پرسپکتیو تک نقطه ای یکی از مهمترین ابزارها برای بهبود عکاسی و افزایش کیفیت عکسهایی که میگیرید است. این نوع پرسپکتیو فقط محدود به عکاسی معماری نیست و خیلی از هنرمندان و عکاسها از پرسپکتیو یک نقطهای استفاده میکنند.
خود من در 90% عکسهایی که میگیرم به نحوی از پرسپکتیو تک نقطهای استفاده میکنم. در صورتی هم که تابحال مجلات معماری را دیده باشید احتمالا حداقل یک عکس با پرسپکتیو تک نقطه ای دیدهاید. تمام معمارها از این نوع پرسپکتیو در طراحیهای خودشان استفاده میکند و به عنوان یک عکاس معماری توانایی استفاده از آن یکی از مهارتهای ضروری است که باید داشته باشید.
زمانی میتوان گفت یک نقاشی یا عکس از پرسپکتیو تک نقطه ای استفاده کرده است که فقط و فقط یک نقطهی محو شدن روی خط افق داشته باشد. از این نوع پرسپکتیو معمولا در عکسهایی که از جادهها، راه آهن، راهروها و ساختمانهایی که از جلو از آنها عکس گرفته میشود استفاده میشود. هر شئای که از خطوط موازی تشکیل شده باشد و یا مستقیما عمود بر خط افق باشند را میتوانید با استفاده از پرسپکتیو تک نقطه ای به تصویر بکشید. تمامی خطوط موازی در یک نقطه ناپدید به یکدیگر میرسند.
اما نقطه ناپدید دقیقا چیست؟
نقطهی ناپدید یک نقطه (میتواند بیشتر از یک نقطه هم باشد) روی تصویر است که دو خط موازی با هم در فضای سه بعدی به هم میرسند. یکی از روشهای تجسم این نقطه این است که وسط یک خیابان بایستید و ببینید که چگونه خطوط موازی در وسط میدان دید (یا در اینجا عکس) به هم میرسند. در عکس زیر یک نمونه از این مورد را مشاهده میکنید.
در اینجا میبینید که خطوط موازی کمی سادهتر با یکدیگر ترکیب شدهاند. پنجرهها، کاشیها، نمای ساختمانها و تقریبا هر خط موازی که مشاهده میکنید در وسط کادر تصویر به یکدیگر میرسند.
نقطه قرمزی که در وسط کادر تصویر میبینید نقطهی ناپدید است. از آنجایی که این عکس با استفاده از پرسپکتیو یک نقطهای گرفته شده است یک نقطهی ناپدید هم دارد. خاستگاه پرسپکتیو یک نقطهای هم همینجا است.
در مورد پرسپکتیو دو نقطهای موضوع کمی پیچیدهتر است اما در اینجا ما فعلا روی پرسپکتیو تک نقطه ای تمرکز داریم. اکثر مواقعی که ما عکاسی میکنیم نمیتوانیم تا وسط خیابان یا وسط ریل راه آهن را ببینیم به همین خاطر باید خلاق باشیم. در ادامه چند مثال در مورد پرسپکتیو تک نقطه ای مشاهده میکنید.
[relatedpost post=”107403″]
در تمامی موارد من تصور میکنم که نقطهی ناپدید از بین دورترین دیوار مشخص است و در فاصله دورتری قرار گرفته است. من از تمامی خطوط راهنمایی که میتوانم استفاده میکنم تا توجه مخاطب را به مرکز تصویر جلب کنم.
همچنین میتوانید از این تکنیک در اتاقهای کوچک و فضاهای بسته هم استفاده کنید اما خودتان باید نقطهی ناپدید را تصور کنید زیرا بلافاصله مشخص نیست اما با این وجود باز هم وجود دارد. خطوط راهنمای موجود روی سقف را دنبال کنید تا به نقطهی ناپدید برسید. برای پیدا کردن این نقطه فقط به یک راهنمایی کوچک نیاز دارید.
در ابتدا این تکنیک به نظر خیلی لذت بخش است و برخی اوقات نتایج خیلی خوبی هم به همراه خواهد داشت. اما راستش را بخواهید عکاسی به یک شکل ثابت در مرکز یک اتاق با خطوط راهنمایی که همگی به یک نقطه میرسند در طول زمان خسته کننده خواهد شد. عکاسی متقارن نیز امروزه خیلی خسته کننده شده است اما برخی اوقات ترکیب این تکنیکها با هم نتایج خیلی خوبی به دنبال دارد.
