مفاهیم عکاسی : جبران نوردهی Exposure Compensation
در این مقاله به این خواهیم پرداخت که جبران نوردهی در یک دوربین دیجیتال چیست و چگونه میتوانید از مزایای آن برای ایجاد تنظیمات نوردهی در حالتهای مختلف عکاسی مانند اولویت دیافراگم، اولویت شاتر، حالت برنامه و سایر حالتهای عکاسی استفاده کنید. هر دوربین مدرن امروزی دارای قابلیت داخلی برای تغییر تنظیمات نوردهی به منظور سهولت در نوردهی صحیح تصاویر است. به زبان ساده، هدف این است که بتوانیم روشنایی یک تصویر را کنترل کنیم تا در نهایت خیلی روشن یا خیلی تاریک به نظر نرسد. برای این منظور، عکاس باید از ویژگی جبران نوردهی استفاده کند، که معمولاً یا به عنوان یک دکمه اختصاصی روی دوربین یا به عنوان دکمهای چرخان برای حرکت از جبران نوردهی مثبت به منفی ارائه میشود. بیایید به نحوه استفاده از این ویژگی عالی در دوربین خود و کنترل کامل نوردهی نگاهی بیندازیم.
قبل از اینکه به شما نشان دهیم کجا میتوانید ویژگی جبران نوردهی را در دوربین خود پیدا کنید، بیایید بررسی کنیم که این ویژگی چه میکند و در کدام حالتهای دوربین میتوان از این ویژگی استفاده کرد. اما در ابتدا، درک خوبی از نوردهی به ما کمک خواهد کرد، یعنی مجموع سه تنظیمات مهم در تمام عکاسی: سرعت شاتر، دیافراگم و ISO. در مجموع، اینها چیزی را تشکیل میدهند که به عنوان مثلث نوردهی شناخته میشود.
جبران نوردهی چیست؟
جبران نوردهی به عکاسان اجازه میدهد تا تنظیمات نوردهی انتخاب شده توسط نورسنج دوربین را نادیده گرفته تا بتوانند تصاویر را قبل از ثبت آنها تاریک یا روشن کنند. از آنجایی که نورسنجهای دوربین با ارزیابی نور منعکس شده از سوژهها کار میکنند و در خاکستری متوسط (که همچنین به عنوان خاکستری 18 درصد شناخته میشود) استاندارد شدهاند، هر زمانی که دوربین به سمت چیزی بسیار تاریک نشانه گرفته شود، نورسنج با روشن کردن نوردهی برعکس عمل میکند، در حالی که یک سوژه بسیار روشن باعث میشود که نوردهی تاریک شود. این کار به این منظور انجام میشود که تا حد امکان میزان روشنایی عکس به خاکستری میانی نزدیک شود، به طوری که تصویر حاصل خیلی تاریک یا خیلی روشن نباشد. در حالی که این رفتار در اکثر موارد کاملاً خوب عمل میکند، ممکن است در شرایط نوری چالش برانگیزتر، نوردهی بیش از حد یا کم نور را تجربه کنید، جایی که نورسنج دوربین ممکن است نوردهی را با شدت زیاد تغییر دهد. اینجاست که جبران نوردهی وارد عمل میشود، عکاس به صورت دستی روشنایی تصویر را کنترل میکند و با استفاده از ویژگی جبران نوردهی دوربین، عملکرد نورسنج را نادیده میگیرد.
بیایید به یک مثال نگاهی بیندازیم، جایی که سیستم اندازهگیری دوربین در نوردهی مناسب صحنه کار ضعیفی انجام داد:
نوردهی کم ناشی از عملکرد نورسنج در حالت اولویت دیافراگم
در مثال فوق، هنگام عکاسی در حالت اولویت دیافراگم، نورسنج دوربین در نهایت تصویر را کم نور کرده است، زیرا صحنه نسبتاً چالش برانگیز است – آسمان و شنهای سفید در پیشزمینه روشن بودند، بنابراین دوربین در نهایت کل تصویر را تاریک کرده و منجر به تاریک دیده شدن سوژهها در تصویر شده است. برای رفع این مشکل، از ویژگی جبران نوردهی دوربین استفاده کرده و با افزایش +1 EV (مقدار نوردهی) تصویر بسیار روشنتری بدست آمد:
اکنون تصویر به درستی نوردهی شده و کل صحنه در مقایسه با آنچه دوربین فکر میکرد روشنایی مناسب است، بسیار روشنتر به نظر میرسد. با استفاده از ویژگی جبران نوردهی دوربین، توانستیم در عرض چند ثانیه مشکل را برطرف کنیم.
