطعاً آن مطلب پایانی نخواهد داشت. در اینجا فقط به تعدادی راه‌حل کلی و مهم‌ترین نکات اشاره‌شده و در ادامه نیز چهار نمونه عملی محدود موردبررسی قرارگرفته تا موضوع روشن‌تر شود.
نمونه‌ی عملی اول
تجهیزات به‌کاررفته:
دوربین : آیفون 5s
منبع نور : نور طبیعی
اصلاح‌کننده‌ی نور : رفلکتور دایره‌ای کوچک
نورپردازی:
شیوه نورپردازی : نور زیاد (High-key)
نور اصلی : یک پنجره در سمت چپ سوژه
نور پرکننده : نور بازتابیده از طریق رفلکتور
این مورد ساده‌ترین شکل عکاسی طبیعت بی‌جان است با حداقل لوازم و ساده‌ترین شکل نورپردازی!
با توجه به اینکه هیچ مبدلی برای نصب روی دوربین گوشی موبایلم وجود نداشت، سوژه در قابی باز ثبت شد. زاویه‌ی بالا به پایین را انتخاب و چند مورد اشیایی مرتبط با رنگ‌بندی مناسب را نیز در قاب گنجانده شد.
نمونه‌ی عملی دوم
تجهیزات به‌کاررفته:
دوربین : Olympus OM-D EM-10 با لنز Olympus Zuiko OM 50 f/1.4 به علاوه فیلتر کلوز آپ +2
منبع نور : نور طبیعی
اصلاح‌کننده‌ی نور : رفلکتور به‌علاوه پس‌زمینه مقوایی سفید
نورپردازی:
شیوه نورپردازی : نور زیاد (High-key)
نور اصلی : یک پنجره در سمت چپ سوژه
نور پرکننده : نور بازتابیده از طریق رفلکتور در خلاف جهت نور اصلی
این یک نمونه کلاسیک از عکاسی غذاست. ترجیح دادم سوژه‌ای تیره را در ظرف و با پس‌زمینه‌ای روشن ترکیب کنم تا تمرکز روی سوژه‌هایم باشد (حتی آن‌هایی که خارج از فوکوس هستند) شیوه نورپردازی هم پرنور است تا سوژه که تیره‌تر است ، بهتر به چشم بیاید. برای زیباتر شدن عمق میدان ، ظرفی کشیده را انتخاب کردم که در بخش محو عکس هم تصویری زیبا ایجاد شود.
بخش‌های نارنجی خوش‌رنگی که در عکس می‌بینید ، کمی پوست پرتقال هستند!
نمونه‌ی عملی سوم
تجهیزات به‌کاررفته:
دوربین : Olympus OM-D EM-10 با لنز Olympus Zuiko OM 50 f/1.4 به علاوه فیلتر کلوز آپ +3
منبع نور : نور صفحه گوشی موبایل
اصلاح‌کننده‌ی نور : رفلکتور به علاوه پس‌زمینه مشکی مات و مقوای مشکی براق در بخش زیرین سوژه
نورپردازی:
شیوه نورپردازی : نورپردازی کم‌نور (Low-key)
نور اصلی : صفحه‌نمایش یک عدد گوشی موبایل با استفاده از اپلیکیشن Softbox که صفحه گوشی را با رنگ یکدست روشن نگه می‌دارد
نور پرکننده : رفلکتور
در این نمونه برخلاف مورد قبلی سوژه رنگی روشن دارد ، پس از نورپردازی با نور کم استفاده کردم تا سوژه بیشتر به چشم بیاید. البته استفاده از ظرف و پس‌زمینه تیره هم بسیار مؤثر بوده است. برای هرچه نزدیک‌تر شدن به سوژه از فیلتر کلوزآپ بهره بردم و فرمت عکس را مربعی انتخاب کردم (البته این کار در مرحله ویرایش هم قابل انجام است).
نمونه عملی چهارم
تجهیزات به‌کاررفته:
دوربین : Olympus OM-D EM-10 به همراه لنز Sigma ART 30mm f/2.8 DN که بر روی این دوربین معادل 60 میلی‌متر در استاندارد فول‌فریم خواهد بود
منبع نور : فلاش Metz 48 AF-1 با قدرت یک شانزدهم به‌صورت جدا از دوربین
اصلاح‌کننده‌ی نور : رفلکتور به علاوه پس‌زمینه مشکی مات و مقوای مشکی براق در بخش زیرین سوژه و همچنین سافت باکس کوچک نصب‌شده روی فلاش
نورپردازی:
شیوه نورپردازی : نورپردازی کم‌نور (Low-key)
نور اصلی : فلاش در چند متری سوژه
نور پرکننده : رفلکتور در خلاف جهت فلاش
Yashica-MAT LM TLR 6X6 medium format
در این مورد از ترکیبی پیچیده‌تر با استفاده از یک دوربین آنالوگ قدیمی بهره بردم. سوژه اصلی یک دوربین و دیگر موارد موجود در صحنه مرتبط با آن هستند ، همچنین مطمئن شدم بند چرمی زیبای دوربین به‌وضوح در تصویر مشخص باشد. برای ثبت این عکس با نورپردازی کم‌نور نیازی نیست در یک محیط کم‌نور و با نور مصنوعی عکاسی کنید ، این عکس با نور روز و با بستن دریچه دیافراگم لنز نیز قابل ثبت است. اما در زمانی که فلاش در اختیار دارید، کمترین ایزو را انتخاب کنید ، ابتدا بدون فلاش عکسی بگیرید که کاملاً تیره است و پس‌ازآن با روشن کردن فلاش و بدون دست‌کاری تنظیمات دوربین صحنه را روشن کنید.
