مزایا و معایب شغل عکاسی؛ آیا عکاسی شغل خوبی است؟

درکسب و کار عکاسی هر کسی اشتباه می‌کند. خصوصاً کسانی که در ابتدای توسعه کسب و کار خود هستند احتمالاً بسیار بیشتر از دیگران مرتکب اشتباه می‌شوند. بسیاری از این اشتباهات آن‌قدر ساده‌اند که وقتی پس از سال‌ها به عقب برمی‌گردید و به آن‌ها فکر می‌کنید تعجب می‌کنید که چطور مرتکب آن‌ها شدید. اما در هر حال همین اشتباهات شغل عکاسی هم بخشی از روند کار شما خواهند بود. مهم این است که بتوانید با یادگیری از همکاران و دوستانی که پیش از شما این راه طولانی را طی کرده‌اند، آن‌ها را به حداقل برسانید. البته هدف من اشتباهاتی است که در حیطه کسب و کار شما اتفاق می‌افتد و ابداً منظور مسائل تکنیکی و فنی عکاسی نیست.

نگرفتن پول کافی

اولین نکته در ” کسب و کار عکاسی ” این است که پول کافی دریافت کنید. گاهی اوقات می‌خواهید یک نمونه کار برای خود تهیه کنید یا قصد دارید با انجام رایگان کاری کوچک، به نوعی مهارت خودتان را نشان دهید. تا اینجای کار اشکالی ندارد. اما اگر نمونه کار مورد نظر را دارید و قرار است آن کار را به عنوان یک وظیفه به انجام رسانید، هرگز و هرگز با قیمتی پایین‌تر از قیمت معمولتان کار نکنید. در صورتی که قبول کنید که وظیفه‌ محول شده را با قیمتی بسیار پایین انجام دهید، دقیقاً گویی خودتان را فروخته‌اید.

متأسفانه برای بسیاری از افراد عکاسی نوعی علاقه قلمداد می‌شود که قرار است شما یکی دو ساعت آن را به نمایش بگذارید. آن‌ها تصور می‌کنند شما یک دوربین خوب دارید که اتفاقاً عکس‌های خوبی هم می‌گیرد، و شما چون آن دوربین را در دست دارید می‌توانید به راحتی یکی دو ساعت زمان بگذارید و با آن عکس بگیرید و برایشان بفرستید. این طرز فکر مانند آن است که فکر کنیم بازیگری، یک سری حرکات است که برخی از افراد با کمک لباس‌هایشان انجام می‌دهند! باید دقیقاً نشان دهید که عکاسی یک هنر است که توسط یک ابزار به نام دوربین انجام می‌شود. این مهارتی است که به دانش و اطلاعات شما درباره نور، ترکیب‌بندی، توجه و تصحیح بلافاصله مشکلات در تصویر، ویرایش و نحوه تعامل با مشتریان باز می‌گردد. پولی که می‌گیرید به جز هزینه چاپ عکس‌ها و خرید دوربین، بابت رفت و آمد به محل عکس‌برداری، پرداخت قبوض، هزینه خانواده‌تان، و برطرف کردن مایحتاج روزانه‌تان نیز هست! بنابراین همیشه به یاد داشته باشید که هزینه‌ای که بابت یک کار اعلام می‌کنید تا چه حد و چه بخشی از نیازهایتان را پوش می‌دهد.

یک کاغذ بردارید و تعداد و هزینه نهایی کارهایی که انجام می‌دهید را روی آن بنویسید. سپس هزینه‌های عمومی‌تان را نیز به آن‌ها اضافه کنید و سعی کنید برآورد دقیقی از میزان درآمدی که این هزینه‌ها را پوشش می‌دهند به دست آورید. اگر درآمدی (یا در واقع قیمتی که بایت کارهایتان اعلام می‌کنید) این هزینه‌ها را پوشش نمی‌دهند، شاید باید قیمت بیشتری را درخواست کنید. اگر نه، اطمینان داشته باشید که عکاسی با این روش نمی‌تواند در دراز مدت به عنوان شغل تمام‌وقت شما محسوب شود و به زودی تبدیل به یک بازنده خواهید شد.