چگونه از جبران نوردهی استفاده کنیم؟
برای استفاده از ویژگی جبران نوردهی، باید در یکی از حالتهای عکاسی باشید که از نورسنج دوربین استفاده میکند، مانند اولویت دیافراگم، اولویت شاتر، حالت برنامه، یا هر حالت «صحنه» دیگری که تنظیمات نوردهی خودکار را انجام میدهد. جبران نوردهی در حالت تنظیم دستی هیچ کاری انجام نمیدهد، مگر اینکه ISO خودکار روشن باشد. پس از انتخاب حالت مناسب دوربین، تنظیم روشنایی تصویر با استفاده از ویژگی جبران نوردهی دوربین امکان پذیر خواهد بود.
اکنون، باید بدانیم ویژگی جبران نوردهی در دوربین کجا قرار دارد؟
متأسفانه، همه اینها بسته به نوع دوربین و مدل متفاوت است. در حالی که اکثر دوربینها دارای یک دکمه اختصاصی در بالا یا پشت دوربین هستند، برخی از دوربینها ممکن است این ویژگی را فقط از طریق یک دکمه چرخان در دسترس شما قرار دهند. شناسایی دکمه جبران نوردهی در دوربین بسیار آسان است – به دنبال دکمهای باشید که دارای علائم مثبت و منفی است، شبیه به تصویر زیر:
و اگر نمیتوانید چنین دکمهای را پیدا کنید، ممکن است دکمه چرخانی در بالا یا پشت دوربین وجود داشته باشد که از یک مقدار منفی به یک مقدار مثبت، مانند -3 تا +3، با افزایشهای کوچک در بین آن، حرکت میکند. اگر در یافتن دکمه اختصاصی / دکمه چرخان جبران نوردهی مشکل دارید، لطفاً کتاب راهنمای دوربین خود را برای جزئیات بررسی کنید.
اگر از دوربین DSLR نیکون استفاده میکنید، به احتمال زیاد دکمه جبران نوردهی در نزدیکی دکمه شاتر دوربین است:
اگر از دوربین DSLR کانن استفاده میکنید، ممکن است یک دکمه «AV» در پشت دوربین وجود داشته باشد:
و در برخی از دوربینهای دیگر، بهویژه دوربینهای بدون آینه با طراحی مشابه دوربینهای قدیمی، ممکن است یک دکمه چرخان جبران نوردهی در بالای دوربین پیدا کنید، مانند دوربین فوجی X-T20 در زیر:
استفاده از جبران نوردهی بسیار آسان است. اگر تصویری تاریک به نظر میرسد، یک عدد مثبت (+EV) را انتخاب کنید، در حالی که اگر تصویر روشن به نظر میرسد، یک عدد منفی (-EV) را انتخاب کنید. برای دوربینهایی که دارای دکمه اختصاصی هستند، باید دکمه را نگه دارید و یکی از دکمههای چرخان را بچرخانید یا یک بار آن را فشار داده و از صفحه LCD برای تنظیم مقدار نوردهی استفاده کنید. برای دوربینهایی که دارای دکمه چرخان اختصاصی هستند، تنظیم جبران نوردهی سادهتر است – تنها کاری که باید انجام دهید این است که آن را در جهت مناسب حرکت داده تا نوردهی شما متناسب با آن تنظیم شود.
از آنجایی که دوربینهای DSLR دارای منظرهیاب نوری هستند، یک ناحیه جبران نوردهی در منظره یاب به شکل زیر خواهند داشت:
همانطور که شروع به انجام تنظیمات نوردهی خود از طریق جبران نوردهی میکنید، متوجه میشوید که نواری به سمت چپ یا راست وسط «0» میرود که نشان میدهد شما در حال تغییر جبران نوردهی منفی (-) یا مثبت (+) هستید.