لنز تیلت شیفت
اینجاست که قسمت جالب ماجرا شروع میشود
خیلی از مردم میدانند که وظیفه لنزهای تیلت شیفت جلوگیری از همگرایی خطوط عمودی است اما خود من هزاران نفر را دیدهام که این نوع لنز را میخرند اما به جز بالا و پائین کردن کار دیگری با آن نمیکنند. اما با استفاده از لنزهای تیلت شیفت میتوانید کارهای خلاقانه خیلی زیادی انجام دهید. در ادامه مشاهده میکنید که من چطور از لنز تیلت شیفت به همراه پرسپکتیو تک نقطه ای استفاده میکنم.
[relatedpost post=”117681″]
این عکس را من در شهر نیویورک گرفتهام:
این عکس را بدون استفاده از لنز تیلت شیفت گرفتهام و همانطور که میبینید خطوط موازی دقیقا در جایی که انتظار دارید یعنی روی خط افق به یکدیگر میرسند.
اکنون قصد دارم لنز را به صورت قطری به سمت بالا و چپ کادر حرکت دهمتا یک کادر بندی جذاب تر ( با کمی عدم تقارن ) داشته باشم به این صورت بالای ساختمان هم داخل کادر قرار میگیرد و بخش زیادی از خیابان هم حذف میشود که باعث میشود یک پیش زمینه خلوت داشته باشم. در صورتی که به اندازه کافی دقت کنید مشاهده میکنید که بخشی از خطوط راهنمای پیاده رو داخل تصویر باقی مانده است و از خطوط راهنمای ساختمانهای کناری هم استفاده کردهام. توجه داشته باشید که دوربین اصلا تکان نخورده است اما کادربندی تغییر کرده است. نقطه ناپدید هم به جای وسط تصویر در پایین آن و کمی به سمت راست قرار گرفته است.
در ادامه چند مثال دیگر مشاهده در مورد اینکه چگونه لنز تیلت شیفت به شما این امکان را میدهد که پرسپکتیو تک نقطه ای را دستکاری کنید مشاهده میکنید.
چطور این کار را به درستی انجام دهیم؟
ممکن است این عکسها را ببینید و تصور کنید که گرفتن چنین تصاویری کار به شدت سادهای است. اما این موضوع به هیچ عنوان حقیقت ندارد. برای اینکه در این نوع عکاسی استاد شوید به تمرین و استمرار خیلی زیادی نیاز دارید.
اولین چیزی که باید در نظر داشته باشید این است که برای گرفتن این نوع عکسها نباید عجله کنید. منظور من این است که میتوان در 10 دقیقه محل قرارگیری دوربین را پیدا کرد و در 5 دقیقه هم دوربین را به خوبی تنظیم کرد اما گرفتن این نوع تصاویر با استفاده از یک بال هد ساده خیلی سخت است؛ مگر اینکه بخواهید پس از گرفتن عکس زمان زیادی را صرف ادیت و مرتب کردن آن کنید. به همین خاطر توصیه میکنم قبل از شروع کردن حتما از هد مدرج مثل Arca Swiss C1 Cube یا D4 یا انواع مشابه استفاده کنید.
[relatedpost post=”117184″]
من قبل از اینکه هر نوع عکسی را با پرسپکتیو تک نقطه ای بگیرم لنز تیلت شیفت خودم را دوباره تنظیم میکنم، دوربین را با استفاده از یک تراز حبابی تراز میکنم و سعی میکنم تمامی موارد را نسبت به مرکز افق تنظیم کنم. انجام این نوع عکاسی با لنزی که از قبل تنظیم شده است خیلی سخت است و معمولا عکس شما به نظر غیرمتعادل میرسد. در صورتی که در مقابل شما یک دیوار قرار دارد بهتر است حسگر دوربین را موازی با دیوار نگه دارید. همچنین من به دنبال سرنخهای بصری متقارن میگردم تا مطمئن شوم همه چیز مرتب است.
پس از اینکه کادربندی را انجام دادید بهتر است یک بار دیگر همه چیز را با نرمافزارهای کنترل راه دور مثل CamRanger چک کنید. حتی در صورتی که تمامی موارد را هم رعایت کرده باشید انجام این کار به صورت کاملا دقیق کار خیلی سختی است. بنابراین میتوانید در فتوشاپ با استفاده از ابزار Skew خطوط را مرتب کنید.
یادگیری ترکیببندی با استفاده از پرسپکتیو تک نقطه ای یکی از مهمترین کارهایی است که به عنوان یک عکاس معماری باید یاد بگیرید. بنابراین تا میتوانید تمرین کنید و همواره به یاد داشته باشید که عجله نکنید.