عدم ارتباط با دیگران و بازاریابی نکردن کارهایتان

دومین نکته در “کسب و کار عکاسی” این است که با دیگران ارتباط ثمربخش برقرار کنید. هیچ‌وقت فکر نکنید چون یک دوربین باکیفیت دارید یا دانش عکاسی‌تان خیلی زیاد است، مشتری‌ها باید دنبال شما بیایند. هیچ فرقی نمی‌کند چقدر تبحر دارید، بالاخره یا خودتان یا اگر آن‌قدر معروف شدید که مشتری‌ها باید پیدایتان کنند، آن‌وقت مدیر برنامه‌ها و بازاریاب‌هایتان باید از استودیو بیرون بروند و مشتری‌های جدید پیدا کنند. اگر آن‌قدر معروف نشده‌اید که بازاریاب حرفه‌ای استخدام کنید، فعلاً بنشینید و یک لیست از مشتری‌های ایده‌آلی که می‌توانید داشته باشید و روش‌های ارتباط با آن‌ها تهیه کنید. مثلاً می‌توانید با شبکه اجتماعی‌تان شروع کنید و کارهایتان را برای اطرافیانتان به نمایش بگذارید. مثلاً اگر در عکاسی ماکرو تبحر دارید به سراغ جواهرفروشی‌هایی که اینستاگرام و تلگرام ندارند بروید و نمونه‌ کارهای عکاسی زیورآلاتتان را به آن‌ها نشان دهید یا اگر عکاسی کودک بلدید، یکی از بهترین نقاط شروع مهد‌کودک‌ها و لباس‌فروشی‌های بچه‌ها است.

هر چه بیشتر در معرض دید عموم باشید، بیشتر کار به دست می‌آورید. بنابراین در خانه ننشینید. یکی از نقاط شروع خوب برای شما شرکت در جشنواره های عکس مانند “جشنواره عکس نورنگار” است. در این جشنواره‌ها تعداد زیادی عکاس شرکت می کنند و اگر بتوانید به جمع عکاسان منتخب راه پیدا کنید، این شانس را دارید که در مراسم اختتامیه یا در روند دریافت جوایز و کتابچه‌های هر دوره با عکاسان هم رده خودتان آشنا شده و ارتباط برقرار کنید. همچنین می‌توانید به این ترتیب خود را به جامعه عکاسی معرفی کرده و از این ارتباط سود ببرید.

برقراری ارتباط و همکاری با دیگران، خصوصاً رقبا

عکاسان دیگر می‌توانند بهترین کمک در راه رشد شما باشند. آن‌ها قبل از شما این راه را رفته‌اند و بیشتر از شما سرد و گرم این کار را چشیده‌اند. بنابراین نه تنها می‌توانند دوست خوبی برای شما باشند، بلکه می‌توانید با کمک به آن‌ها، راه و روش کار را از آن‌ها بیاموزید.

اغلب اوقات، نخستین کارهایی که می‌توانید انجام دهید، دستیاری برای دیگران است. عکاسان به دستیار نیاز دارند، و هر چقدر مهارت بیشتری پیدا کنید، می‌توانید دستیار عکاسان بزرگ‌تری شوید و خودتان به دیگران کمک کنید. خصوصاً وقتی در کنار آن‌ها هستید، بسیاری اوقات ممکن است کارهای ارزان‌تری که نمی‌خواهند خودشان انجام دهند یا وقت انجامشان را ندارند را به شما پیشنهاد دهند.

نکته دیگر شراکت در این کار است. می‌توانید عکاسان دیگری که هم رتبه خودتان هستند را پیدا کنید و با هم کار کنید. به این ترتیب می‌توانید پروژه‌های بزرگ‌تری بگیرید یا کار‌هایی که می‌گیرید را در زمان سریع‌تری تحویل دهید و به این ترتیب مشتری‌های بیشتری پیدا می‌کنید. البته برای این کار باید استراتژی‌های دقیقی داشته باشید و همه موارد را به دقت وارد قراردادتان بین خودتان کنید.

به عنوان سومین نکته در “کسب و کار عکاسی” سعی کنید همیشه با رقبای خودتان هم در ارتباط باشید. اگر با یک عکاسی کار می‌کنید، سعی کنید ارتباط خوب خودتان با عکاسی‌های دیگر را نیز حفظ کنید. گاهی ممکن است پیشنهاد‌های کاری بهتر از سوی کسانی به شما داده شود که قبلاً رقیبتان بوده‌اند.

مقاله مرتبط: معرفی رشته عکاسی؛ راهنمای جامع از تجهیزات تا آموزش

کند بودن قاتل موفقیت است

کند بودن در برخی از شاخه‌های عکاسی مانند عکاسی عروسی، خبری و ورزشی واقعاً می‌تواند تجارت شما را از بین ببرد. اما منظور من از کند بودن، مربوط به عکاسی نیست. در واقع چهارمین نکته در “کسب و کار عکاسی” چابکی در کار دقیقا در هنگام روند انجام کار است. حتماً شنیده‌اید که می‌گویند اغلب عکاسان وقت‌شناس نیستند! این اشکال در واقع به اشتباه در برنامه‌ریزی و آسان گرفتن کار‌ها مربوط می‌شود. بسیاری از عکاسان تخمین دقیقی از روند انجام کار ندارند و گاهی اوقات زودتر از زمان موردنیاز برای تحویل یک کار، قول تحویل آنها می‌دهند. اشکال دیگر نیز زمانی پیش می‌آید که چند کار را هم‌زمان می‌پذیرند و به همان دلیل عدم همکاری با دیگران، نمی‌توانند آن‌ها را به‌تنهایی به اتمام برسانند. در هر حال، کند بودن در تحویل کار می‌تواند کسب و کار شما را با اشکال روبرو کند. اینجا با یک اشکال دیگر روبرو می‌شویم که معمولاً برای عکاسان تازه‌کار پیش می‌آید.