اگر از دوربین بدون آینه استفاده میکنید، تنظیم جبران نوردهی تصویر را در LCD و منظرهیاب الکترونیکی دوربین (EVF) روشن یا تیره کرده و مشاهده نتیجه نهایی را آسان میکند. همراه با تنظیمات خودکار روشنایی، باید یک نمایش اطلاعاتی وجود داشته باشد که مقدار جبران نوردهی فعلی را نشان دهد. این اطلاعات ممکن است در یک یا چند ناحیه از منظرهیاب نشان داده شود:
هنگامی که تنظیماتی را برای جبران نوردهی انجام دادید، مقادیر +- EV در LCD و منظرهیاب الکترونیک نشان داده میشوند. اگر بعد از ایجاد تغییرات نمیتوانید آن مقادیر را ببینید، ممکن است لازم باشد نمایش اطلاعات را از طریق منوی دوربین روشن کنید.
جبران نوردهی چگونه کار میکند؟
جبران نوردهی با تنظیم یک یا چند متغیر نوردهی بسته به حالت دوربینی که استفاده میکنید کار میکند. هنگام عکاسی در حالت اولویت دیافراگم، عکاس دیافراگم دوربین را تنظیم میکند، در حالی که دوربین به طور خودکار سرعت شاتر را بسته به میزان خواندن از نورسنج دوربین تنظیم میکند. هنگام تنظیم نوردهی از طریق جبران نوردهی، عکاس اساساً سرعت شاتر تنظیم شده توسط دوربین را نادیده میگیرد. به جدول نمونه زیر نگاهی بیندازید، جایی که ما سعی خواهیم کرد نوردهی را با استفاده از جبران نوردهی در حالت اولویت دیافراگم تنظیم کنیم:
تنظیم نوردهی توسط نورسنج دوربین در حالت اولویت دیافراگم | ||||
f/5.6 | f/4.0 | f/2.8 | f/2.0 | f/1.4 |
1/60 | 1/125 | 1/250 | 1/500 | 1/1000 |
تغییر نوردهی در -1 EV از طریق جبران نوردهی، سرعت شاتر را از 1/250 ثانیه به 1/500 ثانیه افزایش میدهد، در حالی که دیافراگم را ثابت نگه میدارد:
حالت اولویت دیافراگم، جبران نوردهی -1 EV | ||||
f/5.6 | f/4.0 | f/2.8 | f/2.0 | f/1.4 |
1/60 | 1/125 | 1/250 | 1/500 | 1/1000 |
این اساساً تصویر را تاریک میکند، زیرا نور کمتری به سنسور برخورد میکند. از طرف دیگر، اگر +1 EV را انتخاب کنیم، در نهایت تصویر روشنتری خواهیم داشت. سرعت شاتر به نصف کاهش یافته و در نتیجه تصویر روشنتر میشود:
حالت اولویت دیافراگم، جبران نوردهی +1 EV | ||||
f/5.6 | f/4.0 | f/2.8 | f/2.0 | f/1.4 |
1/60 | 1/125 | 1/250 | 1/500 | 1/1000 |
هنگام عکاسی در حالت اولویت شاتر، استفاده از ویژگی جبران نوردهی به جای سرعت شاتر بر دیافراگم دوربین تأثیر میگذارد. بیایید با همان نوردهی پایه شروع کنیم، جایی که 1/250 ثانیه را به عنوان سرعت شاتر تنظیم میکنیم:
تنظیم نوردهی توسط نورسنج دوربین در حالت اولویت شاتر | ||||
f/5.6 | f/4.0 | f/2.8 | f/2.0 | f/1.4 |
1/60 | 1/125 | 1/250 | 1/500 | 1/1000 |
انتخاب -1 EV از طریق جبران نوردهی، دیافراگم دوربین را از f/2.8 به f/4.0 تنظیم میکند، در حالی که سرعت شاتر را ثابت نگه میدارد:
حالت اولویت شاتر، جبران نوردهی -1 EV | ||||
f/5.6 | f/4.0 | f/2.8 | f/2.0 | f/1.4 |
1/60 | 1/125 | 1/250 | 1/500 | 1/1000 |
در حالی که انتخاب +1 EV دیافراگم را به f/2.0 باز کرده و بنابراین تصویر را روشن میکند:
حالت اولویت شاتر، جبران نوردهی +1 EV | ||||
f/5.6 | f/4.0 | f/2.8 | f/2.0 | f/1.4 |
1/60 | 1/125 | 1/250 | 1/500 | 1/1000 |
هنگام عکاسی در حالت تنظیم دستی، تنها متغیری که میتواند تغییر کند ISO دوربین است، اما همانطور که قبلا ذکر شد ابتدا باید روی ISO خودکار تنظیم شود. این وضعیت مانند موارد بالا کار میکند، با این تفاوت که هم دیافراگم و هم سرعت شاتر ثابت میمانند.
