آموزش نورپردازی سه نقطه‌ای

نورپردازی سه نقطه‌ای فرم استاندارد نورپردازی حرفه‌ای در فیلم‌برداری و عکاسی است. در نورپردازی سه نقطه‌ای از سه عدد منبع نور که در سه موقعیت مختلف قرار گرفته‌اند استفاده می‌شود. با تغییر ابعاد، فاصله، شدت و موقعیت این منابع نور، می‌توانید نحوه‌ی تابیدن نور و ایجاد سایه روی سوژه را تغییر دهید و احساسات مختلفی را خلق کنید.

[relatedpost post=”17559″]

نورپردازی سه نقطه ای چیست؟

نورپردازی سه نقطه ای یک متد سنتی برای نورپردازی سوژه‌های داخل صحنه از سه نقطه‌ی مختلف است. این سه نوع نور عبارتند از نور کلیدی، نور پرکننده و Backlight یا نور پشت سر:

• نور کلیدی (Key Light): این منبع نور اصلی و روشن‌ترین منبع نور در چیدمان سه نقطه‌ای است. روشنایی کلی صحنه توسط این منبع نور تامین می‌شود. عکاس‌های حرفه‌ای معمولا این منبع نور را با فاصله کمی در کنار دوربین و به صورت مستقیم رو به روی سوژه، روی یک پایه نور با زاویه 45 درجه نسبت به دوربین قرار می‌‌دهند که باعث ایجاد سایه در سمت مخالف صورت سوژه خواهد شد و به آن عمق و بعد اضافه می‌کند. منبع نور اصلی احساس کلی تصویر را ایجاد می‌کند. بسته به موقعیت و نورهای مکملی که در کنار آن قرار می‌گیرد، این نور می‌تواند یک عکس High-Key (نور نرم و یکدست با احساس شادمانی) یا Low-Key (کنتراست بالا، سایه‌های عمیق و با احساس اخم) خلق کند.
• نور پرکننده (Fill Light): این نور دقیقا با زاویه برابر با نور پرکننده در سمت دیگر دوربین قرار می‌گیرد و سایه‌هایی که توسط نور کلیدی روی صورت سوژه ایجاد شده است را از بین می‌برد و باعث افزودن جزئیات به قسمت‌های تاریک چهره‌ی او می‌شود. معمولا این نور ثانویه از نور اصلی ضعیف‌تر است و عکاس‌های حرفه‌ای با کنترل شدت این نور، احساس تصاویر خودشان را کنترل می‌کنند. یک نورپرکننده‌ی ضعیف باعث ایجاد یک تصویر با کنتراست بالا خواهد شد ولی یک نور پرکننده‌ی روشن‌تر و متعادل‌تر باعث خواهد شد که سوژه یکدست‌تر به نظر برسد. نور ثانویه لزوما نباید یک منبع نور باشد؛ بلکه می‌توانید از رفلکتور، کارت های انعکاسی، دیوار یا هرچیز دیگری که نور را به سمت سوژه می‌تاباند و می‌تواند سایه‌ها را از بین می‌برد باشد. نور پرکننده به همراه نور کلیدی احساس کلی یک صحنه را تعیین می‌کنند.
• نور پشت سر (Backlight): سومین منبع نور در نورپردازی سه نقطه ای نور پشت سر یا بک لایت است که با نام‌هایی مثل Rim Light یا Hair Light هم شناخته می‌شود. این نور از پشت سر به سوژه می‌تابد و تکمیل کننده چیدمان نور است. این نوع نور یک لبه‌ی روشن در اطراف سر سوژه ایجاد می‌کند و با جدا کردن سوژه از پس زمینه باعث ایجاد حس عمق در تصویر خواهد شد. عکاس‌ها معمولا این نور را به صورت مستقیم در پشت سر سوژه قرار می‌دهد و یا آن را به اندازه‌ای بالا می‌برند که کاملا از تصویر خارج شود. بک لایت باید روبروی نور کلیدی قرار بگیرد و به پشت گردن سوژه بتابد.

نحوه استفاده از نورپردازی سه نقطه ای

هیچ فرمول مشخصی برای استفاده از نور سه نقطه‌ای وجود ندارد. این موضوع معمولا به نوع صحنه، نوع سوژه و احساس کلی که شما به عنوان عکاس به دنبال آن هستید بستگی دارد.

• نورپردازی خوب باعث خلق یک تصویر بهتر و پویاتر خواهد شد که در آن سوژه بعد بیشتری دارد و عکاس نیز کنترل خیلی بیشتری روی سایه‌ها دارد
• این نوع نورپردازی باعث بعد بخشیدن به کاراکترها خواهد شد. نورپردازی سه نقطه ای به شکل‌دهی سوژه کمک خواهد کرد و باعث خواهد شد بهترین یا بدترین جنبه‌ی او نمایش داده شود.
• با قرار دادن یک نور کلیدی نرم با زاویه کمی نسبت به مرکز تصویر و نسبت پرکنندگی 2:1، عکاس یک ظاهر نرم و زیبا ایجاد خواهد کرد که عیب و نقص‌های پوستی سوژه‌های انسانی را به صورت کامل می‌پوشاند. این نورپردازی نرم، نورپردازی High-Key نام دارد و یک احساس شادمانی و مثبت‌گرایی در تصویر ایجاد خواهد کرد.
• در صورتی که عکاس از نسبت پرکنندگی بالاتری مثل 8:1 استفاده کند، نور کلیدی سایه‌هایی با لبه‌های خیلی نرم ایجاد خواهد کرد که در مقابل قسمت‌های روشن قرار می‌گیرد و باعث ایجاد کنتراست در سطح تصویر خواهد شد. این نوع نورپردازی تحت عنوان نورپردازی Low-Key شناخته می‌شود که یک احساس دراماتیک و رمزآلود در سطح تصویر ایجاد می‌کند و می‌توانید محدوده‌ای از احساسات منفی عمیق را به نمایش بگذارد.

