نکات مهم هنگام شرکت در جشنواره‌های عکاسی

شرکت در یک جشنواره عکاسی معتبر مانند جشنواره عکس ایران من، فرصت مناسبی است تا شیوه عکاسی خود را بازبینی کرده و هدفمند عکاسی کنید. همچنین ممارست و وسواس برای تهیه عکس‌های مناسب، تمرین بسیار خوبی برای عکاسی در شرایط مختلف فراهم می کند.

بیش از این، برنده شدن در یک جشنواره باعث دیده شدن آثار شما توسط افراد بسیاری شده و نام شما در اذهان (لااقل تا مدتی) باقی می‌ماند. البته برخی جشنواره‌ها جوایز نقدی و غیرنقدی بسیار خوبی نیز اهداء می‌کنند.

البته برنده شدن، همه چیز نیست. اینکه بتوانیم آثارمان را در معرض قضاوت افراد حرفه‌ای عکاسی قرار دهیم، موقعیتی نیست که همیشه اتفاق بیافتد. اگر عکس شما در جشنواره برنده نشد و حتی به بخش کاندیداهای نهایی هم نرسید، دلیل بر اینکه شما عکاس خوبی نیستید، نمی‌باشد. رقابت در برخی جشنواره‌ها چنان شدید و نزدیک به هم است که انتخاب برندگان به کاری بسیار دشوار برای داوران جشنواره تبدیل می‌شود.

هر جشنواره‌ای بنابر ترکیب هیئت داوران خود، دارای معیارها و شاخص‌هایی برای داوری می‌باشد. شما می‌توانید با جستجو و کمی خوش اقبالی، گرایش داوران یک جشنواره را تا حدی مشخص کرده و بیشتر بر این اساس عکاسی کنید. البته این امر در مورد جشنواره‌هایی که اغلب موضوع ثابت و حتی هیئت داوران دائمی دارند، بیشتر صدق می‌کند.

همچنین از آنجایی که داوران جشنواره‌های معتبر، معمولاً دارای سابقه داوری زیادی هستند می‌توانید با بررسی سوابق داوری ایشان در سایر جشنواره، تا اندازه‌ای به سلیقه داوری آن‌ها پی ببرید.

آیا باید در هر جشنواره‌ای شرکت کنیم؟

در دنیای هنر گفته می‌شود یک هنرمند باید در رشته خود آثار زیادی ببیند، مثلاً یک عکاس باید زیاد عکس ببیند یا یک نویسنده باید زیاد کتاب بخواند. اما تولید آثار هنری نباید فقط به شکل آرشیو شخصی نگهداری شوند بلکه باید در معرض دید عموم مخاطبان قرار بگیرند. امروزه جشنواره‌های زیادی در زمینه عکاسی برگزار می‌شوند اما رعایت نکات زیر می‌تواند در تصمیم شما در شرکت در جشنواره عکس یا عدم شرکت در آن، تاثیر گذار باشد.

موضوع جشنواره

مسلماً اولین نکته‌ای که باید در نظر بگیرید، موضوع جشنواره است. برخی جشنواره‌ها حالت عمومی دارند و معیارهای خاصی برای عکاسی ندارند. در اینگونه جشنواره همه نوع عکسی دیده می‌شود و درواقع فقط سلیقه شخصی داوران تعیین کننده برندگان خواهد بود. اگر هدف شما از عکاسی فقط عکس گرفتن است، این جشنواره‌ها را می‌توانید شرکت کنید اما اگر هدف بزرگتری در سر دارید، از شرکت در این جشنواره‌ها خودداری کنید.

اعتبار جشنواره

یکی از دلایلی که می‌تواند انگیزه خوبی برای شرکت در یک جشنواره عکس باشد، اعتبار آن جشنواره است. اعتبار یک جشنواره را به صورت‌های مختلف می‌توان بررسی نمود ولی چهار عامل در میان نقش اساسی ایفا می‌کنند:

برگزار کننده؛

بدین معنی که برگزار کننده تا چه میزان با جشنواره همخوانی و هارمونی دارد. آیا ارتباطی معقول و منطقی بین برگزار کننده و جشنواره وجود دارد؟ به عنوان مثال غیر کرتبط می‌توان به برگزاری جشنواره عکس توسط تولید کننده لبنیات اشاره نمود.

قدمت جشنواره:

معمولاً جشنواره‌هایی که فاقد بنیه و استمرار کافی باشند، در دسته جشنواره‌های معتبر قرار نمی‌گیرند. هرچه قدمت و دوام یک جشنواره بیشتر باشد، اعتبار آن جشنواره بالاتر خواهد بود.