تخمین نادرست کار از ابتدا

یک عکاس ماهر صرفاً به کسی گفته نمی‌شود که عکس‌های خوبی می‌گیرد. پنجمین نکته در ” کسب و کار عکاسی ” تخمین دقیق و قابلیت کنترل کار از ابتدا تا انتهاست. این دقیقاً همان چیزی است که در کسب و کار عکاسی به آن “تجربه کاری” گفته می‌شود. شاید خودتان هم نتوانید یک عکس خاص را بگیرید، اما مهم‌ترین مهارت برای کسب و کار عکاسی این است که بدانید چه کسی، چگونه و با چقدر هزینه می‌تواند آن کار را انجام دهد. به این ترتیب حتی اگر خودتان هم نتوانید آن پروژه را انجام دهید، می‌توانید تخمین دقیقی از زمان و هزینه انجام یک کار بدهید، به طوری که نه نیاز باشد آن کار را رد کنید، و نه با تخمین اشتباه متضرر شوید. این همان جایی است که ارتباط با دیگران حتی رقبایتان را توجیه‌پذیر می‌کند.

باید با تصور دقیق از آنچه که مشتری به دنبال آن است بفهمید که او دقیقاً به چه کاری نیاز دارد و نحوه انجام آن کار چگونه است. یکی از اشتباهات عکاسان در این زمینه این است که تصور می‌کنند مشتری‌ها هم باید بسیاری از مسائل عمومی و بدیهیات را در ارتباط با سفارش خود بدانند. فراموش نکنید خیلی از آن‌ها ممکن است تا بحال یک عکاس حرفه‌ای استخدام نکرده باشند. ممکن است شما نفر اولی باشید که به او مشورت می‌دهید یا بدتر از آن اینکه نفرات قبلی تصور نابجایی برای او ایجاد کرده‌اند. بنابراین باید با سؤالات مختلف و توضیحات کافی، او را در جریان تمامی جزئیات قرار دهید تا هم تصور بهتری از آنچه که دریافت می‌کند داشته باشد و هم شما بتوانید تخمین دقیق‌تری ارائه کنید. پس از این تخمین و توافق یک مرحله بسیار مهم را فراموش نکنید.

عدم تنظیم قرارداد

ششمین و مهم‌ترین نکته در “کسب و کار عکاسی” این است که هرگز و هرگز بدون قرارداد کاری را بر عهده نگیرید. حتی اگر صمیمی‌ترین دوستتان، مشتری شما باشد حتماً تمامی مفاد قرارداد و قیمت توافق شده را در قراردادتان ذکر کنید. پس از سال‌ها تجربه در این کار و ارتباط صمیمانه با نزدیکانم به این نتیجه رسیده‌ام که گاهی اوقات امکان نوشتن قرارداد رسمی با برخی از دوستان و نزدیکان وجود ندارد و به ارتباط صمیمی ما لطمه می‌زند. شخصاً در این‌گونه موارد این‌طور بیان می‌کنم که من به دلیل فراموش‌کاری، تمامی جزئیاتی که درباره کار صحبت کردیم را به صورت یک پیام متنی روی تلگرام، ایمیل، یا حتی SMS برایشان ارسال می‌کنم.

به این ترتیب می‌توانم وی را در جریان ریز کارهایی که قرار است انجام بدهم قرار دهم و ضمناً همان متن را می‌توانم به عنوان سندی برای مراجعات بعدی حفظ کنم. فراموش نکنید این روش تنها برای افراد بسیار صمیمی قابل استفاده است و انجام این کار برای مشتریان دیگر، هیچ‌گونه الزامی برای انجام خدمات یا تعهدات برای دو طرف ایجاد نمی‌کند. در صورتی که نیاز دارید یا شرکت‌ها و مؤسسات قانونمند کار کنید بهتر است در این‌باره با اتحادیه عکاسان شهر خودتان یا عکاسان حرفه‌ای مشورت کنید یا از وب‌سایت‌هایی مانند thelawtog.com قراردادهای سفت و سخت عکاسان حرفه‌ای در سرتاسر دنیا را دانلود و ترجمه کرده و از آن‌ها استفاده کنید.