نورپردازی 4 نقطه‌ای چیست؟

در نورپردازی 4 نقطه‌ای از یک نور پس زمینه اضافی برای نمایش دادن چیزهایی که در پشت سر سوژه است استفاده خواهد شد. برخلاف بک لایت که یک حلقه نور در اطراف سوژه ایجاد خواهد کرد، نور پس زمینه عناصر موجود در پشت سر سوژه را نورپردازی می‌کند و باعث روشن شدن آن خواهد شد.

معمولا از این نور برای حذف سایه‌های ایجاد شده توسط عناصر موجود در پیش زمینه استفاده خواهد شد. همچنین استفاده از این نور برای جلب توجه کاربر به پس زمینه نیز استفاده خواهد شد. همچنین این نور باعث عمق بخشیدن به سوژه خواهد شد. برای استفاده از این نوع نورپردازی باید نور چهارم را پشت سر سوژه روی زمین و یا با ارتفاع خیلی بالا و دقیقا رو به عناصر پس زمینه قرار دهید.

5 نکته برای استفاده از نورپردازی سه نقطه‌ای

عناصر مختلفی در استفاده از نورپردازی سه نقطه‌ای و ایجاد یک تصویر یا ویدیوی حرفه‌ای دخیل هستند. این عناصر به شرح زیر هستند:

1. هدف خودتان را بشناسید: قبل از اینکه چیدمان نور خودتان را انجام دهید، باید دقیقا بدانید که به دنبال چه ظاهری هستید و چرا باید از این نوع نور استفاده کنید. چیدمان نور هیچوقت اتفاقی نیست. نحوه‌ی چیدمان نورهای موجود در صحنه باید براساس محیطی که کاراکتر شما داخل آن قرار دارد باشد و کاملا با محیط تطابق داشته باشد. آیا هوا ابری است؟ در زمان غروب آفتاب عکاسی می‌کنید؟ در یک کوچه تاریک قرار دارید؟ پس از اینکه هدف استفاده از نورپردازی سه نقطه ای را مشخص کردید، می‌توانید کیت نورپردازی خودتان را برای دستیابی دقیق به این هدف تنظیم کنید.
2. فاصله و اندازه‌ی منبع نور را در نظر بگیرید: اندازه‌ی منبع نور نسبت به سوژه میزان نرمی یا سختی سایه‌های شما را تعیین خواهد کرد. یک منبع نور کوچک‌تر باعث ایجاد لبه‌های سخت‌تر و مشخص‌تر خواهد شد ولی یک منبع نور بزرگ باعث نرم شدن سایه‌ها می‌شود. در نورپردازی استودیویی اگر به ظاهری نرم‌تر نیاز دارید، می‌توانید از اصلاح‌کننده‌های بزرگ‌کننده مثل چتر، سافت باکس یا دیگر منتشرکننده‌ها بین منبع نور و سوژه استفاده کنید. بسته به شرایط این ابعاد نسبی، فاصله‌ی منبع نور نسبت به سوژه هم روی نرمی یا سختی سایه‌ها تاثیرگذار خواهد بود. در صورتی که منبع نور را در فاصله نزدیک‌تری نسبت به سوژه قرار دهید، سایه‌ها نرم‌تر خواهند بود ولی در صورتی که فاصله‌ی نور تا سوژه زیاد باشد، ابعاد نور نسبت به سوژه کوچک‌تر خواهد شد و سایه‌های سخت‌تری خواهید داشت.
3. شدت نور را در نظر بگیرید: «روشنایی» مقیاس اندازه‌گیری شدت یک منبع نور است. این مقیاس برحسب لومن (Lumens) و توسط نورسنج اندازه‌گیری خواهد شد. در صورت استفاده از نورهای LED، فلورسنت و رشته‌ای شما می‌توانید شدت نور را کنترل کنید که به صورت مستقیم روی ظاهر صحنه‌ی شما تاثیرگذار است. نور روشن‌تر باعث ایجاد لبه‌ها و سایه‌های سخت‌تر خواهد شد.
4. محل قرارگیری منبع نور: اینکه شما نورهای خودتان را نسبت به سوژه و دوربین در چه جایی قرار می‌دهید، تعیین کننده‌ی محل افتادن سایه‌ها خواهد بود. این موضوع نیز مستقیما به محیط و احساسی که شما می‌خواهید خلق کنید بستگی دارد. در صورتی که قرار است نور کلیدی شما جایگزین نور خورشید شود باید زاویه و ارتفاع آن دقیقا نشان‌دهنده‌ی این موضوع باشد. نحوه‌ی قرارگیری نور پرکننده و بک لایت شما نیز تعیین کننده‌ی این خواهد بود که آیا سایه‌های عمیقی داخل تصویر شما وجود دارد یا نور به صورت یکدست در سراسر صحنه پخش خواهد شد.
5. چیدمان خودتان را تست کنید: پس از اینکه هدف از چیدمان نور، ابعاد نورها، فاصله، شدت و محل قرارگیری آن‌ها را تعیین کردید، وقت آن رسیده است که ببینید تمامی نورها چطور با یکدیگر کار می‌کنند و آیا افکتی که خلق می‌کنند دقیقا چیزی است که شما به دنبال آن هستید یا خیر. در صورتی که چیدمانی که شما به دنبال آن هستید نبود، تا زمانی که همه چیز کاملا درست بود، می‌توانید آن‌ها را تغییر دهید.