برای عکاسی از چنین سوژه‌هایی و ثبت چنین عکسی حتی با یک چراغ‌قوه هم می‌توانید نورپردازی را انجام دهید. این شکل از نورپردازی بافت جسم را نمایان می‌سازد.
از خلاقیت خود برای ثبت بهترین عکس طبیعت بی‌جان بهره ببرید
همان‌طور که دیدید با حداقل امکانات نیز می‌توان عکس‌های خوبی به ثبت رساند. شما تا زمانی که از نور کافی و مکانی برای عکاسی طبیعت بی جان بهره‌مند باشید خواهید توانست از هر چیزی عکاسی کنید. آنچه می‌تواند محدودیت‌های شما را رفع کند خلاقیت شماست و آنچه به شما نشان داده شد بخش کوچکی از آن چیزی است که خودتان می‌توانید با استفاده از خلاقیت خود به آن دست‌یابید.
خودم به‌شخصه مورد چهارم را می‌پسندم و عاشق عکاسی از کفش‌های کهنه و دارای بافت هستم.
عکسی که در ادامه می‌بینید هم موردعلاقه من است. برای ثبت این عکس چند برگ را داخل شیشه ریختم و درون آن شمع روشن کردم.
اصطلاحات مورداستفاده در عکاسی طبیعت بی‌جان
نورپردازی کم‌نور یا Low Key Setup
این شکل از نورپردازی صرفاً به معنای عکاسی در نور کم نیست. گرچه نگارنده ترجیح می‌دهد این نوع از عکس‌ها را در نوری کم ثبت کند. برای این کار لازم است توجه داشته باشید که ترکیب رنگی پس‌زمینه متناسب با سوژه شما باشد. ضمن اینکه سطح براق در قسمت زیرین سوژه بازتابی محو ایجاد خواهد کرد که بسیار زیباست. استفاده از فلاش جدا از دوربین در ثبت این نوع از عکس‌ها بسیار عالی خواهد بود.
مورد عملی شماره چهار و عکس زیر نمونه‌های خوبی از این نوع نورپردازی هستند.
به ارتباط میان سوژه‌های موجود در عکس بالا و همچنین بافت روی سطح سوژه اصلی (یعنی قوری) توجه کنید
نورپردازی پرنور یا High Key Setup
این شیوه معمول من برای این شکل از نورپردازی است : قرار دادن یک میز در کنار پنجره استفاده از دو قطعه مقوای سفید برای پس‌زمینه و سطح زیرین!
از تابش مستقیم نور خوشید برای ثبت چنین عکسی خودداری نمایید. تابش نور از پشت پرده سفید یا عکاسی در روزی بارانی نتیجه کار را همانند زمانی خواهد کرد که از یک سافت باکس بزرگ استفاده می‌کنید.
نور پرکننده
در عکس بالا رفلکتور کوچک من را هم می‌بینید. کاربرد این رفلکتور پر کردن سایه‌های ایجادشده توسط خود سوژه با بازتاباندن نور اصلی به آن‌هاست. این کار سایه‌ها را زیباتر و کنتراست سطح سوژه را کمتر می‌کند.
در ادامه تفاوت استفاده و عدم استفاده از رفلکتور را در نتیجه نهایی مشاهده می‌کنید:
چند نکته مرتبط با فوکوس و تغییر فوکوس
قبل از هر چیز فوکوس خودکار را فراموش کنید و ضمن خاموش کردن آن ، هر تنظیم دستی مرتبط با تنظیم دستی فوکوس را روشن کنید! برای مثال می‌توانید از بزرگنمایی بخشی از تصویر برای فوکوس دستی دقیق روی نقطه موردنظر بهره ببرید.
حتی‌الامکان برای عکاسی طبیعت بی جان از سه‌پایه استفاده کنید. شاتر دوربین را با استفاده از اپلیکیشن‌های موجود و یا دکلانشور از راه دور فعال کنید. برای داشتن فوکوسی بهتر از عمق میدان بیشتر و دیافراگم بسته‌تر استفاده کنید. این کار شارپنس عکس شما را هم بالاتر خواهد برد.
همچنین می‌توانید از تکنیک انباشت فوکوس برای داشتنی تصویری کاملاً واضح استفاده کنید. این روش خود نیازمند مطالعه جداگانه است و برای همین مطالعه‌ی مطلب : “ چگونه از تکنیک انباشت فوکوس(Focus Stacking) استفاده کنیم؟” توصیه می‌شود.
برای ثبت این عکس از تکنیک انباشت فوکوس استفاده شده تا همه سوژه‌ها واضح به نظر برسند
لینک‌ها و مطالب مفید دیگر
همان‌طور که پیش‌ازاین گفته شد فقط یک موضوع عکاسی طبیعت بی جان می‌تواند بی‌نهایت مطلب آموزشی را در بربگیرد. شما با مراجعه به دیگر مطالب وبلاگ نورنگار می‌توانید برخی دیگر از مطالب مرتبط مفید با این سبک از عکاسی را بیابید که سه مورد از آن‌ها در ادامه معرفی شده‌اند:
- ایده‌هایی برای پس‌زمینه عکس محصول، غذا و اشیاء
- تنظیمات دوربین برای عکاسی از محصولات
- ۹ دلیل برای تهیه فلاش اکسترنال
جمع‌بندی
هدف این مطلب صرفاً اثبات این بود که شروع عکاسی طبیعت بی جان و عکاسی رومیزی در منزل ، هزینه‌ی بالایی ندارد و نتیجه‌ی بسیار عالی هم در پی خواهد داشت. همه‌چیز به حوصله و خلاقیت شما بستگی دارد. ضمناً ویرایش عکس‌ها را هم فراموش نکنید.