هیئت داوران:

ترکیب هیئت داوران یک جشنواره به تنهایی می‌تواند بر اعتبار جشنواره بیافزاید. قضاوت درباره آثار هنری، از جمله عکس نیاز به تجربه فراوان و احاطه و اشراف کامل بر موضوع جشنواره و سیاست‌های برگزار کننده دارد. به عنوان مثال، جشنواره عکس ایران من همواره سعی نموده از برجسته‌ترین و با تجربه‌ترین عکاسان کشور در ترکیب هیئت داوران ادوار خود استفاده کند.

برای شما به عنوان شرکت کننده، بسیار مهم است که چه افرادی آثار شما را قضاوت خواهند کرد. شرکت در چنین جشنواره‌هایی و راه یافتن آثار به بخش رقابت، خود می‌تواند رزومه‌ای ارزشمند برای شما ایجاد کند.

جوایز جشنواره:

آنچه که مسلم است، هنر عکاسی از رشته‌های نسبتاً پُر هزینه محسوب می‌شود. بنابراین دریافت جوایز بالاتر به شما در امر ارتقاء تجهیزات عکاسی یا انجام پروژه‌های بلند مدت کمک شایانی خواهد کرد.

چه نوع عکس‌هایی نظر داوران را بخود جلب می‌کند؟

هنر عکاسی امری کاملاً سوبژکتیو و سلیقه‌ای ست. آنچه به چشم یک داور عکس بسیار خوبی است ممکن است در نظر داور دیگر اینگونه نباشد. اما بطور کلی، عکس‌هایی که بتوانند در همان نگاه اول بر داوران تاثیر آنی گذاشته و دارای اصالت باشند، معمولاً در زمره عکس‌های برگزیده قرار می‌گیرند. اگر عکس شما هم به لحاظ تاثیر آنی و هم از نظر فنی و تکنیکی (مثل نورخوب، فوکوس بودن، ترکیب بندی و غیره) نیز تاثیرگذار باشد، آنگاه می‌توانید امکان برنده شدن خود را دوچندان کنید.

چگونه شانس خود را برای موفقیت افزایش دهیم؟

اولین و سختگیرترین منتقد عکس خودتان باشید. ممکن است عکس شما در فضای مجازی مورد ستایش زیادی قرار بگیرد و به اصطلاح «لایک» زیادی نیز جمع‌اوری کنید، اما آیا واقعاً عکس شما به انداره کافی خوب است؟

آیا اثر شما دارای اصالت است؟ آیا از نظر تکنیکی نقصی ندارد؟ آیا می‌توانستید عکس بهتری بگیرید؟ به خودتان سخت بگیرید و تنها بهترین عکس‌های خود را ارسال کنید. اگر فکر می‌کنید عکس شما پتانسیل برنده شدن دارد از پراکندن آن در فضای مجازی خودداری کنید. داوران معمولاً نسبت به عکس‌هایی که زیاد منتشر می‌شوند نظر مساعدی ندارند و این امر شانس موفقیت شما را کاهش می‌دهد.

اشتباهات رایج در شرکت در جشنواره‌های عکس

عدم مطالعه کامل قوانین جشنواره

صدها و بلکه هزاران اثر دریافتی بدلیل عدم مطابقت با قوانین جشنواره، مردود می‌شوند. به عنوان اولین قدم ، قوانین و مقررات و گاهشمار جشنواره را بدقت و چندبار مطالعه کنید

ارسال مکرر یک عکس در بخش‌های مختلف جشنواره

اگر جشنواره‌ای دارای بخش‌های مختلف است، هر عکس خود را فقط در یک بخش ارسال کنید. دیدن یک عکس در چند بخش تاثیر بسیار بدی بر نگاه داوران خواهد داشت، حتی اگر به نظر شما عکس خیلی خوبی باشد.

سعی در بازسازی و کپی کردن عکس‌های برگزیده قبل

هر ساله تعداد زیادی عکس که سعی در شبیه‌سازی یا حتی کپی کردن از آثار برنده دوره قبل دارند، به جشنواره‌ها ارسال می‌شوند. داوران بدنبال دیدن عکس‌هایی هستند که برای آن‌ها حرفی برای گفتن داشته باشد. استایل‌ها و ترکیب‌بندی‌های تکراری و سوژه‌های کپی شده،تایید هیچ داوری را به همراه نخواهد داشت.

عدم زمان‌بندی صحیح در ارسال آثار

هر جشنواره‌ای مهلتی را برای دریافت آثار درنظر می‌گیرد. سعی کنید ارسال آثار خود را به روزهای آخر موکول نکنید زیرا نمی‌توانید با فرصت کافی نسبت به حذف یا اضافه نمودن عکس‌های جایگزین اقدام کنید.

شرکت در هشتمین دوره جشنواره عکس ایران من می‌تواند فرصت بسیار مناسبی برای شرکت در یک جشنواره عکاسی معتبر و با قدمت باشد. فرصت را از دست ندهید.