استفاده نکردن از روش‌های پیشرفته مدیریت و انجام کار

روش‌های پیشرفته مدیریت و انجام کار چیزی است که بسیاری از آتلیه‌های عکاسی، عکاسان و افراد تازه‌کار در آن ضعف دارند و باعث می‌شود تا روند انجام کار را با کندی مواجه کند. این دقیقاً همان جاییست که مشتری شما به هیچ‌وجه درباره آن اطلاعی ندارد و این شما هستید که باید روند ورود عکس‌ها به کامپیوتر، پشتیبان‌گیری و نام‌گذاری، انتخاب و دسته‌بندی، انجام دادن تصحیحات به صورت دسته‌ای، تگ‌گذاری ویرایش‌های خاص، گرفتن خروجی‌های حرفه‌ای و نهایتاً تائید چاپ را با دقت و سرعت بالا انجام دهید. هنوز هم می‌بینم که برخی از عکاسان و آتلیه‌ها همچنان از قلم و کاغذ برای انتخاب، دسته‌بندی و تگ‌گذاری عکس‌ها استفاده می‌کنند که این کار سرعت عمل آن‌ها را پایین می‌آورد یا به ندرت از روش‌های ویرایش دسته‌ای برای ادیت اشکالات عمومی عکس‌ها مانند وابت بالانس بهره می‌برند. بسیاری از نرم‌افزارهای حرفه‌ای ویرایش و مدیریت عکس‌ها مانند Adobe Bridge یا Adobe Lightroom روش انجام این کارها را بسیار سریع‌تر و ساده‌تر کرده‌اند که من در مجموعه‌های آموزشی فتوشاپ CC و آموزش لایتروم آن‌ها را تشریح کرده‌ام. به عنوان هفتمین نکته در “کسب و کار عکاسی” باید بدانید که استفاده از این روش‌ها می‌توانند سرعت انجام کارهایتان را چند برابر کنند.

اما نکته مهم اینکه حتی با وجود اینکه می‌دانید انجام کارها دقیقاً چه زمانی به پایان خواهد رسید، همیشه چند روز دیرتر، زمان قطعی تحویل کارها را اعلام کنید و همیشه یک بازه خطا برای زمان‌بندی خود در نظر بگیرید.

این شاید عجیب‌ترین نکته در “کسب و کار عکاسی” باشد که هیچ شماره‌ای هم ندارد! می‌دانم که رد کردن کارها، خصوصاً زمانی که در ابتدای کار هستید یا مجبورید اقساط سنگین خرید تجهیزات عکاسی تان را پرداخت کنید، کمی مشکل است. به‌هرحال حتی اگر از بخش فروش اقساط نورنگار هم تجهیزاتتان را با نرخ سود بسیار پایین خریداری کرده باشید، باز هم باید سر هر ماه اقساط آن‌ها را پرداخت کنید و نه گفتن به برخی از سفارش‌ها برایتان سخت است. اما باور کنید که برخی از سفارش‌ها یا مشتریان ارزش پذیرش را ندارند و تنها وقت شما را هدر می‌دهند. اگر قیمتی که پیشنهاد می‌دهند خیلی پایین است، اگر آن پروژه ارزش قرارگیری در رزومه شما را ندارد یا اگر مشتری بسیار سخت‌گیری دارید که توقعات نابجایی دارد، بدون شک به او نه بگویید.

وقتی جوان‌تر بودم با برخی از مشتریان برخورد کرده‌ام که از کم تجربگی دیگران استفاده می‌کنند تا هر چه می‌توانند خدمات بیشتر و رایگان دریافت کنند. به عنوان یک عکاس حرفه‌ای (منظورم از حرفه‌ای کسی است که عکاسی را به عنوان حرفه خود انتخاب کرده است) مهم‌ترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که خودتان را از سر راه مشتریان ارزان قیمت کنار بکشید. بگذارید دیگران به آن‌ها خدمات دهند. سعی کنید با یادگیری تکنیک‌های بیشتر و بالا بردن کیفیت کار خودتان، مشتری‌های بهتر با دستمزد‌های بیشتر پیدا کنید. مشتری‌های ارزان قیمت تنها وقت شما را می‌گیرند و پولی که می‌گیرید پوشش هزینه‌هایتان را نمی‌دهد. آن‌ها نیز همان‌قدر توقع دارند که مشتریان بهتر دارند، اما اغلب به طور پیوسته، درخواست‌های خودشان را بیشتر می‌کنند و گاهی اوقات می‌بینید که وقت زیادی را برای آن‌ها صرف کردید. زمان فاکتور بسیار بسیار مهمی است که نباید آن را هدر دهید و “نه گفتن به‌موقع” دقیقاً یکی از روش‌های مهم برای حفظ آن است.

اگر شما یک عکاس حرفه‌ای هستید و نکته ناگفته‌ای درباره کسب و کار و آموزش عکاسی در اینجا می‌بینید که برای عکاسان تازه‌کار مفید است لطفاً دست‌ به کار شوید و در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.