جبران نوردهی با سیستم نورسنجی پیشرفته
اگرچه در بالا گفتیم که سیستمهای نورسنجی در دوربینها روی خاکستری متوسط استاندارد میشوند، بسیاری از دوربینهای مدرن کنونی دارای سیستمهای نورسنجی پیچیدهای هستند که میتوانند صحنهها را بر اساس دادههای از پیش بارگذاری شده تشخیص داده و تنظیمات لازم را در نوردهی انجام دهند و اساساً استفاده از ویژگی جبران نوردهی را به حداقل میرسانند.
برخی از دوربینها حتی میتوانند حضور افراد را در یک تصویر تشخیص داده و نوردهی را در درجه اول بر اساس رنگ پوست افراد قرار میدهند تا احتمال نوردهی بیش از حد یا کمنور را کاهش دهند. به دلیل چنین پیشرفتهایی، دوربینهای ما ممکن است به مداخله دستی کمتر و کمتری در استفاده از ویژگی جبران نوردهی نیاز داشته باشند. با این حال، مهم نیست که دوربینهای ما چقدر هوشمند میشوند، دانستن نحوه تنظیم سریع نوردهی همچنان مهم است، نه فقط به این دلیل که ممکن است روزی نیاز به استفاده از آن داشته باشید، بلکه به این دلیل که میتوانید با استفاده از مزایای دوربین خود محدودیتهای دوربین خود را مانند استفاده از تکنیک نوردهی به سمت راست، کنار بگذارید.
تکنیک «نوردهی به سمت راست»
اگرچه چیزی به نام «نوردهی مناسب» برای هر صحنه وجود ندارد، زیرا ما به عنوان عکاس اغلب روشنایی نسبی صحنه را بسته به آنچه میخواهیم به تصویر بکشیم انتخاب میکنیم (مانند تیره کردن عمدی یک تصویر برای برجسته کردن سیلوئتها، همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید)، مواردی وجود دارد که میتوان با استفاده از ویژگی جبران نوردهی، تنظیمات نوردهی را انجام داد تا بهترین نتیجه را از هر تصویر دریافت کنید. این تکنیک، که به عنوان «نوردهی به سمت راست» شناخته میشود، به عکاسان اجازه میدهد تا تصاویر را تا حد امکان روشن کنند بدون اینکه هیچ نقطه برجستهای را از بین ببرند، که اساسا منجر به دریافت تصاویری با بالاترین کیفیت ممکن میشود. اکیداً توجه کنید که این تکنیک به هیچ وجه یک تکنیک مبتدی نیست، زیرا برای گرفتن بهترین نتایج نیاز به عکسبرداری در فرمت RAW بجای JPEG دارد.
سخن پایانی
ویژگی جبران نوردهی ممکن است بسیار پیش پا افتاده و ساده به نظر برسد اما آشنایی با این ویژگی درک بهتری از عملکرد نورسنجی و نوردهی دوربین برای ما ایجاد میکند. شاید بدلیل پیشرفته بودن سیستم نورسنجی دوربین خود هیچگاه به این ویژگی نیاز نداشته باشید اما به عنوان یک اصل مکمل و مهم در نوردهی، شناخت عملکرد آن برای عکاسان اعم از آماتور یا حرفهای، لازم است.